کافئین چگونه به ورزشکاران کمک می کند؟

آیا این ماده، هورمون رشد انسانی است؟ دوپینگ به وسیله تقویت خون یا مواد استروئیدی است؟ خیر، این ماده فقط چند فنجان قهوه می باشد که ماده اصلی آن کافئین است. ماده ای که بارها به خاطر تأثیرات فیزیکی و روانی که بر روی روند کاری یک ورزشکار می گذارد مورد مطالعه قرار گرفته است.
به گزارش کلیک، اکنون محققان بریتانیایی دلایل بیشتری پیدا کرده اند که ثابت می کند کافئین می تواند آن محرکی باشد که ورزشکاران به دنبالش هستند.
طبق تحقیقات رابرت جیمز، که یک محقق در زمینه بیومولکولی و دانش ورزشی در دانشگاه شهر کاونتری انگلیس است، مصرف مقدار زیاد کافئین، منجر افزایش قدرت عضله ای در موش های آزمایشگاهی شده است. این ماده همچنین فراهم کننده افزایش استقامت در انجام فعالیت های فیزیکی مانند دویدن مسافت های زیاد، بازی فوتبال یا حتی شاید تنیس باشد که در این حالت ورزشکار سعی می کند انرژی خود را قبل از رسیدن به بالاترین حد ذخیره کند.
برای حرکت های پر انرژی مانند دو سرعت، کافئین باعث کاهش استقامت می شود، در همین راستا تحقیقی در ماه گذشته در همایش سالانه جامعه بیولوژی تجربی در پراگ ارائه شد. در همین ارتباط یک کارشناس تغذیه اظهار داشت: "رسیدن به سطح کافئین در بدن به میزان بالا، معمولا به وسیله مصرف قرص، پودر و یا مایع امکان پذیر است و این کار می تواند برای تعدادی از ورزشکاران که دوست دارند عملکرد خود را بهبود بخشند جذاب باشد ".
در همین ارتباط محققان دریافته اند، هنگامی که میزان کافئینی که به موش ها می دهند به مرز 0.0004 اونس(0.014 گرم) در هر لیتر از خون برسد، موش مورد نظر 6 درصد افزایش قدرت عضله ای خواهد داشت، و همچنین اعتقاد دارند که به احتمال زیاد این روش بر روی انسان ها نیز همین تأثیر را خواهد داشت.
این سطح از کافئین در خون یک فرد، نهایت حدی است که می توان به صورت طبیعی در خون ایجاد کرد؛ البته وجود بین یک سوم تا دو سوم این استاندارد در خون کسانی که هر روزه مقدار زیادی کافئین مصرف دارند غیر طبیعی نیست.

مدارک بیشتر
تاکنون گمان می رفت که کافئین باعث افزایش عملکرد ورزشی در ورزشکاران می شود اما سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ، که کنترل کننده مصرف مواد دارویی در تمامی رشته های ورزشی جهان حتی در المپیک است، در سال 2004 ممنوعیت استفاده از کافئین را برداشت؛ با این حال کافئین هنوز هم از جهاتی در لیست سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ قرار دارد و آنها خون ورزشکاران را برای میزان والگوی مصرفی این ماده تحت نظر دارند.
بنابراین آیا برداشتن ممنوعیت استفاده از کافئین راه فراری برای ورزشکاران ایجاد کرده تا به حد بالای آمادگی برسند؟ در تحقیق جدیدی که خلاصه ای از 41 آزمایش در طی 15 سال گذشته است، محققان تحت سرپرستی کری راکستون در کالج کینگ لندن به این موضوع دست یافته اند که پیشرفت قابل توجهی در عملکرد های ادراکی فرد مثل سطح هوشیاری، زمان واکنش نشان دادن و پردازش ذهنی در کنار مزایای فیزیکی مانند میزان زمانی که طول می کشد تا انسان خسته شود و کوتاه شدن دوره ریکاوری از خستگی وجود دارد؛ و همچنین بر اساس یافته های این تحقیق ثابت شد که تمریناتی که نیاز به استقامت بیشتری دارند، نتایج بهتری نسبت به تمریناتی که نیاز به تولید انرژی در مدت زمان کوتاه دارند، داشتند.

کافئین چگونه کار می کند؟
با توجه به این نتایج، کافئین دقیقا به چه طریقی این کار های خارق العاده را انجام می دهد؟ طبق این تحقیقات کافئین سطح انتقال دهنده های عصبی در مغز را بالا می برد؛ در همین ارتباط دکتر راکستون اظهار داشته: " واقعیت موضوع به زبان ساده این است که مواد شیمیایی موجود در مغز شما که باعث می شود شما احساس خستگی کنید مسدود می شود و حس هوشیاری ممتدی به شما دست می دهد؛البته بدن شما هنوز هم نیاز به خواب دارد، کافئین فقط احساس خستگی شما را به تعویق می اندازد ".
مزایای فیزیولوژیکی این مورد شاید از اینجا نشأت بگیرد که کافئین در حقیقت باعث تحریک ترشح چربی در مجاری خونی می شود و شاید افزایش سطح اسید های چرب در خون به عضلات این اجازه را می دهد که از چربی بدن به عنوان سوخت استفاده کند و گلوکوژن (منبع تولید کربوهیدرات بدن) را ذخیره کند، که این به ما اجازه می دهد تا بتوانیم زمان بیشتری ورزش کنیم. تئوری دیگری که در این رابطه مطرح است، این است که کافئین محرک سیستم عصبی مرکزی بدن محسوب می شود که همین امر باعث ایجاد یک نیروی مضاعف برای ورزش کردن بیشتر در فرد می شود.