چگونه خزانه دولت سیزدهم ۱۰۰ روزه پر شد؟

برخی اقتصاددانان پس از اینکه دولت سیزدهم آغاز به‌ کار کرد، به شدت نگران وضعیت ارزی و خزانه کشور بودند؛ وضعیتی که در شرایط بحرانی کرونا و نیاز برای واردات واکسن، می‌توانست شروع بحران‌های جدی‌تری باشد. اما دولت سیزدهم با برنامه‌ریزی دقیق اقتصادی، ضمن واردات بیش از ۱۰۰ میلیون دُز واکسن، نشان داد که می‌تواند شرایط اقتصادی را بهبود بخشد.

در این میان اما یک واقعیت انکارناپذیر وجود داشت و آن هم وضعیت بحرانی خزانه بود؛ شاید شنیدن واژه خزانه خالی یادآور دورانی باشد که کشور در حال مذاکره با نمایندگان ۱+۵ بود و مقام ارشد اجرایی کشور با اشاره به خالی بودن خزانه، تاثیری قابل تامل در وضعیت مذاکرات داشت.

با این حال دولت آیت‌الله رییسی از یک واقعیت غیرقابل انکار سخن گفت؛ خزانه‌ای که اعتبارات آن بدون دقت صرف شده بود و حالا در شرایط نیازمندی کشور به واردات فوری واکسن می‌توانست زنگ خطری جدی باشد.

رییسی ۶ آبان‌ماه گذشته در دیدار با مجمع نمایندگان تهران به این مساله اشاره و تصریح کرد که «در روزهای نخست آغاز به کار وقتی می‌خواستیم حقوق مردادماه را پرداخت کنیم، اعتباری در دسترس نبود و هم‌اکنون ماهانه به طور متوسط ۱۰ هزار میلیارد تومان سررسید هزینه‌های دولت قبل را می‌پردازیم.»

در همین شرایط دولت با تامین منابع مختلف ارزی و پولی نه تنها حقوق کارمندان را پرداخت، بلکه پیروز میدان مهار کرونا با واردات جدی واکسن شد. 

عبور از خزانه خالی با روش‌های عبور از تحریم در دولت سیزدهم

آیت‌الله رییسی بیش از یک ماه بعد از شرایط جدید خزانه سخن گفت؛ اظهاراتی که نشان می‌داد دولت سیزدهم در مدت کوتاهی با توسل به روش‌های عبور از تحریم، مانند صادرات میعانات گازی و ... نه تنها از خزانه خالی عبور کرده، بلکه قرض‌های سرسام‌آور گذشته از خزانه را نیز پرداخت می‌کند.

یکی از اقتصاددانان تاکید داشت که به جای عنوان خزانه خالی از عنوان خزانه مقروض استفاده شود و امروز دولت در کنار پرداخت حقوق و دستمزد، ماهانه ۱۰ هزار میلیارد تومان سررسید فاکتورهای گذشته را می‌پردازد؛ با وجود همه این مشکلات تلاش شده تا درآمدهای کشور و صادرات نفت و میعانات افزایش یابد، همچنان‌که میزان صادرات در این مدت ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است. اظهارات آیت‌الله رییسی در جمع دانشجویان نشان می‌داد حالا با تلاش دولت، دیگر خزانه خالی نیست.

در این میان محمدباقر نوبخت رییس پیشین سازمان برنامه و بودجه در صفحه شخصی خود در اظهارنظری قابل تامل نوشت: «چرا در حال ‌مذاکره با کشورهایی که با ایران در جنگ اقتصادی هستند، برخی از مسوولین، اقتصاد کشور را در حال ورشکستگی نشان داده و در بیان مشکلات بزرگنمایی می‌کنند؟»

این اظهارات نوبخت در حالی عنوان می‌شود که دولت سیزدهم از واژه خزانه خالی و مقروض در شرایطی استفاده کرد که ارز مورد نیاز برای واردات میلیون‌ها دُز واکسن تامین شده و وضعیت ارزی کشور به نقطه مطلوبی رسیده است. 

مذاکره کنندگان در مسیر توافق با ایران

بدون شک طرف‌های مذاکره کننده با ایران با رصد دقیق اقدامات دولت سیزدهم و توانایی آن برای عبور از برخی تنگناهای ارزی، به این نتیجه رسیده‌اند که باید مسیر توافق با ایران را با سرعت بیشتری طی کنند. 

شاید اگر اعلام مشکلات موجود در منابع مالی کشور در شرایط عملکردی نامناسب دستگاه اجرایی کشور صورت می گرفت، برخی انتقادات به استفاده از واژه «خزانه خالی و مقروض» وارد بود، اما با وجود عملکرد دولت سیزدهم، حالا وضعیت خزانه از بحران خارج شده و در وضعیت مطلوبی قرار دارد.

منبع: ایرنا