افزونه جدید مرورگر برای جستجو و یافتن مقالات علمی

به گزارش کلیک ، unpaywall افزونه جدید و متن بازی است که با نصب آن بر روی مرورگرها می توان به صورت رایگان به اکثر مقالات علمی دسترسی داست. این افزونه جدید توسط سازمان علوم ملی با همکاری موسسه الفرد پی سلون طراحی شده است. به گفته کارشناسان طراحی این افزونه باعث شده است تا تحولاتی در صنعت نشر و چاپ مقالات علمی ایجاد شود.

با نصب این افزونه بر روی یکی از مروگرهای فایر فاکس یا کروم، هنگامی که در حال مرور صفحه ای هستید که حاوی یک مقاله چاپ شده در یک مجله علمی است، علامتی شبیه به قفل در کنار صفحه برای شما نمایش داده می شود.

در صورتی که این افزونه بتواند راهی برای دسترسی رایگان به این مقاله را پیدا کند، علامت قفل از رنگ خاکستری به رنگ سبز تغییر می کند. در این حالت شما می توانید با کلیک بر روی آن به راحتی فایل پی دی اف مقاله مورد نظر را دریافت نمایید. اما اگر این قفل به رنگ طلایی باشد، یعنی این مقاله دارای مجوز دسترسی باز است و به راحتی می توانید به آن دسترسی داشته باشید.

نکته مهم در خصوص این افزونه این است که کار این افزونه و در واقع در دسترس قرار دادن کپی مقاله کاملاً قانونی است.

این افزونه به پایگاه داده ای که از ۹۰ میلیون نشانگر شی دیجیتال یا DOIs تشکیل شده است، دسترسی دارد. این افزونه با استفاده از این پایگاه داده به دنبال متونی می گردد که نسخه قبل از انتشار آن ها بر روی سرورهای مختلف و یا وب سایت های دانشگاه های مختلف وجود دارد. در واقع این روش برای جستجوی مقالات باعث شده است که استفاده از این افزونه کاملاً قانونی باشد. از طرفی این افزونه روشی کاملاً متفاوت با روش سرقت مقالات را برای دسترسی آزاد به مقاله های مختلف را در پیش گرفته است.

بر اساس آنچه که در وب سایت این افزونه آمده است، افزونه Unpaywall در واقع فایل های پی دی اف مقاله هایی را پیدا می کند که خود نویسنده به صورت قانونی آن ها را بر روی سرورهای و یا وب سایت های مختلف بارگذاری کرده است. اما استفاده از روش هایی مثلاستفاده از وب سایت Sci-Hub در واقع پی دی اف هایی را استفاده می کنند توسط ابزار های دیگر به صورت غیر قانونی مثل نفوذ به وب سایت ها و یا سرورها یافته شده اند.

هر چند با استفاده از وب سایت Sci-Hub می توان به نتایج بیشتر و بهتری دسترسی داشت اما متاسفانه این دسترسی ها غیر قانونی خواهند بود. سازندگان افزونه unpaywall در معرفی این افزونه بر این نکته تاکید کرده اند که این افزونه قادر است در حدود ۶۵ تا ۸۵ درصد از مقاله هایی را که کاربران از طریق این افزونه جستجو می کنند را به صورت کامل در اختیار آن ها قرار دهد. این میزان بسته به موضوع مقاله و سال نشر آن در نوسان است.

یکی از کاربران این افزونه که از آن برای جستجوی مقاله های مورد نظر خود استفاده کرده است اظهار داشته است که از ۳۰ مقاله که به صورت تصادفی جستجو شده اند ۱۹ بار علامت قفل مربوط به این افزونه به رنگ سبز یا طلایی در آمده است. این تعداد نشان دهنده موفقیت ۶۳ درصدی این افزونه در یافتن مقاله های مورد جستجو بوده است.

نکته قابل توجه دیگر در خصوص این افزونه این است که این افزونه به هیچ عنوان شبیه به Google Scholar نیست. از طرفی متن باز بودن این افزونه باعث می شود تا هر بار که کتابخانه های دیجیتال دانشگاه تغییراتی پیدا کردند‌ این افزونه بتواند مطابق با این تغییرات به روز رسانی شود.