معرفی MP4-X کانسپت مک لارن؛نوید بخش انقلابی در فرمول یک

نتایج تلاش و تحقیقات تیم طراحی مک لارن با توجه به شعار ذکر شده، ارائه ماشین مسابقه ای فرمول یک کانسپت MP4-X میباشد. مدلی درخشان و قدرتمند که از تکنولوژی ویژه برای برش و ساخت لبه های ماشین با ظرافت تمام در مدل اولیه آن استفاده شده است. در حالت کلی در مورد این ماشین کانسپت، شاید در نگاه اول روابط بین ظاهر و نمای بیرونی و تکنولوژی های بکار رفته در آن (مانند تکه سنگ های استفاده شده در بعضی بخش های الکترونیکی) قابل درک نباشد و زمانی که یک فرد متخصص به آن نگاه میکند با خود فرض کند که MP4-X تنها یک مدل نمایشی و به صورت ماکت میباشد، ولی همه ی امکانات و تکنولوژی های بکار رفته در آن ساخته شده و کاملا واقعی میباشد.
از نظر علاقمندان به ورزش های اتومبیل رانی، مسابقات فرمول یک به عنوان حرفه ای ترین و بالاترین رده از مسابقات اتومبیل رانی شناخه می شود. مسابقاتی که در آن، حرفه ای ترین راننده ها و نخبه های رانندگی به همراه دقیق ترین و پیشرفته ترین ماشین های مسابقه ای توانایی های خود را به نمایش میگذارند. یک اشتباه کوچک میتواند منجر به باخت مسابقه شود، مسابقه ای که برد و باخت آن بستگی به دهم ثانیه دارد، گاهی یک دهم ثانیه کمتر یا بیشتر باعث برد و باخت راننده میشود. در این رشته ی تخصصی، اسم مک لارن به عنوان پر افتخار ترین نام شناخته می شود و از آن به عنوان نامی مفتخر و درخشان یاد میکنند. در مورد مدل MP4-X کمپانی مک لارن بیان کرد که آینده روشن این ماشین بخوبی مشخص میباشد، چون همه ی چیز در مورد این ماشین کاملا قابل اجرا و واقعی میباشد. هرچند که بعضی طراحی ها و مفهوم های موجود در ماشین در مراحل اولیه خود بسر میبرد، ولی آنچه که طراحان مک لارن بدنبال آن هستند، ساخت، نمایش و قابل دسترس ساختن مواردی است که دیگران و عموم فکر میکنند غیر ممکن و غیرقابل دسترس میباشد.

مانند سایر ماشین های مسابقه ای، بحث و بررسی این مدل هم با سیستم نیرومحرکه خود شروع میشود. در تعامل با یار و همتای مسابقه ای خود "هوندا" مهندسان این دو کمپانی بدنبال نسل جدیدی از سوخت و روان کننده های ماشین های مسابقه ای در واحد الکتریکی تامین توان میباشند. این واحد الکتریکی به عنوان یکی از کلیدی ترین و مهمترین بخش های ماشین و مسابقه بحساب می آید. با در نظر گرفتن ویژگی های جدید سیستم برقی و شارژ مجدد MP4-X از طریق کوپل القایی حین طی مسیر، کاملا مشهود است که سیستم انتقال قدرت کاملا اصلاح و بازطراحی شده است. همچنین پیرو این تغییرات، شاسی ماشین هم دستخوش تغییراتی بوده و یک سری نکات مهندسی و ظرافتهای دیگری به آن اضافه شده است.
آنتونی لا(مهندس سیستم و نصب تکنولوژی در مک لارن) خاطر نشان کرد : "با دستیابی به موتوری جدید از نوع احتراق داخلی، اصلاحات بخشهایی از شاسی که در پشت ماشین امکان پذیر بود، به این منظور که لایه هایی از شاسی که از نظر آیرودینامیکی برای ماشین و حرکت آن ضرر داشت را تغییر داده و به حالت ایده آل و مطلوب دست یافتیم، حال یا با اضافه کردن، حذف کردن و یا توزیع مجدد آن ها میتواند این اصلاحات صورت بپذیرد. "
از نگاه کردن و نمای ظاهری این ماشین مسابقه ای شگفت انگیز نمایان است که تکنولوژی های بسیار پیشرفته ای در آن بکار رفته است که به عنوان زیرساخت های ماشین از آن ها یاد می شود. از جمله این تکنولوژی ها میتوان به باتری های باریکی که جلوی اتومبیل قرارداده شده اند اشاره کرد. این باتری ها علاوه بر ایجاد توان الکتریکی برای ماشین در هنگام تصادف از شدت ضربات کاهش میدهند و به عنوان یک عنصری که ضربه های با قدرت بالا را جذب میکند عمل میکند. همچنین روی بدنه خودرو، سلول های خورشیدی بکار رفته اند که باعث اعمال شارژ بیشتر میشود. انرژی ذخیره شده از طریق سیستم سولار، در باتری مک لارن ذخیره میشود و در مواقع نیاز به سیستم های مختلف داده میشود و آن ها را تغذیه برقی میکند مانند سیستم ترمز که از طریق سیستم سولار نصب شده روی بدنه ماشین تکمیل شده است و کارکرد بهتری نسبت به قبل دارا می باشد.

مورد بحث برانگیز دیگری در این ماشین که سوالات زیادی در ذهن طرفداران مسابقه های اتومبیل رانی بوجود آورده است، وجود شیشه ای بالای سر راننده (شیشه کروک)میباشد. مک لارن نسبت به این اقدام خود ایمان کامل داشته و همه جوره از این ابداع خود دفاع میکند. همچنین این کمپانی رانندگان خود را با دلایل منطقی و کافی متقاعد میکند که وجود این شیشه کروک ضروری و اجتناب ناپذیر است و به ایمنی رانندگان کمک شایانی میکند و مک لارن MP4-X حتما باید در مسابقه از آن استفاده کند.
فاکتور های ایمنی طراحی این قسمت کروک ماشین (شیشه بکار رفته) تا سه برابر افزایش یافت. همچنین هنگام کاربری و نصب روی ماشین باید از سه ویژگی برخوردار باشد:
1- بهنگام شرایط اضطراری باید راحت و آسان از ماشین جدا شده و یا دسترسی آسان به داخل ماشین داشت.
2- به راننده دید مناسب و کافی هنگام رانندگی در نور کم و یا نور مستقیم خورشید بدهد.
3- همچنین تماشاگران و سایر عوامل در پیست بتوانند در شرایط خاص (هنگامی که ماشین متوقف است و یا از نماهایی خاص) داخل ماشین را رویت کنند.

آنچه که طرفداران مک لارن در داخل ماشین میبینند با آنچه که متخصصان میبینند ممکن است متفاوت باشد. طراحان مک لارن قدم بعدی و نوآوری بعدی خود را روی پروژه "کنترل فکری" به تحقیق و جستجو میپردازند. به این صورت که بعضی فرمان های کنترلی که توسط دست و یا سایر اعضا انجام میشد را حذف میکنند و این فرامین توسط فکر راننده به ماشین منتقل شود.
مک لارن و دوست و یار چند ملیتی خود در امر تحقیقات پزشکی (شرکت گلاکسو اسمیت کلین (GSK) ) تحقیقات خود را بر روی پالس های عصبی بیماران ALS و یا کسانی که بیماری مشابهی دارند انجام داده است. این تحقیقات در قالب یک کار خیریه انجام گرفت. نتایج این تحقیقات برای کمپانی مک لارن بمنظور استفاده از الگوهای مغزی برای مسابقات اتومبیل رانی استفاده خواهد شد. به این منظور که به جای استفاده از پدال گاز برای شتاب ماشین و یا کنترل چرخ ها توسط فرمان، از فرامین مغزی راننده و الگوهای مغزی او برای کنترل ماشین استفاده شود. دور از دسترس به نظر میاید؟ نه؟ البته که اینطور میباشد. آیا امکان دارد که به انجام برسد؟ در نهایت حتما به این نتایج خواهد رسید، پاسخی که تیم مک لارن به گزارشگران و متخصصان داد.
ساختار بدنه ماشین فقط به سلول سوختی هایی که روی آن نصب شده است محدود نمیشود، بلکه مواد بکار برده شده و ساخته شده در بدنه، بدنه را انعطاف پذیر و تا حد قابل توجهی نشکن (غیر قابل شکست و خرابی) ساخته است. دو ماشین را در نظر بگیرید که بدنه آن ها از موادی ساخته شده است که ضربه را جذب میکنند و پس از ضربه به حالت اولیه خود بازمیگردند. این دو ماشین اگر باهم تصادف کنند، در اثر برخورد بدنه آن ها مچاله شده و سپس بعد از برخورد به شکل اولیه خود باز میگردند و هیچ گونه آسیبی به بدنه ماشین نمیرسد. اگر بازهم دوباره این دو خودرو با هم تصادف کنند شرایط به مانند قبل خواهد بود و کاملا همان ایمنی را مشاهده خواهید کرد و بدنه ماشین ها بدون هیچ آسیبی به حالت اول خود بازمیگردند.

این ویژگی به ماشین کمک میکند که ضربه های مختلف را در یک لحظه جذب کند و بدنه دچار آسیب و یا پارگی نشود. موردی که امروزه در مسابقات هنگام تصادفات اتومبیل های فرمول یک مشاهده میکنیم و باعث خسارات جبران ناپذیری میشود. این ویژگی انعطاف پذیری بدنه باعث میشود که راننده از آسیب ها و خطرات تصادف در رانندگی در امان بماند. بسیاری از آسیب های جبران ناپذیر و مرگ رانندگان فرمول یک در مسابقات رانندگی به دلیل از دست دادن کنترل ماشین اتفاق میفتد. اگر اتومبیلی با دیواره پیست و یا ماشین دیگری برخورد کند و از کار بیفتد، اتفاق خاصی برای راننده نمیفتد ولی چون اتومبیل دارای سرعت بالا (انرژی جنبشی بالا) میباشد، در اثر برخوردهای پی در پی و بیشتر به پیست و یا ماشین های دیگر باعث بوجود آمدن آسیب های ناگوار و گاهی مرگ نیز میشود.
این ماشین هنگام عملکرد خود حداکثر توان خود را به میان میگذارد و از همه ی توانایی های خود بهره میگیرد، اما سیستم هوشمندی برای ماشین انتخاب شده است که هنگام سانحه و تصادف ماشین شرایط خود و سیستم هایش را ارزیابی میکند که آیا قادر به ادامه مسابقه دادن هست یا نه. ضربه هایی که به بدنه وارد میشود با توجه به ساختاری که توضیح داده شد به بدنه آسیب چندانی نمیرساند و ممکن است به بخش موتوری و سایر سیستم ها آسیب جدی برساند که از طریق سیستم های ارزیابی بکار رفته و همچنین تشخیص مهندسان و متخصصان معلوم می شود که ماشین قادر به ادامه مسابقه می باشد یا خیر. البته سیستم های پیشرفته تری از تشخیص مشکل و حوادث در حال بررسی و ارزیابی است که روی ماشین نصب شوند و به امر مدیریت مشکلات و پیش بینی آن ها کمک شایانی میکند.

حال به قسمت آیرودینامیک ماشین میرسیم و در مورد آن به بحث و بررسی میپردازیم. MP4-X تنها یک ماشین خوش استایل و اسپرت نیست که اسم ماشین مسابقات فرمول یک را یدک بکشد، این ماشین به طور دینامیکی (حین حرکت) قادر به تغییر شکل بدنه خود برای بهبود وضعیت آیرودینامیکی خود میباشد. هنگامی ماشین در حال حرکت است و نیروهای آیرودینامیکی وارد بر بدنه به یک حد مشخص برسند، بعضی از اجزای بدنه توسط سیستم الکتریکی تغییر شکل میدهند و به شکلی میشوند که اتومبیل حالت آیرودینامیک تر و بهتری برای شتاب گرفتن و حرکت با سرعت بالاتر را داشته باشد. وقتی که اتومبیل سرعت خود را کم میکند و بارها و نیروهای آیرودینامیکی ذکر شده حذف میشوند، بدنه ماشین به شکل ابتدایی خود باز میگردد.
اما این همه ی ماجرا نیست، روی بال عقب ماشین الکترود هایی نصب شده است که میتواند هوای اطراف ماشین را به پلاسما تبدیل کند و شرایط آیرودینامیکی MP4-X را بمنظور شتاب بیشتر و سرعت بالاتر بهبود بخشد. این کنترل و بهبود آیرودینامیکی به صورت ایجاد فشار و چسبندگی بیشتر سر پیچ ها و ایجاد نیروی حرکتی بهینه هنگام حرکت مستقیم با سرعت بالاتر است. هنگام پیچیدن سیستمی در ماشین وجود دارد که انرژی الکریکی ماشین را شارژ میکند، جریان الکتریکی حاصله باعث میشود که الکترودهای روی بال هوا را به پلاسما تبدیل کنند و نیروی بسپار یا درگ (نیرویی که باعث جلوگیری از حرکت جسم در سیال می شود) حذف شود.
پلاسما کردن هوا برای ماشین های فرمول یک طبق قوانین مسابقه ممنوع میباشد، ولی برای دستیابی به حداکثر سرعت و رکورد زدن روشی مطلوب و ایده ال است. مخصوصا در پیست مونزا (پیست اتومبیل رانی مشهور برای مسابقات فرمول یک در شهر میلان ایتالیا) که شما خاستار حذف نیروهای چسبندگی زیاد برای شتاب بیشتر و سرعت بالاتر در مسیر مستقیم، و مجددا بازگرداندن همان نیروی چسبندگی برای بهتر پیچیدن سر پیچ ها میباشید. " جیوف مک گراث ( رئیس دفتر نوآوری و تکنولوژی مک لارن)"

در ماشین های مسابقه ای یک فاکتور بسیار مهم لاستیک های ماشین میباشند که نقش مهمی در حرکت و رانندگی ایفا میکنند. MP4-X به لاستیک های PZero مجهز میباشند که علاوه بر سنسور فشار باد تایر از سنسور عمر لاستیک نیز برخوردار است. این سنسور عمر مفید لاستیک را هنگام مسابقه مشخص میکند و به متخصصان و مهندسان کنار پیست نشان میدهد که چه موقع باید لاستیک تعویض شود. اگر لاستیک ها در زمان مناسبی تعویض نشوند ممکن است در سرعت های بالا لاستیک بترکد و حوادث ناگواری را سبب شود.
در نهایت، به قسمت تبلیغات روی ماشین میرسیم. که حکم تمام کننده و ایجاد نمای جذاب و زیبا را دارد . اسپانسر ها با طراحی لوگوها و برچسب های مختلف خود میتوانند ماشین و نمای ظاهری آن را به طوری طراحی و مزین کنند که راننده ها و طرفداران مسابقات مجذوب آن شوند. ابتکار و نوآوری جدید تبلیغاتی، نصب تابلوهای الکترونیکی روی ماشین به جای برچسب های معمولی میباشد. تابلوهایی که موضوع تبلیغات آن ها حین مسابقات با توجه به علایق تماشاگر عوض شود. برای مثال فردی در حال تماشای مسابقه از تلویزیون میباشد و ممکن است تبلیغاتی مربوط به صبحانه برند cereal را روی ماشین ببیند، در حالی که فرد دیگری از تلویزیون همان مسابقه و همان ماشین را ببیند ولی تبلیغات روی ماشین مربوط به تعطیلات در "کارائیب" (منطقه ای در آمریکای شمالی) باشد.
طرفداران مسابقات فرمول یک در کشورهای مختلف همه سلایق یکسان و علایق یکسانی ندارند. فردی در لیتوانی علایق متفاوت با فرد دیگر در لوبوک (کشوری حوالی تگزاس) دارد، لذا بر اساس علایق افراد تبلیغات روی ماشین انتخاب و نمایش داده خواهد شد. "تیم مک لارن"
مک لارن MP4-X تنها از جنبه ظاهری زیبا و کانسپت نیست، بلکه تکنولوژی های بکار رفته در قسمت موتوری و سایر بخش های آن، تغییرات بزرگی را در آینده برای این رشته به ارمغان میاورد.