تقویم رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲
آنطور که تقویم رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲ نشان میدهد، امسال سال پرهیجانی برای علاقهمندان به نجوم و آسمان شب است.

تقویم رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲
پایگاه خبری AccuWeather تقویم رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲ را منتشر کرده است تا متوجه شویم که امسال چه سال پر رویدادی در حوزه نجوم در پیش داریم.
همترازیهای جذاب سیارهای و ماهگرفتگیهای شگفتانگیز، تنها تعدادی از رویدادهای نجومی در سال ۲۰۲۲ هستند.
تنها شرط لازم برای لذت بردن از این نمایشهای نوری، حضور در منطقهای با آبوهوای بدون ابر خواهد بود. هرچند علاقهمندان به نجوم، تجهیزات خودشان را دارند و قطعا بدون تلسکوپ حاضر به تماشای آسمان نمیشوند. با این حال علاقهمندان غیرحرفهای آسمان هم میتوانند از برخی از این رویدادها با چشم غیرمسلح و بی تجهیزات لذت ببرند.
پیشنهاد میکنیم مطلب تقویم رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲ را در جایی ذخیره کرده و تاریخ هریک از این اتفاقات را در تقویمتان یادداشت کنید.
همچنین به یاد داشته باشید که بزرگترین همترازیهای سیارهای سال 2022 در اواخر شب و درست قبل از طلوع خورشید انجام میشود، پس شاید لازم باشید یک فنجان قهوه هم با خودتان به همراه داشته باشید.
همنشینی 3 سیاره
زمان: اواخر مارس (هفته دوم فروردین ۱۴۰۱)
3 سیاره مریخ، زحل و زهره، در 2 هفته آخر ماه مارس قبل از طلوع خورشید بسیار نزدیک بههم به نظر میرسند. این 3 سیاره به قدری نزدیک خواهند بود که همه در یک میدان دید تلسکوپها و دوربینهای دوچشمی قرار میگیرند.
این نمایش در ماه آوریل هم ادامه دارد، بهطوریکه سیارههای مریخ و زحل در روزهای 4 و 5 آوریل (15 و 16 فروردین) بسیار نزدیک به هم به نظر میرسند و در حالی که زهره در نزدیکی آنها میدرخشد، این 2 سیاره تقریبا همپوشانی دارند.
بارش شهابی لیرید
زمان: 21 و 22 آوریل (1 و 2 اردیبهشت)
«آوریل» ماه جهانی نجوم است و بهترین کار این است که این مناسبت را در ۲۱ آوریل تا ۲۲ آوریل، یعنی زمان اوج بارش شهابی لیرید جشن بگیرید.
بارش شهابی لیرید اولین بارندگی شهابی خواهد بود که پس از 3 ماه به اوج خود میرسد و به خشکسالی طولانیمدت بارش شهابی پایان میدهد. در این بارش شهابی حدود ۱۵ شهاب در ساعت پرتاب میشوند.
کمتر از 2 هفته پس از این بارش، بارش شهابی اتای دَلوی (Eta Aquarids) به وقع میپیوندد که بین ۲۰ تا ۴۰ شهاب در ساعت، در شبهای 4 و 5 ماه می (14 و 15 اردیبهشت) پرتاب میکند. بارش شهابی اتای دلوی بهترین بارش شهابی سال برای ساکنان نیمکره جنوبی زمین است.
ماه سیاه
زمان: 30 آوریل (10 اردیبهشت)
سومین رویداد بزرگ نجومی سال ۲۰۲۲، تنها رویدادی است که حتی با کمک تلسکوپ قابل مشاهده نیست.
اصطلاح ماه آبی در سالهای اخیر برای توصیف دومین ماه کامل در یک ماه تقویمی رایج شده است؛ هرچند این اصطلاح هیچ ربطی به رنگ ماه ندارد.
ماه سیاه که در ۳۰ آوریل (۱۰ اردیبهشت) رخ میدهد، همتای ماه آبی است که برای توصیف دومین ماه جدید این ماه استفاده میشود.
با این حال ماههای جدید را نمیتوان رصد کرد، چون زمانی اتفاق میافتند که سمت نورانی ماه از زمین دور است. اگرچه ماه سیاه را نمیتوان در آسمان مشاهده کرد، اما این زمان خوبی برای رصد ستارگان است، زیرا هیچ آلودگی نوری طبیعی از ماه وجود ندارد و به تماشاگران آسمان، مناظر تاریکتری از کیهان ارائه میدهد.
ماهگرفتگی کامل
زمان: 14 و 15 می (24 و 25 اردیبهشت)
ماه در طول شب ۱۵ تا ۱۶ ماه می قرمز میشود و چنانچه شرایط آبوهوایی مساعد باشد، کل ساکنان آمریکا شاهد عبور ماه از زیر سایه زمین خواهند بود.
در نوامبر سال ۲۰۲۱ یک ماهگرفتگی جزئی قابل توجه رخ داد. در این ماهگرفتگی، ۹۷ درصد ماه تاریک شد که از یک کسوف کامل کمتر بود. همچنین یک ماهگرفتگی کامل در ماه می سال ۲۰۲۱ رخ داد، اما این ماهگرفتگی تنها برای مدتی کوتاه برای بخشهایی از ساحل غربی آمریکا قابل مشاهده بود.
ماه گرفتگی ماه می امسال اولین مورد از 2 ماهگرفتگی سال 2022 خواهد بود که در آمریکا قابل مشاهده است، اگرچه دومین ماهگرفتگی در سراسر آمریکای شمالی قابل مشاهده نخواهد بود و ممکن است در یک شب سرد سال رخ بدهد.
طلوع اولین ابرماه سال ۲۰۲۲
زمان: 14 ژوئن (24 خرداد)
3 ابرماه در سال ۲۰۲۲ در راه است و اولین آن در اواسط ژوئن خواهد درخشید. ابرماه زمانی اتفاق میافتد که یک ماه کامل در نزدیکی حضیض یا نقطهای در مدار ماه، در نزدیکترین نقطه به زمین باشد. نتیجه این اتفاق یک ماه کامل است که در طول سال کمی بزرگتر و درخشانتر از دیگر ماههاست.
پس از ابرماه ژوئن، ابرماه دیگری در ۱۳ جولای (22 تیر) و سومین ابرماه در ۱۲ آگوست (21 مرداد) روی خواهند داد.
همترازی 5 سیاره
زمان: 24 ژوئن (3 تیر)
در روز ۲۴ ژوئن سیارههای عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل همگی به اندازه کافی درخشان هستند که با چشم غیرمسلح مشاهده شوند.
این همترازی نادر، درست قبل از طلوع خورشید روز ۲۴ ژوئن در سراسر آسمان شرقی ظاهر میشود. هلال ماه نیز در راستای این 5 سیاره خواهد بود و بین زهره و مریخ میدرخشد.
اگرچه به نظر میرسد که سیارهها در یک خط در آسمان قرار دارند، در منظومه شمسی به طور کامل در یک راستا قرار نخواهند گرفت. اما از نظر ناظر زمینی این سیارهها همگی در یک ردیف دیده خواهند شد.
بارش شهابی برساوشی
زمان: 12 و 13 آگوست (21 و 22 مرداد)
بارش شهابی برساوشی یکی از محبوبترین بارشهای شهابی سالانه است که در یک شب تابستانی در روزهای ۱۲ و ۱۳ آگوست به اوج میرسد. با این حال امسال این رویداد قدری تفاوت خواهد داشت.
در شرایط ایدهآل، بارش شهابی برساوشی میتواند عملکرد خیرهکنندهای با ۵۰ تا ۱۰۰ بارش شهاب در ساعت داشته باشد، اما نرخ ساعتی سرسویی در سال جاری میلادی به نصف کاهش مییابد، زیرا این رویداد یک شب پس از یک ابرماه درخشان به اوج خود میرسد.
با وجود آسمان مهتابی باید برخی از شهابها قابل مشاهده باشند، اما نور ماه بسیاری از شهابهای کمنور را از بین میبرد.
بارش شهابی جباری ۲ ماه بعد از این تاریخ به اوج خود میرسد و درحالیکه فعالیت کمتری نسبت به بارش شهابی برساوشی دارد، میتواند ارزش تماشا داشته باشد زیرا ماه در تمام طول شب نخواهد درخشید.
علاقهمندان آسمان میتوانند در شبهای ۲۰ و ۲۱ اکتبر (۲۸ و ۲۹ مهر) حدود ۲۰ شهاب را در ساعت، در آسمان بشمارند.
ماه گرفتگی کامل
زمان: 8 نوامبر (17 آبان)
دومین و آخرین ماهگرفتگی کامل سال ۲۰۲۲، در 8 نوامبر قبل از طلوع خورشید رخ میدهد، اگرچه کل ساکنان آمریکای شمالی نمیتوانند شاهد قرمز شدن ماه باشند.
ناظران ساحل شرقی فاز کلی خسوف را از دست خواهند داد، زیرا ماه درست قبل از اوجگرفتگیاش غروب میکند.
پس از ماهگرفتگی ماه نوامبر، مردم در سراسر آمریکای شمالی تا ۱۴ مارس ۲۰۲۵ فرصتی برای مشاهده ماهگرفتگی کامل نخواهند داشت.
مقابله مریخ
زمان: 8 دسامبر (17 آذر)
وضعیت نجومی مقابله (opposition)، بهترین زمان برای رصد اجرام آسمانی است. از دید ناظران زمینی سیارات خاصی مثل مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون میتوانند در این موقعیت قرار بگیرند.
در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ یکی از نزدیکترین همسایهها به زمین، یعنی سیاره مریخ، به یک ویژگی برجسته در آسمان شب تبدیل میشود و در نهایت در اوایل دسامبر و زمانی که به وضعیت مقابله میرسد، به اوج درخشندگی خود خواهد رسید.
وضعیت مقابله مریخ زمانی است که این سیاره سرخ از منظر زمین در مقابل خورشید قرار میگیرد، در نتیجه در تمام طول شب قابل مشاهده است و درخشانتر از بسیاری از ستارگان در آسمان میدرخشد.
مریخ فقط هر ۲۶ ماه یکبار به وضعیت مقابله میرسد، بنابراین پس از مقابله مریخ در سال ۲۰۲۲، این وضعیت تا ۱۵ ژانویه ۲۰۲۵ دیگر تکرار نخواهد شد.
این مواجههای نزدیک بهترین فرصت برای سازمانهای فضایی مانند ناسا برای پرتاب ماموریت به مریخ است.
بارش شهابی جوزایی
زمان: 13 و 14 دسامبر (22 و 23 آذر)
بارش شهابی جوزایی یکی از مورد انتظارترین بارشهای شهابی سالانه و یکی از آخرین رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲ خواهد بود که در دومین هفته ماه دسامبر به اوج خود میرسد.
در شرایط ایدهآل، در این بارش میتوان بیش از ۱۰۰ شهاب در ساعت مشاهده کرد، اما ماهِ تقریبا کامل، بار دیگر با این شهابباران مصادف میشود.
در سال ۲۰۲۱ نیز این بارش شهابی با داستان مشابه ماه تقریبا کامل مواجه و باعث شد تعداد رصد شهابهای این بارش به ۳۰ تا ۴۰ شهاب در ساعت کاهش بیابد.
رویداد نجومی مورد انتظار شما در تقویم رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲ چیست؟ برایمان بنویسید.