استفاده از اشعه ایکس لیزری برای کشف قاچاق هستهای
در این روش پرتوی لیزر از سمت راست وارد میشود و از محافظ عبور کرده و تصویر اورانیوم پنهانشده را بر روی نمایشگر نشان میدهد.

به گزارش کلیک، بازرسی ۱۰۰ میلیون محموله در سال برای یافتن مواد هستهای کار بسیار دشواری است. برای این که هم عبور و مرور محمولههای تجارتی روان باشد و هم قاچاق اورانیوم و تروریسم هستهای کنترل شود، گروهی از دانشمندان دانشگاه نبراسکا-لینکون، دستگاه اشعه ایکسی ساختند که بر پایه لیزر کار میکند و میتواند صفحه اورانیومی که بهاندازه ۳ نیکل آمریکا است و پشت قالبهایی از جنس فولاد به ضخامت ۷٫۶ سانتیمتر قرار دارد، نشان دهد.
قاچاق هستهای ازآنچه مردم فکر میکنند، بسیار مهمتر است. مسئله فقط دستگیری یک گروه تروریستی که سعی میکنند کلاهک هستهای یا بمبهای خطرناک بدزدند نیست، بلکه موضوع اصلی توقف قاچاق یا سرقت مواد هستهای با کاربرد غیرنظامی و برای مصارف پزشکی یا مهندسی است که ممکن است در موارد خطرناک استفاده شود یا در صورت مصرف نادرست به مردم آسیب برساند.
مسئله دیگر این است که تجهیزات بررسی همیشگی قیمت بالایی دارد و دستگاههای لازم برای این کار بسیار بزرگ و جاگیر هستند و گاهی ممکن است بهاندازه یک استادیوم کوچک هم برسند. پیدا کردن مواد رادیواکتیو، درصورتیکه در محفظهای قرار داشته باشد، بسیار دشوار است.
گروه تحقیقاتی دانشگاه نبراسکا-لینکون (UNL) که توسط مدیر آزمایشگاه پرتوهای پرقدرت در UNL (دونالد آمستادتر) هدایت میشود، در حال مطالعه روی نوعی تصویرساز مواد هستهای هستند که از یک دستگاه اشعه ایکس بر پایه لیزر-ویکفیلد-شتابدهنده-محور معکوس- با پراکندگی کومپتون (LWFA-ICS) استفاده میکند. به بیانی ساده، این دستگاه در سال ۲۰۱۳ توسط گروه دانشگاهی نبراسکا-لینکون ساخته شده است و لیزرهای پرتو الکترونی توسط دستگاه تقویت و تسریع ذرات باردار الکترونی پراکنده میشوند. در تصویرساز ساختهشده، این پراکندگی یک اشعه ایکس متمرکز تولید میکند که میتواند مانند اشارهگر لیزری در فواصل طولانی نیز استفاده شود.
پروفسور شویان چن، دستیار امور تحقیقاتی فیزیک و نجوم، یک دیسک اورانیوم و محفظه فولاد را نشان میدهد.بنا بر گفته دانشگاه نبراسکا-لینکون، تصویرساز جدید اندازه تجهیزاتی به بزرگی یک استادیوم را تا اندازه یک کامیون تریلی کاهش خواهد داد. این دستگاه جدید، سبکتر و جابهجایی آن راحتتر است. همچنین انرژی کمتری استفاده میکند و برای استفاده در مکانهای عمومی نیز مناسب است. در آزمایشهای سنجش کارایی، دستگاه توانست نمونه اورانیوم بهاندازه یک سکه و حتی اورانیوم در اندازههای کوچکتر از میزان معیار (یک کیلوگرم) را در محفظههای فولاد باضخامت بیشتر از معمول، بیابد.
گروه هماکنون سعی میکند عملکرد و دقت دستگاه را بهبود ببخشد تا زمانی که دولت آمریکا این فناوری را بررسی میکند، قادر به شناسایی اورانیوم باکیفیت بالا باشد. گروه تحقیقاتی معتقد است این دستگاه تنها برای جلوگیری از قاچاق اورانیوم کاربرد ندارد و میتواند در حوزه فیزیک و یافتن منابع هستهای کمککننده باشد.
آمستادتر میگوید: فراتر رفتن از تحقیقات عادی برای پدید آوردن فناوریهای جدید امری عجیب نیست؛ اما ضرورت و اهمیت شناسایی مواد هستهای قاچاق ما را به پیشرفت و اعمال این فناوری جدید ترغیب کرد.