ایران کد : تعریف ، مزایا، الزامات ، سوالات متداول و نحوه دریافت ایران کد
برای درک بهتر این موضوع بهتر است ابتدا تعریفی از زنجیره تامین ارائه گردد ، تا خواننده دلیل اهمیت ایران کد را بهتر دریابد.

زنجیره تأمین چیست؟
زنجیره تأمین شبکه کلیه افراد ، سازمان ها ، منابع ، فعالیت ها و فناوری درگیر در ایجاد و فروش یک محصول است. یک زنجیره تأمین همه چیز را از مواد اولیه از تأمین کننده گرفته تا تولید کننده تا تحویل به کاربر نهایی را شامل می شود. بخشی از زنجیره تأمین که مرتبط با دریافت محصول نهایی از تولید کننده به مصرف کننده است به عنوان کانال توزیع شناخته می شود.
مراحل زنجیره تأمین
مراحل اساسی یک زنجیره تأمین به ترتیب به شرح زیر است:
تهیه مواد اولیه.
پالایش آن مواد به قسمتهای اساسی.
ترکیب آن قسمت های اصلی برای ایجاد یک محصول.
سفارش/فروش.
تحویل محصول
پشتیبانی مشتری و خدمات پس از فروش.
اما آیا زنجیره تامین صرفاً مرتبط با کالا است ؟ پاسخ مشخص است خیر . منظور از محصول کالا و خدمات است. پس در زنجیره تامین هم کالا و هم خدمت می تواند وجود داشته باشد.
چالش های زنجیره تأمین کدامند ؟
2چالش های زنجیره تأمین کدامند ؟
زنجیره های عرضه ی مدرن دارای پیچیدگی و چندین چالش مشترک هستند. برخی از این چالش ها عبارتند از :
عدم شفافیت بالقوه.
داشتن شفافیت ذینفعان را قادر می سازد تا وضعیت زنجیره تأمین را بهتر درک کنند.
ایجاد زباله به دلیل چرخه تولید ناکافی.
مشاغلی که به طور نادرست عرضه ، تقاضا یا توانایی های خود را ارزیابی می کنند ممکن است با موجودی بیش از حد رو به رو شوند ، که نتوانند این موجودی را به سمت طرف تقاضا هدایت نمایند.
شرکا و مشتریان تجاری ناراضی.
هدف نهایی زنجیره تامین برآورده کردن انتظارات واقع بینانه مشتری است. این نه تنها شامل مدیریت آن انتظارات است ، بلکه ایجاد یک محصول ارزشمند نیز می باشد.
کالاهای گمشده یا تأخیر در تحویل .
کالاهایی که در هر نقطه از زنجیره از دست می روند در نهایت کل روند را به تأخیر می اندازند و می توانند بر مشتریان تأثیر منفی بگذارند.
افزایش انتظارات مشتری.
فناوری و مشاغل جدید انتظارات مشتری را افزایش می دهند ، که مدیریت آن دشوار است و در صورت عدم مدیریت صحیح ، تحقق آن غیرممکن است.
تاب آوری به تغییرات ناگهانی در زنجیره تأمین.
عوامل خارجی می توانند باعث ایجاد تغییرات پیش بینی نشده در یک زنجیره تأمین شوند ، بنابراین بهترین روش ، ایجاد امادگی برای موارد غیر منتظره است .
لزوم توجه به زنجیره تامین
در دهه 1980 و 1990 ، افزایش جهانی سازی ، برون سپاری و در دسترس بودن اطلاعات ، نیاز به ادغام فرآیندهای تجاری را در کل زنجیره تأمین جهانی ، که منجر به ایده مدیریت زنجیره تأمین شد ، ایجاد کرد. این یک تغییر از زنجیره تأمین سنتی بود ، که فقط مراحل اصلی لجستیک تولید را شامل می شد. با ادغام ، شرکت ها در مراحل قبل و بعد از خود در زنجیره ، دید بهتری کسب کردند و هر شرکتی که در یک زنجیره تأمین حضور داشت به جای تمرکز بر روند محلی خود ، بر بهینه سازی کل زنجیره متمرکز شد.
به همین ترتیب ، پویایی رقابت در بازار نیز تغییر کرد. به جای شرکت های انفرادی در رقابت ، کل زنجیرهای متشکل از چندین شرکت با هم رقابت می کنند ، زیرا سرمایه گذاری شرکت در زنجیره های مربوطه رشد می کند. شرکت ها شروع به برون سپاری فرآیند های تولید و تدارکات به شرکت های شخص ثالث کردند.
افزایش دید در نتیجه جهانی سازی و پیشرفت فناوری تأثیرات مفیدی برای مشاغل ، مانند بهبود قابلیت ردیابی محصول و تلاش های مسئولیت اجتماعی داشت.
از آن زمان ، تکامل مشاغل اینترنتی ، اینترنت اشیاء (IoT) و محاسبات موبایل نحوه سفارش مشتریان و نحوه کار مشاغل را تغییر داده است. اینترنت به مشتریان این امکان را می دهد تا مستقیماً با توزیع کنندگان محصول تماس بگیرند. در نتیجه ، این زنجیره تأمین را با از بین بردن برخی از واسطه ها و تشویق همکاری کوتاه کرده است.
با این حال ، مشاغل اینترنتی مانند آمازون انتظارات مشتری را برای زمان تحویل و راحتی افزایش داده اند. مدیریت صحیح فرآیندها مانند چالش های اتفاق افتاد در زنجیره تامین ممکن است باعث افزایش کارایی تحقق سفارش شود ، اما همچنین تعارض برای سایر قسمت های زنجیره می تواند رخ دهد. از آنجا که می توان سفارشات را سریعتر انجام داد و دریافت کرد ، لذا آنها باید با سرعت و شتاب تحویل داده شوند.
با شرح آنچه در بالا گفته شد توجه به ابزارها و تاکتیکهایی جهت رفع چالش های زنجیره تامین ضروری است. یکی از این ابزار در کشور ما مفهومی بنام ایران کد است ، که در ادامه مقاله به تفصیل به آن می پردازیم .
ایران کد چیست ؟
3ایران کد چیست ؟
ایران کد (Iran Code) یا نظام طبقه بندی ملی کالا و خدمات ایران ، چارچوبی است که داده های بنیادی و اصلی زنجیره تامین چه در حوزه کالاها و چه خدمات را مدیریت کرده و اطلاعات به کل زنجیره ارائه می نماید. در این چارچوب با استفاده از رویه ها ، استاندارد ها و همچنین ابزار به خصوص در زمینه طبقه بندی و کدگذاری محصولات ، زبان و مفاهیم مشترک در سطح زنجیره ایجاد می گردد.
مزایا
ایجاد سیستمی مانند ایران کد مزایایی برای کل زنجیره تامین بوجود خواهد آورد که عبارتند از :
- شفافیت اطلاعات در تمام اجزای زنجیره تامین برای کلیه کالاها و خدمات
- شناسنامه دار شدن کالاها و خدمات
- ایجاد یک سیستم یکپارچه اطلاعات از محصولات
- کاهش تاعرضات در کانال های توزیع به جهت وجود کالاهای قاچاق و زیر زمینی
- وجود پایگاه داده ای از اطلاعات محصولات با طبقه بندی یکپارچه
سوالات متداول
اما همواره سوالات بسیاری در مورد ثبت نام و دریافت ایران کد وجود دارد. ما در این بخش از مقاله به این پرسش ها پاسخ خواهیم داد :
الف - چه کسانی نیاز به ایران کد دارند ؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که کلیه افراد اعم از حقیقی یا حقوقی که با یکی از موارد ذیل در ارتباط باشند نیاز به ایران کد دارند :
شرکت در مناقصات دولتی
فعالیت در سامانه ستاد
دریافت توکن
ارتباط با شرکت و وزرات نفت به عنوان پیمانکار یا ارائه دهنده خدمات
واردات کالا جهت فروش به ارگانهای دولتی
فروش در برخی از فروشگاه های زنجیره ای
ب- تفاوت کد عضویت ایران کد و کد ملی چیست ؟
پس از ثبت نام اولیه متقاضی یک کد 5 رقمی که شامل یک حرف انگلیسی و 4 عدد می باشد ، به متقاضی داده می شود. سپس متقاضی می تواند برای هر کالا یا خدمتی که تولید و عرضه می نماید درخواست یک کد ملی کالا دهد. این کد ملی یک شناسه 16 رقمی است که ترکیبی از کد عضویت و سایر اعداد است.
ج- کد ملی کالا بر چه اساسی ارائه می گردد ؟ و آیا این کد منحصر به فرد است؟
در واقع این کد بر اساس یک سیستم طبقه بندی ایجاد می گردد. هنگامی که متقاضی کالا یا خدمتی را جهت دریافت ایران کد ارائه می کند کلیه مشخصات آن کالا اعم از مشخصات بسته بندی کالا / پکیج خدمتی ، تولید کننده و عرضه کننده و هر اطلاعاتی که به منظور رهگیری کالا یا خدمات مفید باشد.
د- نحوه دریافت ایران کد په چه صورت است ؟
برای دریافت ایران کد هر شخصیت حقیقی یا حقوقی ابتدا باید اعلامی از طرف یک سازمان مبنی بر ارائه ایران کد یا کد ملی کلا داشته باشد. پس از اطمینان از این موضوع می تواند با ارتباط برقرار کردن با یکی از نمایندگان رسمی مرکز ملی شماره گذاری کالاو خدمات ایران نسبت به ثبت نام و اخذ ایران کد اقدام نماید.
سخن پایانی
در دنیای تکنولوژی امروزی لزوم توجه به ساختار اطلاعات و رهگیری آنچه در زنجیره تامین اتفاق می افتد ضروری است. جدا از الزام قانونی این یک اقدام حرفه ای است که هر کسب و کاری محصول تولیدی خود را سناسه دار کرده و آنرا برای مصرف کننده نهایی دارای هویت نماید.