گزارشی از خدمات فناوری اطلاعات در دوران پاندمی کرونا
رسانه کلیک - خدمات فناوری اطلاعات در دوران پاندمی کرونا به کمک ما آمد تا بتوانیم از محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری گذر کنیم. در ادامه به بررسی برخی از این اقدامات می‌پردازیم.
برخی از این خدمات شامل ارائه اینترنت رایگان چه از سمت اپراتورهای ثابت در ابتدای پاندمیک و چه برای معلمان و اساتید دانشگاهی به منظور تسهیل آموزش مجازی، رایگان شدن شبکه شاد برای دانش‌آموزان با هدف ایجاد عدالت آموزشی، ثبت‌نام آنلاین سیم‌کارت اپراتورها، نقش استارت آپ‌ها در کنترل و مهار ویروس و جلوگیری از مسافرت مبتلایان به کرونا، از اقداماتی است که با بهره‌گیری از امکانات ارتباطات و فناوری اطلاعات در زمان شیوع کرونا انجام شده است.
اوایل اسفندماه ۹۸ بود که برای اولین بار خبر شیوع و ورود مهمانی ناخوانده به نام ویروس کرونا در کشور به طور رسمی منتشر شد، هرچند که در ابتدا شاید تصور اینکه این ویروس تا امروز مهمان کشور و دنیا باشد کمی سخت بود اما اکنون با توجه به ورود به موج‌های دوم و سوم همه‌گیری این ویروس، همچنان برگشت به حالت عادی برای فعالیت‌ها میسر نشده است. و در این زمان فناوری اطلاعات و ارتباطات در دوران پاندمی کرونا توانست بخش عمده‌ای از مشکلات کشور و مردم را در زمینه آموزش، دورکاری، دسترسی به کالا و خدمات و سرگرمی رفع کند.
در روزهای ابتدایی شیوع کرونا، بسیاری از مردم برای گذراندن وقت در خانه در زمان قرنطینه از وزیر جوان امکاناتی از جمله اینترنت رایگان را درخواست کردند؛ موضوعی که محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با موافقت با آن خبر از ارائه ۱۰۰ گیگ اینترنت رایگان ثابت تا پایان سال ۹۸ به کاربران اینترنت ثابت داد. هرچند که به دلیل زیرساخت‌های تقویت نشده و محدود این اینترنت رایگان نیز در مواردی منجربه افت کیفیت و نارضایتی کاربران شده بود.
ارائه خدمات رایگان اینترنتی توسط برخی شرکت‌ها
در حالی که برخی از شرکت‌های اینترنتی تلاش کردند امکاناتی از جمله ارائه خدمات آنلاین به‌صورت رایگان را در اختیار کاربران خود قرار دهند، آذری جهرمی اعلام کرد برای جلوگیری از تجمع کمتر برای پیشگیری بیشتر از شیوع ویروس کرونا، تلوزیون‌های اینترنتی، ارائه خدمات رایگان خود را تا پایان سال ۹۸ ادامه خواهند داد و ترافیک مصرفی این تلوزیون‌ها نیم‌بها محاسبه خواهد شد.
درحالی که مراکز آموزشی، مدارس و دانشگاه‌ها برای جلوگیری از شیوع کرونا تعطیل شده بودند، استفاده از امکانات فضای مجازی از راه‌کارهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر نهادهای مسئول برای ایجاد امکانات ویژه‌ای جهت آموزش مجازی و از راه دور بود. پس از آن اعلام شد لیستی از سایت‌های دانشگاهی مورد تایید وزارت علوم به اپراتورها ارائه شده، که ترافیک این سایت‌ها برای دانشجویان رایگان محاسبه شود. همچنین ارائه ۲۰ گیگابایت اینترنت رایگان برای معلمان با همکاری وزیر آموزش و پرورش از روزهای پایانی سال ۱۳۹۸ آغاز شد و تا سال ۱۳۹۹ هم ادامه یافت.
اینترنت رایگان برای معلمان و اساتید دانشگاه‌ها به منظور تسهیل آموزش مجازی
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین در روزهای پایانی شهریور خبر از اعطای اینترنت رایگان به معلم‌ها داد و اظهار داشت: معلمان جدای از شبکه شاد برای آموزش مجازی و ساخت محتواهای آموزشی نیاز به بسته‌هایی داشتند، که مقرر شد بسته‌های سه ماهه رایگان برای ۷۰۰ هزار معلم و کادر آموزشی سراسر کشور که فروردین ماه در سامانه وزارت ارتباطات ثبت نام کرده بودند، فعال شود. تمدید این بسته‌های آموزشی معلمان منوط به ارزیابی شرایط پس از این سه ماه است و اگر آموزش مجازی ادامه داشته باشد برای آن هم برنامه‌ریزی می‌کنیم.
علاوه بر این پس از تصمیم به برگزاری کلاس‌های دانشگاه‌ها به‌صورت مجازی، وزارت ارتباطات از دانشگاه‌ها خواست که آی‌پی‌های سامانه‌های آموزش مجازی خود را به وزارت ارتباطات اعلام کنند، تا مصرف اینترنت این سامانه‌ها رایگان شود. حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز در هیمن راستا اعلام کرد: برای رایگان کردن اینترنت دانشگاهی، لیستی از دانشگاه‌های وزارت علوم، وزارت بهداشت و مراکز حوزوی گرفتیم که شامل آدرس سایت‌های آموزشی است که امکان آموزش آنلاین را داشته باشد. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز از ارائه ۱۲۰ گیگابایت به اساتید دانشگاه‌های کل کشور خبر داد.
نقش استارت آپ‌ها در کنترل و مهار ویروس کرونا
امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات، نیز چندی پیش با تأکید بر نقش کلان‌داده‌ها در مدیریت هوشمند بیماری کرونا، در خصوص اهم اقدامات انجام‌شده در این زمینه گفت: تعیین نقشه شیوع بیماری، تعیین نقاط پرتردد، محاسبه نقاط با ریسک شیوع، محاسبه وضع اقتصادی مبتلایان، تحلیل ارتباط نزدیک مبتلایان و انبار داده ریسک مبتلایان از اصلی‌ترین نمونه‌های پیاده‌سازی مدیریت هوشمند به منظور پیشگیری و مهار هر چه بیشتر بیماری کرونا در کشور است.
ناظمی همچنین به تازگی اعلام کرد با استفاده از ظرفیت‌های دولت الکترونیکی و با تطبیق کد ملی مسافران قطار، هواپیما و اتوبوس شهری با کد ملی بیماران مبتلا به کووید ۱۹، به‌زودی بیماران امکان خرید بلیت یا دریافت کارت پرواز یا سوار شدن را نخواهند داشت.
ثبت‌نام آنلاین سیم‌کارت‌های رایگان
همچنین در حالی که دولت وعده وام یک میلیون تومانی به برخی سرپرست‌های خانوار داده بود، در حالی که این افراد می‌بایست جهت ثبت‌نام سیم‌کارتی به نام خود داشته باشند، تصاویری از صف‌های طولانی دریافت سیم‌کارت رایگان اپراتورها در فضاهای مجازی منتشر شد که واکنش وزیر جوان را به‌همراه داشت و آذری جهرمی خطاب به اپراتورها گفت: از مردم آنلاین ثبت‌نام کنید و با پست سیم‌کارت را به منازل آنها برسانید. خدمت‌رسانی به مردم باید با دستورالعمل‌های وزارت بهداشت باشد.
در ایام ماه محرم و عزاداری سالار شهیدان نیز وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری سازمان تبلیغات اسلامی از ارائه اینترنت رایگان به هیئت‌های عزاداری خبر داد و اعلام شد هیئت‌های عزاداری سراسر کشور که در سایت سازمان تبلیغات اسلامی ثبت شده‌اند می‌توانند به مدت یک ماه از اینترنت رایگان بهره‌مند شوند.
با ادامه‌دار شدن کرونا و رسیدن سال تحصیلی جدید، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که کار اتصال پرسرعت و رایگان همه‌ی مدارس کشور به شبکه‌ی ملی اطلاعات به پایان رسیده و همچنین از رایگان شدن شبکه آموزشی «شاد» در همه اپراتورها به دستور رئیس‌جمهور خبر داد.