بیزینس پلنی به نام انحصار!
رسانه کلیک – در اکوسیستم استارتاپی ایران نکته ای که جلب توجه می‌کند، حرکت بازیگران اصلی به سمت انحصار است؛ انحصاری که این روزها تبدیل به بیرنیس پلنی قوی شده است!
در بازاری که هر بار مشکلاتی از قبیل انحصارگرایی برخی از بازیگران به گوش می‌رسد و هر بار پای شورای رقابت به ماجرا باز می‌شود؛ بسیاری از بازیگرانی که شاید نامی از آنها نمی‌شنویم و یا به عبارتی رسانه‌ای نشده‌اند نیز آستین‌های همت را بالا زده و وارد گروه انحصارگرایان شده‌اند.
آذر ماه سال پیش بود که ائتلافی علیه اسنپ تشکیل شد. ائتلافی که در آن تپسی، الوپیک و ماکسیم دست به دست هم داده و با هم به نتیجه ائتلافی علیه انحصارطلبی پربحث اسنپ رسیده بودند.
همان روزها بود که به عنوان خبرنگار این حوزه با یکی از اعضای شورای رقابت، ابراهیم بهادرانی به گفتگو نشستم و بهادرانی اعلام کرد: «سیاست اسنپ از نظر شورای رقابت امری کاملا طبیعی در میدان رقابتی با رقبا است و هیچ نقض قانون و انحصارطلبی در کار نیست.»
اما همین سرو صداها و موج اعتراضی که با خود به همراه داشت، باعث شد اسنپ کمی تا قسمتی از داستان انحصارش بکاهد.
حال بعد از گذشت حدود 9 ماه از انحصار پر بحث اسنپ، این روزها در حالی داستان چیلیوری و شکایتش از اسنپ‌فود مورد بحث است که اسنپ فودی‌ها صراحتا اعلام می‌کنند: «ما اجبار و تاکیدی بر انحصار نداریم و صرفا یک سری ارزش افزوده به رستوران‌ها ارایه می‌کنیم.» سعید لطفی، مدیر عامل اسنپ هفته گذشته در پنلی با نام ادغام و تملیک به عنوان ابزاری برای رشد و بقا در رویداد فیروزه پلت تاکیدا گفت: «ما فقط به مشتری بهترین سرویس را عرضه می‌کنیم و کلمه انحصار را قبول ندارم. اشتباه بزرگی است که فکر کنید ٩۵ درصد بازار فروش آنلاین غذا را با انحصار در اختیار نداریم. با ۱۳ هزار رستوران در کل ایران کار می‌کنیم که ۵ هزار تا آن در تهران است. در تهران بالغ بر ۱۰ تا ۲۰ هزار اغذیه‌فروشی است که هرکسی می‌تواند با آنها کار کند. ما جلوی اینکار را نگرفته‌ایم. انحصار یعنی ما کسی را وادار به همکاری کنیم.»
این در حالی بود که در همان پنل رضا اربابیان، مدیر عامل شیپور با تاکید بر اینکه این اقدام اسنپ فود کاملا انحصار طلبی است؛ افرود: «با بیش از 800 بنگاه معاملاتی در تهران وارد قرارداد شدیم و در هیچ بندی طرف قرادادمان را مجبور به رعایت بند کار انحصاری با شیپور نکردیم چرا که به نظر ما چنین چیزی درست نیست.»
اما امروز که پرونده چیلیوری با مدیریت صادقیان و اسنپ فود روی میز شورای رقابت در انتطار نتیجه و رای نهایی است؛ خبرهای جدیدی به گوش می‌رسد.
تپسی در حالی این انحصار را علیه دینگ اجرایی کرده که اپراتورهای تپسی بدون تعارف در پاسخ به سوالی در رابطه با بالا نیامدن تپسی می‌پرسند: «آیا روی گوشی خود اپلیکیشن دینگ را دارید؟»
اما خبری که بیشتر چشم نوازی می‌کند؛ خبری است که ضمن تایید ادغام نت برگ و تخفیفان، ورود آنها به مرحله انحصار را اثبات می‌کند.
طبق شنیده‌های کلیک، تخفیفان در تماس کاربرانی که برای همکاری تخفیفی با آنها تماس می‌گیرند، تاکیدا بر کلمه انحصار زوم می‌کند. کارشناسان تخفیفان با عنوان اینکه اگر با ما وارد همکاری شوید باید انحصارا با ما کار کنید و کدهای خود را در پلتفرم‌های دیگر قرار ندهید؛ اصرار عجیبی بر کلمه «انحصار» دارند و بدون هیچ تعارفی می‌گویند: «انحصار با تخفیفان» اپراتور مذکور در پاسخ به این سوال که آیا مدیران شرکت از چنین کلمه‌ای اطلاع دارند عنوان کرده: بله؛ دستور مستقیم ریییس شرکت است!»
به اعتقاد برخی علیرضا صادقیان، بنیانگذار و مدیرعامل هلدینگ نوین ایرانیان که نت برگ و چیلیوری زیر مجموعه‌های آن هستند در حالی از انحصار طلبی اسنپ‌فود شاکی است که خودشان در پلتفرم‌های دیگرشان همین سیاست را پیشه کرده‌اند.
از طرفی برخی می‌گویند نت‌برگ کلا به تخفیفان واگذار شده و دلیل این که صادقیان به این شدت پیگیر داستان انحصار چیلیوری است، همین نکته است. طبق شنیده‌های کلیک؛ ظاهرا چیلیوری و ریحون ضمن ادغام این روزها در کنارهم کار می‌کنند و دلیل اینکه برخی از نیروهای اصلی ریحون از تیم جدا شده‌اند به همین موضوع بر می گردد.
به اعتقاد افرادی که مدعی این ادغامند، علیرضا صادقیان به دلیل اینکه این روزها کلا نت برگ را واگذار کرده پیگیر داستان انحصار طلبی اسنپ‌فود شده است.
در مقابل عده‌ای که هنوز در مورد قطعیت واگذاری نت برگ به تخفیفان اطمینان ندارند، می‌گویند: «نقطه ضعفی که در چیلیوری دارند را تبدیل به نقطه قوت خود کرده‌اند! در چیلیوری به دلیل انحصار طلبی اسنپ‌فود ضعیفند و به همین دلیل در تخفیفان و نت برگ سیاست انحصار را در پیش گرفته‌اند تا به بازوی قوی بازار تخفیف مبدل شده و بازیگران کوچک تر این بازار را از میدان به در کنند.»
با نگاهی به پرونده‌های انحصار نکته مهمی جلب توجه می‌کند، نکته ای که شاید برخی تا اینجای داستان پی برده‌اند!
ظاهرا یکی از مهم‌ترین بیزینس پلن‌هایی که بازیگران اصلی و اولین‌های تمام حوزه‌های جدید که در آن قدم می‌گذارند، بیزینس پلنی است که به «انحصار» تاکید دارد.
اسنپ که این‌روزها یکی از بازیگران اصلی تاکسی‌های آنلاین است، در زمان خود با انحصار توانست قدرتی در پیش بگیرد که تپسی دومین بازیگر این حوزه شاید علی‌رغم تمام تلاش‌هایش نتواند فاصله‌ای که انحصار اسنپ بینشان ایجاد کرده را پر کند.
چیلیوری شاید در رای شورای رقابت به موفقیت برسد، اما مسیری که باید تا گرفتن سهم بازار 95 درصدی که در اختیار اسنپ فود است طی کند، سخت است و پر ازسنگلاخ!
و اما اینبار هر بازیگر کوچکی که وارد بازار تخفیف شود، هر چقدر تلاش کند شاید نتواند از پل انحصار تخفیفان و نت برگ بگذرد و به موفقیت برسد. ظاهرا در ایران بیزینس پلنی با نام انحصار تعریف شده که تبدیل به قانون نانوشته‌ای شده که هر شرکتی که می‌خواهد تبدیل به بازیگر اصلی شود، همان را در سیاست کارش اعمال می کند تا به نتیجه برسد.