علت قیمت‌های بالاتر از نسخه چاپی فیدیبو چیست؟
رسانه کلیک - فیدیبو یک پلتفرم عرضه و فروش کتاب الکترونیکی است که در این زمینه خدمات خوبی عرضه می‌کند. اما بررسی این اپلیکیشن پرونده جذابی پیش روی ما گشوده که مدیر مارکتینگ این پلتفرم در این زمینه شفاف سازی‌های لازم را در اختیار ما قرار داد.
با نگاهی کلی به بازار، دو بازیگر جدی در زمینه عرضه نسخه الکترونیک دیده می‌شود. زمین بازی در اختیار فیدیبو و طاقچه است. فیدیبو در عرضه نسخه‌های الکترونیکی کتاب تا به امروز عملکرد خوبی به جا گذاشته اما در بررسی دقیق این اپلیکیشن مشکلات بزرگی خودنمایی می‌کند.
اپلیکیشن طاقچه قیمت و سال نسخه چاپی را در پایین ضمیمه می‌کند و قیمت‌ها را براساس نسخه الکترونیک می‌گذارد. یعنی مخاطب با علم به اینکه نسخه چاپی کتاب به چه قیمتی عرضه می‌شود، نسخه الکترونیک را به سبد خرید اضافه می‌کند. جالب اینجاست که مواقعی که در طاقچه تخفیفی برای کتابی در نظر گرفته می‌شود؛ تخفیف روی نسخه الکترونیکی برای مخاطب در نظر گرفته می‌شود.
ظاهرا فیدیبو دقیقا با استراتژی متفاوتی وارد عمل شده است. در فیدیبو عملا خبری از قیمت نسخه چاپی نیست. قیمت ها را با توجه به قیمت چاپی عرضه می‌کند و جالب اینجاست در برخی موارد حتی بالاتر از قیمت نسخه چاپی!
برای مثال کتاب سهره ی طلایی در حالی به قیمت 90 هزار تومان عرضه می‌شود که قیمت نسخه چاپی این کتاب 89 هزار تومان است. البته این مختص به این کتاب نیست و در بسیاری از موارد این مشکل چشم نوازی می‌کند. تخفیف‌های فیدیبو عملا روی نسخه چاپی است و حتی در مواردی قیمت‌هایی که ظاهرا به عنوان قیمت نسخه چاپی عنوان شده، بالاتر است.
مصطفی میرنوری، مدیر مارکتینگ فیدیبو در این رابطه می‌گوید: «قیمت‌ها در فیدیبو همگی با صلاحدید ناشر تعیین می شوند. در مورد قیمت‌هایی که اشاره کردید بالاست مثل کتاب سهره طلایی، با توجه به اینکه تعداد بسیار زیادی کتاب، بیش از ۳۰۰۰۰ کتاب در فیدیبو موجود است و تمامی کتاب‌ها به صورت دستی قیمت‌هاشون قرار می‌گیرد، ممکن است اشتباهات انسانی در کار باشد که به محض اطلاع یا تذکر کاربر اصلاح می‌شود. به عنوان مثال، اشاره شما به قیمت کتاب سهره طلایی کاملا درست بود و قیمت این کتاب اصلاح شد. تلاش ما این است که اشتباهات انسانی در کار حداقل باشد، اما به هر حال بهره دادنشان ناگزیر است. اما در مجموع، قیمت کتاب الکترونیک چیزی در حدود ۵۰ درصد کتاب چاپی است.»
میرنوری با رد این موضوع که قیمت‌های فیدیبو بر اساس نسخه چاپی نیست، اضافه می‌کند: «در فیدیبو قیمت کتاب چاپی در مقایسه با کتاب الکترونیک نمایش داده می‌شود. دلیل این اتفاق این است که بسیاری از کاربران فاکتور قیمت برایشان مهم است و این فاکتور می‌تواند دلیلی برای تهیه کتاب به صورت الکترونیک باشد. البته این تصمیمی است که از ابتدای فیدیبو گرفته شده و ممکن است روزی این تصمیم عوض شود. در فیدیبو قیمت الکی وجود ندارد. کتاب‌ها قیمت چاپی دارند و ناشر متناسب با کتاب، قیمت الکترونیک رو برای عرضه تعیین می‌کند. تلاش ما این است که به ناشر مشاوره لازم را بدهیم تا قیمت کتاب الکترونیک خیلی پایینتر از کتاب چاپی باشد، اما نباید فراموش کنیم که ناشر صاحب مادی و معنوی اثره و تصمیم نهایی را می‌گیرد.»
حال ماجرا این است؛ در سایت‌هایی مانند آمازون قیمت کتاب‌های چاپی و الکترونیک تقریبا یکی است. اما در ایران فرهنگ کتاب الکترونیک به تازگی وارد شده و از طرفی در تب و تاب تحریم و مشکلات اقتصادی، گرانی کاغد به روی بورس آمدن نسخه‌های الکترونیکی کمک شایانی کرده است. پر واضح است که کتاب‌های الکترونیکی جایگرین خوبی برای کتاب‌های چاپی هستند اما نه به قیمت هم اندازه نسخه‌های چاپی. از طرفی فیلد شدن استارتاپ‌های ایرانی امری است که نمی‌توان از کنارش به راحتی گذشت. کتاب چاپی همیشه ماندگار است اما به طرز بدبینانه‌ای اگر بخواهیم به ماجرا نگاه کنیم، اگر ده سال بعد این پلتفرم فیلد شود، تکلیف این همه پولی که مردم برای تهیه این کتاب‌ها هزینه کرده‌اند چه می‌شود؟
میرنوری در این زمینه می‌گوید: «فیدیبو متعهد است تا همیشه کتاب‌ها را در اختیار کاربر قرار بدهد؛ حتی اگر روزی از راه برسد که فیدیبو وجود نداشته باشد. اما اساسا طرح این سوال چندان به جا نیست، چون همین سوال را در مورد آمازون هم می‌توان پرسید که اگر روزی نباشد تکلیف کتاب‌ها چه می‌شود. به هر روی در حال حاضر وضع فیدیبو خوب است و هر روز به سمت پیشرفت حرکت می‌کند و عدم حضور فیدیبو اتفاق بسبار دور از ذهن و بعیدی است.
از طرفی قیمت کتاب‌های ترجمه‌ای در این پلتفرم‌ها به شکل قابل توجهی بالاست. شاید نیمی از انتشارات کشور البته به استثتای نشرهای معتبر حقی به عنوان کپی رایت به نویسنده و ناشرهای خارجی پرداخت نمی‌کنند. در بحبوحه گرانی کاغذ که کتابخوان‌ها به سمت تهیه نسخه الکترونیک سرازیر شده‌اند، چرا باید قیمت کتاب‌هایی که حتی حق کپی رایتی برایشان پرداخت نمی‌شود تا این اندازه بالا باشد؟
مدیر مارکتینگ فیدیبو در شفاف سازی این نکته تاکید می‌کند: «تمامی کتاب‌های انتشارات taylor and fran francis با رعایت کپی رایت و عقد قرارداد با ناشر در فیدیبو عرضه شده و دلیل قیمت‌های بالای کتاب هم همین است.»
از طرفی فیدیبو؛ فیدیبوک را در حالی عرضه کرده که به دلیل مشکل فنی که دارد و ظاهر سیاه و سفیدش خواندن کمیک بوک و مجلات در این پلتفرم به طرز قابل توجهی آزار دهنده است و مخاطب به سختی قادر به مطالعه است. حتی اگر این مشکل را فاکتور بگیریم، مسئله فیدیبوک در این است که هنوز بعد از گذشت ماه‌ها از نسخه‌های صوتی پشتیبانی نمی‌کند. آیا بهتر نبود فیدیبوک در دو نسخه عرضه می‌شد و کمی با توجه بیشتر و صد البته احترام به مخاطب رویه بهتری در پیش می‌گرفت؟
میرنوری در پاسخ به این سوال می‌گوید: «فیدیبوک اتفاق بسیار جدیدی در عرصه کتاب الکترونیک ایران بود و هنوز هم هست. دولوپ کردن دیوایسی که از کتاب الکترونیک به زبان فارسی پشتیبانی کند، زمان و توان زیادی احتیاج دارد؛ مهمترین تفاوتی که فیدیبوک در کتاب‌خوانی الکترونیک ایجاد کرده است. نوع تکنولوژی یه کار رفته در آن، تکنولوژی e-ink برای مطالعه کتاب الکترونیک است و تمرکزمان در مرحله اول روی این بخش از محصول بوده است. این نکته را هم در نظر بگیرید که این اولین دیوایس اختصاصی فیدیبو است. قطعا در هر مرحله از تولید این دیوایس امکانات دیگری به اون افزوده می‌شود. تکنولوژی e-ink به صورت تخصصی روی فایل های epub متمرکز است و محدودیت‌هایی برای خواندن کتاب‌های تصویری دارد.»
سلام پنج سال از ایبوک استفاده میکنم الان تقریبا تمام کتب فارسی رو دارم