سرگذشت اعجاب انگیز سیاره مشتری

دانشمندان با انجام مدل سازی های آزمایشگاهی توانستند به حقیقت تولد سیاره ی مشتری و تاثیرات آن بر منظومه‌ی شمسی پی ببرند.

سرگذشت اعجاب انگیز سیاره مشتری

به گزارش کلیک، مشتری از لحاظ زمین شناسی زمینی، در یک چشم بر هم زدن ساخته شده است. دانشمندان روز دوشنبه ۱۲ ژوئن در آکادمی ملی علوم اعلام کردند هسته ی سنگی آن در کمتر از یک میلیون سال پس از ایجاد منظومه شمسی شکل گرفته است. طی ۲ تا ۳ میلیون سال هسته‌ی آن تا ۵۰ برابر جرم زمین رشد کرده است.

پیش‌ازاین دانشمندان مدل‌های کامپیوتری‌ای از تولد مشتری ساخته‌اند. اما نویسنده‌ی همکار توماس کرویجر می‌گوید این مطالعه "اولین بار است که بر اساس اندازه‌گیری‌های انجام شده در آزمایشگاه مطرح می‌شود". این آزمایش در آزمایشگاه ملی لارنس لیورمور کالیفرنیا صورت گرفته است.

برای کاوش در مورد ایجاد این سیاره، متخصصین از مواد فرازمینی را که از طریق شهاب سنگ ها به زمین رسیده است، به عنوان نمونه استفاده کردند.

منظومه شمسی ما ابتدا،یعنی حدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش یک دیسک از غبار و گاز بوده است. از میان سیارات، اولین آن‌ها غول گازی بوده است، پس‌ازآن سیاراتی سنگی فلزی چون زمین.

مشتری باوجود اینکه عمدتا از گاز تشکیل شده است اما با این وجود جرمی ۳۰۰ برابر بیشتر از جرم زمین را دارد. به همین دلیل ستاره شناسان تصور می‌کنند که این سیاره قدیمی‌ترین است که توانسته مواد بیشتری را از دیسک اولیه‌ی گرد و غبار از آن خود کند.

مطالعه‌ی جدید از این نظریه حمایت می‌کند. زمانی که مشتری تشکیل شد، سیاره‌ی در حال رشد، میزان زیادی از غبار را هنگام گردش به دور خورشید جذب کرده است. این سیاره به عنوان یک سد محافظ برای بخش داخلی منظومه شمسی از سیارک ها عمل می‌کند. زمانی که منظومه شمسی ۱ میلیون ساله بود، جاذبه‌ی مشتری به‌قدری قوی بود که اجازه‌ی عبور سنگ ها را به فراسوی مدار خود نمی‌داد.

زمانی که منظومه شمسی ۴ میلیون سال سن داشت، مشتری به جرمی ۵۰ برابر جرم زمین رسیده بود و به سمت خورشید حرکت می‌کرد. این مساله سطح سخت گیری آن را پایین آورده و باعث شد سیارک های خارجی با سنگ های بخش داخلی منظومه شمسی ترکیب شوند.

امروزه آن‌ها به‌صورت یک کمربند گرد هم آمده‌اند که بین مشتری و مریخ قرار دارد. سنگ‌هایی از این مجموعه روی زمین فرود آمده‌اند و دانشمندان آن‌ها را مورد مطالعه قرار دادند.

این مطالعه‌ی جدید شواهدی را اضافه می‌کند که مشتری به‌طور موقت جمعیت سیارک ها را به دو دسته تقسیم کرده است: آن‌هایی که بین مشتری و خورشید هستند، و آن‌هایی که فراسوی مشتری هستند.

اگر یک جفت از سنگ های فضای خارجی در حیاط شما فرود آیند و شما پس از سرد شدن آن‌ها را بردارید و گرد و غبار آن را بتکانید، تفاوتی نخواهید دید. اما کرویجر و همکارانش قادرند امضای مخصوص شیمیایی شهاب سنگ‌ها را ببینند که نه تنها سن سنگ را تعیین می‌کند بلکه میگویند به کدام دسته تعلق دارد.

گروه شهاب سنگ ها حدود ۱ میلیون سال پس از تشکیل منظومه شمسی ایجاد شدند، و تا ۴ میلیون سال پس از تشکیل از هم جدا ماندند. این دو گروه به‌طور هم‌زمان با هم به مدت چند میلیون سال وجود داشته باشند. چیزی باید آن‌ها را از هم جدا نگه داشته باشد که دانشمندان معتقدند شتری جوان این کار را کرده است

باتیگان می‌گوید سیاره شناسان مانند کاراگاهان هستند و نکات مختلف در یک صحنه را برای فهمیدن اتفاقات کنار هم می‌چینند. سیارات مانند اعضای تکه شده و شهاب‌سنگ‌ها قطرات خون هستند.

فرضیه ای با نام رویه بزرگ، مشتری را یک آواره می‌داند. در این فرضیه که اولین بار توسط والش و چند دانشمند دیگر در سال ۲۰۱۱ مطرح شد، می‌گوید مشتری به سمت داخل منظومه شمسی حرکت کرده است. این روند تا تشکیل زحل ادامه پیدا کرده است و زحل مشتری را به عقب میراند. این حرکت نوسانی به همراه چند دلیل دیگر می‌تواند باعث مخلوط شدن گروه شهاب سنگ ها در کمربند شده باشد.

همچنین احتمال دارد مشتری جوان و عظیم مسئول ایجاد اتمسفری نازک در کره‌ی زمین کوچک باشد. زمین که حدود ۱۰۰ میلیون سال پس از سحابی خورشیدی تشکیل شده است. این سیاره جاذبه نداشته و یک لایه اتمسفر هیدروژن هلیوم داشته است. مشتری بیشتر این مواد را به سمت خود مکیده است.

ارسال نظر