کشف بی سابقه کهکشان خالی از ماده تاریک؛ نظریه های پیشین درباره پیدایش جهان تکذیب شد!

ماده تاریک به‌طور مستقیم با استفاده از تلسکوپ قابل مشاهده نیست. مشخصاً ماده تاریک نور یا سایر امواج الکترومغناطیسی را به میزان قابل توجهی جذب یا منتشر نمی‌کند. به بیان دیگر ماده تاریک به سادگی ماده‌ای است که واکنشی نسبت به نور نشان نمی‌دهد. در عوض، وجود و ویژگی‌های مادهٔ تاریک را می‌توان به‌طور غیرمستقیم و از طریق تأثیرات گرانشی‌اش بر روی ماده مرئی، تابش و ساختار بزرگ مقیاس جهان نتیجه گرفت. اختر-فیزیک‌دانان فرضیه ماده تاریک را مطرح نمودند تا اختلاف میان جرم محاسبه‌شده برای اجرام غول‌پیکر آسمانی توسط دو روش استفاده از تأثیرات گرانشی آن‌ها یا استفاده از مواد درخشان درون آن‌ها (ستارگان، گاز، غبار) را توضیح دهند.

در واقع می‌توان گفت ماده تاریک یک قسمت بسیار بزرگ از هر کهکشانی بوده که تاکنون توسط دانشمندان کشف شده است؛ حال در مقاله تحقیقاتی جدیدی که در نشریه معتبر Nature به چاپ رسید ، دانشمندان خبر از کشف کهکشان جدیدی داده اند که بر خلاف سایر کهکشان‌ها، تقریباً هیچ ماده تاریکی نداشته و این توصیف، تمام نظریه‌ها درباره چگونگی ایجاد کهکشان‌ها را زیر سؤال برده است. تیم تحقیقاتی دانشگاه ییل این کهکشان را در فاصله‌ای بسیار دور کشف کرده و اسمش را NGC 1052-DF2 گذاشته است.

این کهکشان که با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل و Dragonfly Telephoto Array رصد شده، به گفته این تیم تحقیقاتی به شکل بسیار عجیبی با همه کهکشان‌های دیگر تفاوت دارد. آنان خیلی زود متوجه شدند که منشاء این تفاوت اساسی، فقدان ماده تاریک در این کهکشان است.

Pieter van Dokkum، سرپرست تیم می‌گوید:

وجود ماده تاریک یکی از اصلی‌ترین ارکان وجودی هر کهکشای است؛ لذا دیدن کهکشانی که ماده تاریک ندارد بسیار عجیب، دور از انتظار و باورنکردنی است. این یافته تمام نظریه‌های پیرامون فلسفه تولد کهکشان‌ها و فلسفه وجودی ماده تاریک را زیر سؤال می‌برد. شاید هم به طور کلی روش دیگری علاوه بر روشی که در تئوری می‌شناختیم برای ایجاد کهکشان‌ها وجود دارد.

دانشمندان این کهکشان بدون ماده تاریک را به صورت «یک لکه پراکنده با ستارگانی بسیار جمع و جور» توصیف می‌کنند. سرعت حرکت این ستارگان بسیار کمتر از میزانی بود که انتظار می‌رفت؛ چیزی حدود یک‌سوم مقدار مورد انتظار. سرعت مورد انتظار آن‌ها بر اساس وجود ماده تاریک بود. اما حالا که سرعت حرکت این ستارگان بسیار کمتر است، به عقیده دانشمندان، تنها عامل مؤثر در حرکت آن‌ها، صرفاً گرانش ناشی از خود ستاره‌هاست؛ در نتیجه اگر هم ماده تاریکی وجود داشته باشد، مقدار آن بسیار ناچیز است.

van Dokkum می‌گوید که بیش از یک ساعت به این کهکشان بدون ماده تاریک چشم دوخته بود. وی ادامه داد:

امروز بعد از تمام سال هایی که از ساخت تلسکوپ هابل می‌گذرد، خیلی کم پیش آمده چیزی ببینیم که تاکنون ندیده بودیم. ولی NGC 1052-DF2 واقعاً چیزی بود که تاکنون مشابه آن دیده نشده است. نکته جالب درباره این کهکشان بدون ماده تاریک این است که این کهکشان در واقع یک لکه بسیار بزرگ است که به معنای واقعی کلمه می‌توان آن سوی آن را مشاهده کرد. یعنی این کهکشان به قدری پراکنده است که می‌توان کهکشان‌هایی را که بعد از آن قرار دارند، مشاهده کرد.

این کشف بزرگ شاید آغاز تئوری‌های جدیدی برای چگونگی ایجاد کهکشان‌ها باشد. این کهکشان در واقع اثبات می‌کند که حتماً نیازی به وجود ماده تاریک برای ساخته شدن یک کهکشان نیست. در واقع باید گفت کشف کهکشان بدون ماده تاریک به جای اینکه پاسخی برای پرسش‌های بی‌شمار بشر باشد، خود مطرح کننده سیلی از پرسش‌هاست.