نقد و بررسی اکوسیستم ویندوز ۱۰
یک دهه قبل، در دوران اوج ویندوز XP، همه چیز سادهتر بود. سیستم عامل شرکت مایکروسافت تنها یک سیستم عامل برای کامپیوتر های خانگی بود. اما با ارائه ویندوز ۱۰، انقلابی عظیم در این زمینه به وجود آمد.

به گزارش کلیک، تا به حال هیچ حساب کاربری برای وارد شدن، روش گیجکننده بهروزرسانی، Windows Insider و سرویس ابری وجود نداشت.
امروزه، ویندوز یک اکوسیستم است (حداقل تلاش میکند که باشد). ویندوز ۱۰ را نهتنها بر روی PC بلکه بر روی تلفنهای هوشمند، تبلتها و حتی کنسول بازی نیز میتوانید بیابید. این دستگاههای مختلف با استفاده از سرویسهایی مانند OneDrive و Xbox Live به هم متصل شدهاند.
این یک فناوری جدید است؛ اما چیز جدیدی اتفاق نیافتاد. مایکروسافت دو دهه است که تلاش میکند محدوده قلمرو ویندوز ۱۰ را توسعه دهد. در دهه ۹۰، شرکت یکبار سعی کرد تا یک دستگاه Windows TV بسازد، اما با آمدن WebTV آن دستگاه بهطور کامل فراموش شد. از آن زمان تابهحال، کمپانی سعی کرده تا قلمرو خود را به هر قیمتی توسعه دهد.
ویندوز ۱۰ بهعنوان یک سیستمعامل کامپیوتر خانگی عالی است و قبلاً بهطور کامل آن را بررسی کردیم؛ اما ویندوز ۱۰ بهعنوان اکوسیستمی که دستگاههای مختلف را پوشش میدهد، چگونه است؟ آیا آرزوهای بزرگ توسعه قلمرو مایکروسافت، فرای کامپیوترهای خانگی، به حقیقت میپیوندد یا کامپیوترهای رومیزی سهم عمده خود را در دستگاههای ویندوزی حفظ خواهند کرد؟
میتوانید بهجای چندین PC، تنها یکی داشته باشید
PC ها به صورت جدا از هم استفاده میشدند. هر کامپیوتر با مشخصات خاص خود شناسایی میشد و بهآسانی نمیتوانست با سیستمهای دیگر در ارتباط باشد. این موضوع امروزه بسیار آزاردهنده است؛ اما ویندوز ۸ همهچیز را تغییر داد و حالا با ویندوز ۱۰، تصور گذشته بسیار سخت است.
کلید اصلی، حساب کاربری مایکروسافت است. اگرچه در ابتدا بسیاری از آن متنفر بودند و هنوز هم بعضی به آن مشکوکاند، حساب کاربری، راحتترین و سریعترین راه برای انتقال شکل و حس یک PC به هر دستگاه دیگری است. تنظیمات شخصیسازی ویندوز و برنامهها تنها با وارد شدن به حساب کاربری منتقل میشوند (البته تا زمانی که به اینترنت متصل باشید).
کارهای بیشتری نیز انجام میدهد. با استفاده از برنامههای OneDrive و Office، با وارد شدن بهحساب کاربری، میتوانید بهطور مجازی به همه اطلاعات مهمتان دسترسی داشته باشید (ابتدا باید استفاده از برنامه OneDrive را روی PC تأیید کنید). این عمل بهطور باورنکردنی کاربردی است و برای هرکسی که از بیش از یک PC استفاده میکند عالی است. میتوانید بهراحتی بین لپتاپ و PC جابجا شوید و از تنظیماتی مشابه، به همراه تمامی فایلهای مهم موجود در OneDrive، بر روی هر کدام استفاده کنید.
ویندوز ۱۰ هیچ رقیبی در این زمینه ندارد. OS X میتواند تعدادی فایل و بعضی تنظیمات را جابجا کند؛ اما iCloud سرویس ذخیرهسازی ابری جالبی نیست و اپل یک اکوسیستم مناسب برای رقابت با ویندوز ۱۰ ندارد (باید بر برنامه Office تکیه کند). لینوکس که اصلاً در بحث استفاده آسان و مجموعه ویژگیها وارد نمیشود. برنامههای واسطه، بسیاری از این ویژگیها را دارند، اما وارد شدن بهحساب کاربری و حس کردن ویندوز ۱۰ در همهجا، همتا ندارد.
وقتی یک PC جدید میخرید، تنها با وارد شدن بهحساب کاربری خود، میتوانید بهتمامی اطلاعات مهم قبلی دسترسی داشته باشید.
اما ویندوز ۱۰ ارزان نیست. OneDrive تنها ۵ گیگابایت فضای ذخیرهسازی در اختیار کاربران جدید قرار میدهد؛ پس اگر بخواهید چیزی بیشتر از تعدادی عکس یا فایلهای متنی ذخیره کنید، باید پول بپردازید. غرق شدن در اکوسیستم مایکروسافت، ۷۰ دلار در هر سال خرج دارد که همراه آن نرمافزار Office 365 و یک ترابایت فضای ذخیرهسازی روی OneDrive وجود دارد. شما میتوانید فایلهای موجود در فضای ابری را مستقیماً در نرمافزارهای Office باز کنید. اگر این هزینه را انجام ندهید، باید از نرمافزارهای رایگانی مانند Google Documents یا دیگر جانشینان Office استفاده کنید و لذت استفاده از سیستم یکپارچه Office و OneDrive را از دست خواهید داد.
این سیستمعامل جایگاه اپل و مایکروسافت را تغییر داد. از گذشته، اولی انتخابی گرانتر و دومی ارزانتر بوده است. در واقع، وقتی بحث در مورد نرمافزار باشد، ویندوز ۱۰ بسیار گرانتر از هر سیستمعامل دیگری است. در عوض، شما مجموعهای از ویژگیها را دریافت میکنید که هیچ شرکت دیگری آن را ارائه نمیکند. ویندوز ۱۰، بهعنوان یک اکوسیستم، بیشتر برای مسافران تجاری، کاربران حرفهای و هواداران نرمافزار Office مناسب است. کاربران عادی بدون شک تعجب میکنند که چرا باید برای ویندوز، Office و OneDrive پول بدهند، درصورتیکه اکوسیستمهای دیگر، مانند Chrome OS و OS X با iCloud، رایگان یا بسیار ارزانترند.
مشکلی در جیب شما
یکی از دلایل پرداخت پول برای ویندوز ۱۰، تصور یک اکوسیستم یکپارچه روی PC، تلفن همراه و تبلت است. فاصله میان این دستگاهها مشکل بزرگی برای کاربران حرفهای و مسافران تجاری است که همواره در حال جابجایی بین دستگاههای مختلف برای دسترسی به برنامهها، فایلهای باز و پاسخگویی به پیامها هستند.
مایکروسافت قول داد که این مشکل را با ویندوز ۷ که شش سال پیش معرفی شد، حل کند. این کار عملی نشد، پس مایکروسافت سعی کرد با ارائه ویندوز ۸ در سال ۲۰۱۲ به قول خود وفا کند، اما باز هم نتوانست. این شرکت سال قبل هم قول خود را در مورد ویندوز ۱۰ تکرار کرد و خب فکر کنم خودتان میتوانید نتیجه را حدس بزنید.
تمامی مشکلاتی که اکوسیستمهای قبلی را آزار میداد، هنوز هم در ویندوزفون ۱۰ وجود دارد. انتخاب دستگاه مثل همیشه ناقص، ارتباط با کاربران در مورد بهروزرسانیهای جدید ضعیف و ویژگیهای قول داده شده مانند نرمافزار Project Astoria و نرمافزار شبیهساز اندروید، وجود ندارند. تنها چیزی که ویندوز ۱۰ موبایل را نجات داده، یکپارچگی ضعیفش با سرویسهای مایکروسافت است. منطقی است که تنها با یک گام دستگاه خود را به همه سرویسها متصل کنید اما اینگونه نیست. متوجه شدیم برای استفاده از برنامههایی مانند OneDrive، Office و Skype باید بارها و بارها وارد حساب کاربری خود شوید.
حتی زمانی که وارد حساب کاربری شدید، تلفن همراه Lumia 950 که از آن برای تست استفاده میکنیم، مورد بیتوجهی دیگر دستگاهها قرار میگیرد. بهعنوانمثال، تصور میکردم، سیستم باید آنقدر باهوش باشد که بهطور خودکار اطلاعات مخاطبان مهم را از برنامه Outlook دریافت کند یا حداقل آنها را درخواست کند. البته موضوع این نیست. در مورد صفحهنمایش هم میتوان چنین ایرادی گرفت. هر تصویری که بر روی صفحه قفل ویندوز ۱۰ کامپیوتر رومیزی بگذارید بهطور خودکار بر روی تلفن همراه شما نمایش داده نمیشود. متوجه شدم، بعضی کاربران میخواهند تنظیمات مختلفی بر روی کامپیوتر و گوشی خود داشته باشند؛ اما بهسادگی، با تغییر وضعیت هماهنگسازی این مشکل برطرف میشود.
حدس میزدم تلاشی برای یکی کردن نمای تلفن همراه با کامپیوتر رومیزی، در حساب کاربری مایکروسافت، انجام گیرد، مثلاً یکسان کردن عکس پسزمینه یا چینش کاشیهای منوی Start؛ اما هیچکدام اتفاق نیافتاد.
اصلاً روی Continuum حساب نکنید
آخرین میخ تابوت ویندوز ۱۰ موبایل را برنامه Continuum کوبیده است. صراحتاً مانند یک نسخه بتا است، حتی اگر بهعنوان یکی از اصلیترین ویژگیهای اکوسیستم ارائهشده باشد. عملکرد بسیار بد است، حتی در گوشی Lumia 950 که تلفن همراه بسیار پرقدرتی است. کارهای سادهای مانند جستجو در اینترنت در اغلب موارد بیش از توانایی دستگاه است. ورودی از یک صفحهکلید متصل شده یا یک موس نوری، با تأخیر انجام میگیرد و بعضی مواقع تمام مرورگر Edge منجمد میشود. عجیب است، چون تجربه استفاده از مرورگر Edge روی تلفن همراه، بسیار دلنشین است.
هیچچیز تجربیات استفاده از ویندوز روی PC را به تجربیات ویندوز روی Xbox One متصل نمیکند.
برنامههای دیگر مانند Microsoft Word بهتر عمل میکنند، بااینحال لنگیها و گرفتگیهای کوچک زیاد اتفاق میافتند. متأسفانه برنامههای زیادی برای ویندوز ۱۰ وجود ندارد. درحالیکه ویندوز ۱۰ کامپیوتر رومیزی، برای تمامی دستگاهها مشترک است، اما Continuum بهطور کامل یک محیط برای تلفن همراه است و نمیتواند برنامهها را در یک پنجره واقعی اجرا کند، پس تقسیم صفحه بین برنامههای مختلف، تنها انتخاب است. تنها برنامههای گرفتهشده از پایگاه Store اجرا میشوند.
حداقل میتوان پیامهای متنی را از کامپیوتر به تلفن همراه فرستاد و بالعکس٫ ارسال پیامها و دریافت اعلانها توسط برنامه Cortana انجام میشود. در عمل، ارسال و دریافت پیامها بهسرعت انجام میشود اما مشکل رابط کاربری است. پیامهای ارسالی و دریافتی در برنامه پیامرسان ویندوز ۱۰ ذخیره نمیشوند، پس نمیتوانید بعد از رد کردن اعلانها به پیامها دسترسی داشته باشید یا تاریخچه را ببینید.
بااینحال ویندوز فون ۱۰ هنوز هم جانشین ضعیفی برای سیستم عمل کامپیوتر رومیزی است و مهمتر از همه، هنوز بهخوبی با دیگر اعضای اکوسیستم ویندوز ۱۰ ارتباط برقرار نمیکند. سیستمعامل موبایلی همان برنامههای ویندوز ۱۰ را اجرا نمیکند (البته برنامه Office را دارد و میتوان فایلها را مستقیماً از OneDrive در آن باز کرد)، بلکه نسخههای موبایلی ضعیفتر برنامهها، برای اجرای عملیات، در اختیار دارد. بههیچعنوان نمیتوان آن را جای سیستمعامل کامپیوتر رومیزی قرار داد و حتی فاصلهای بیشتر از آنچه iOS از OS X دارد، احساس میشود.
Xbox هنوز در جزیره خود است
مایکروسافت بهتازگی کنسول بازی New Xbox Experience را با ویندوز ۱۰ به بازار فرستاد. با این حرف، ممکن است انتظار داشته باشید که بعضی از عملکردها شبیه ویندوز باشد. در اشتباهید.
بهجز نرمافزار Xbox که برای کامپیوترهای رومیزی با ویندوز ۱۰ معرفی شد، هیچچیز دیگری، برای ارتباط ویندوزی که بر روی یک کامپیوتر رومیزی دارید، با ویندوزی که بر روی Xbox تجربه میکنید، وجود ندارد. رابط کاربری sorta و قابلیت تقسیم صفحهنمایش بین برنامهها بسیار شبیه همان حالت تبلت ویندوز ۱۰ است؛ اما تنها همین شباهتها را دارد.
از همه مهمتر، از دید یک مشتری هیچ نرمافزار یکپارچه کننده بین اکوسیستمها وجود ندارد. خرید یک نرمافزار از Windows Store بدین معنی نیست که نسخه مخصوص Xbox One آن را هم میخرید و بالعکس٫ این دو کاملاً متفاوت از هم رفتار میکنند. هیچچیز از Windows Store روی Xbox One قابلمشاهده نیست و نرمافزارهای Xbox را نمیتوان در Windows Store یافت. تنها چیزی که در هر دو میتوانید خریداری کنید، فیلمها، سریال و موسیقی است.
بهبیاندیگر، باوجوداینکه مایکروسافت از برند ویندوز در آخرین بهروزرسانی رابط کاربری استفاده کرده است، باز هم ارتباطات کمی قابل یافتن است. Xbox تنها از طریق دسترسی محدود، توسط نرمافزار Xbox و ویژگی Game Streaming، روی ویندوز قابلاستفاده است. هیچ ارتباط دیگری وجود ندارد. هیچچیز بهطور خودکار بین PC و Xbox One همگام نمیشود.
با افزوده شدن برنامه Cortana در اوایل سال ۲۰۱۶ کمی تغییرات ایجاد خواهد شد. این برنامه قرار بود به همراه ویندوز ۱۰ روی Xbox ارائه شود اما تا الآن به تأخیر افتاده است. مشخص نیست که این ویژگی در عمل چگونه خواهد بود، اما در نظر داشته باشید که بسیاری از کاربران صفحهکلیدی برای ورودی متنی و یا یک کینکت برای فعالسازی صوتی در اختیار ندارند. مایکروسافت میگوید برنامه Cortana با یک هدست استاندارد عرضه میشود. البته تصور نمیکنیم بیشتر کاربران بخواهند از یک هدست، برای استفاده از Cortana استفاده کنند.
اکوسیستم؟ کدام اکوسیستم؟
مایکروسافت میخواهد ویندوز ۱۰ یک اکوسیستم باشد؛ اما در واقعیت، این سیستمعامل تا رسیدن به آرزوهای خود بسیار فاصله دارد.
بهسادگی، مشکل این جاست که اکوسیستم واقعاً وجود خارجی ندارد. جدای از حرفهای کمپانی، ویندوز ۱۰ روی PC، تلفن همراه و Xbox One متفاوت عمل میکند و همکاری بین آنها تنها فایده آن است.
بسته لوازم جانبی
اگر انتخابتان را کردهاید پس دستگاه خود را با این وسایل که توسط ویراستارهای ما دستچین شدهاند، تقویت کنید:
صفحهکلید انعطافپذیر مایکروسافت (۶۲٫۷۰ دلار)
این صفحهکلید انعطافپذیر برای استفاده با ویندوز فون ۱۰ سازگار شده و میتوانید بهرهوری خود را بالا ببرید.
ماوس Arc Touch مایکروسافت (۶۱ دلار)
این موس لمسی مشهور اما گران و برای مسافرت بسیار کوچک و راحت است.
ScreenBeam 2 ساخت شرکت Actiontec
این دانگل HDMI بیسیم را میتوان در یک گوشی Lumia 950 یا تبلت Surface برای تماشای بیسیم تلویزیون استفاده کرد.
سخت است که دلیلش را بفهمیم. مایکروسافت حالا کنترل کامل سختافزار و نرمافزار حداقل یک دستگاه در هر بخش را دارد. تمامی چیزهایی که برای نوشتن این مقاله امتحان شد، ساخته یا برنامهنویسی شده توسط مایکروسافت است. بااینحال در واقعیت، OS X و iOS شرکت اپل هماهنگی بهتری از ویندوز ۱۰ و ویندوز ۱۰ موبایلی دارند، در نظر داشته باشید این دو سیستمعامل کاملاً از هم متفاوت هستند.
میخواهم باور کنم که شرایط عوض میشود اما اعتمادم را از دست دادهام. ۵ سال از ویندوز فون ۷ که اولین بار قول یکی شدن کامپیوتر با موبایل و نسخه اصلی Xbox را داد، میگذرد. مایکروسافت ویژگیهای مختلفی را در طول این سالها اضافه کرده است. اخیراً، در نمایشگاه BUILD 2015، شرکت پروژههای نرمافزاری یکپارچه مختلفی را اعلام کرد تا انتخابهای محدود برنامه کاربردی برای ویندوز فون ۱۰ را افزایش دهد. البته مایکروسافت اطلاعات زیادی در این مورد نداده است.
باعث شرمساری است. من بهعنوان یک هوادار ویندوز ۱۰ و کاربر وفادار نرمافزارهای Office، مهمترین جامعه هدف برای ویندوز بهعنوان یک اکوسیستم هستم. میخواهم در پیشنهادهای شرکت، خود را غرق کنم و بهسادگی و راحتی تنها با یکبار ورود بهحساب کاربری همهچیز را با هم همگام کنم؛ اما مایکروسافت برخلاف گفتههایش، زیاد مشتاق ساختن این اکوسیستم نیست و نشانهای از تغییر در این روش هم دیده نمیشود.
نکات مثبت:
ویندوز ۱۰ یک سیستمعامل رومیزی عالی است
رابط کاربری بهخوبی بین دستگاههای مختلف عمل میکند.
نکات منفی
سازگاری برنامهها بد است
تنظیمات بهخوبی بین دستگاههای مختلف همگام نمیشود
فعال کردن تمامی جنبههای ویندوز گران است