مغز انسان چگونه ایده های خلاقانه تولید می کند؟

به گزارش کلیک، پرورش یک ایده بدیع و خلاقانه نیازمند فعال سازی همزمان دو شبکه کاملاً متفاوت در مغز است: شبکه "انجمنی" خودآگاه، به موازات شبکه، هنجارگرا تر، "محافظه کار" این کار بر طبق پژوهش جدیدی است که در دانشگاه هایفا انجام شده است.
پزوهشگران معتقدند که " تفکر خلاقانه بطور آشکار نیازمند نظارتها و تعادلها است. این تحقیق جدید به عنوان بخشی از پایان نامه دکتر ناما مایسلس و تحت سرپرستی پروفسور سیمون شامایاتسوری از بخش روانشناسی دانشگاه هایفا با همکاری دکتر آیلت اِران از مرکز پزشکی رامبام انجام شد.
طبق گفته پژوهشگران، خلاقیت به معنای توانایی تفکر به روشهای بدیع و جدید برای حل مشکلات است. اما هر راه حل بدیع خلاقانه نیست. اگر یک ایده بطور کامل قابلیت اجرایی نداشته باشد، خلاقانه محسوب نمی شود، و صرفاً یک ایده غیر معقول و غیر منطقی به حساب می آید.
به تصور پژوهشگران، برای تولید یک ایده خلاقانه، مغز باید تعدادی از شبکه های گوناگون و شاید متناقض را فعال کند. در بخش اول پژوهش، به پاسخ دهندگان سی ثانیه فرصت داده شد تا یک ایده جدید، بدیع و غیرمنتظره برای استفاده از اشیاء مختلف پیشنهاد کنند. پاسخ هایی که نادرتر بودند به دلیل خلاقانه تر بودن امتیاز بیشتری کسب کردند در حالی که به پاسخ های تکراری و رایج تر امتیاز کمتری داده شد. در بخش دوم پژوهش، از پاسخ دهندگان درخواست شد که در زمان سی ثانیه بهترین توصیف (قابل پذیرش) را درباره خصوصیات اشیاء ارائه کنند. در حین انجام تست ها، تمام افراد مورد آزمایش توسط یک دستگاه FMRI تحت اسکن قرار می گرفتند تا فعالیت مغزی آنها در هنگام ارائه پاسخ مورد ارزیابی قرار گیرد.
محققان در ناحیه "انجمنی" مغز شرکت کنندگانی که خلاقیت بیشتری داشتند، فعالیت مغزی بیشتری مشاهده کردند. این ناحیه، که شامل نواحی میانی مغز است، معمولاً وقتی که فرد تمرکز نداشته باشد در پس زمینه فعالیت می کند، همانند خیال پردازی.
اما محققان پی بردند که وقتی یک پاسخ خلاقانه ارائه می شود، فقط این ناحیه از مغز نیست که فعالیت می کند. برای اینکه یک پاسخ خلاقانه باشد، یک ناحیه اضافی، ناحیه کنترل مدیریتی، با ناحیه انجمنی همکاری می کند. این قسمت یک ناحیه " محتاطانه تر" است که با اصول و هنجارهای اجتماعی مرتبط است. محققان همچنین پی بردند که هرچقدر ارتباط این نواحی قوی تر باشد، یعنی، این نواحی هرچقدر بهتر در موازات هم کار کنند- سطح خلاقیت پاسخ بالاتر خواهد بود.
محققان در نهایت نتیجه گیری کردند که "از یک سو، قطعاً، به ناحیه ای که ایده های مبتکرانه را ایجاد کند نیاز است، اما از طرف دیگر، همچنین به فردی نیاز است که بتواند میزان عملی بودن و منطقی بودن این ایده ها را مورد ارزیابی قرار دهد. توانایی مغز در بکارگیری این دو ناحیه بطور همراستا با هم، چیزی است که به خلاقیت منجر می شود. این احتمال وجود دارد که برجسته ترین نوآوری های انسان توسط افرادی انجام شده باشد که یک رابطه قدرتمند ویژه در این دو ناحیه از مغز آنها وجود داشته است."

منبع: Medical Science