ساخت یک واکسن برای مقابله با سه بیماری مهلک مدرن

به گزارش کلیک ، چند روز پیش عده ای از مسئولان سازمان های خیریه، دولت مردان و دانشمندان در شهر داووس سوئیس گرد هم جمع شدند تا برنامه ای برای جلوگیری از فراگیری گسترده سه بیماری ویروسی خطرناک در سراسر جهان، تهیه و تدوین کنند. محققان تاکنون نتوانسته اند به روش های درمان قطعی این بیماری ها دست پیدا کنند و هیچ واکسنی نیز تاکنون برای مقابله با آن ها ساخته نشده است.

این سه بیماری ویروسی برای عموم مردم شناخته شده نیستند و شاید نام آن ها را نیز تاکنون نشنیده باشید. این سه بیماری عارضه تنفسی خاورمیانه، تب لاسا و ویروس نیپا هستند. هر سه بیماری شدیدا قابل انتقال هستند و همانطور که گفتیم در حال حاضر هیچ نوع روشی برای درمان آن ها وجود ندارد.

این برنامه جدید مقابله با این سه بیماری، چند روز پیش توسط گروهی به نام (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI که با مشارکت بخش های خصوصی و دولت ایجاد شده است، در مجمع اقتصاد جهانی در شهر داووس سوئیس اعلام شد.

عده ای از مسئولان سازمان های خیریه و دولت مردان موفق شده اند تاکنون ۴۶۰ میلیون دلار کمک مالی برای اجرای این طرح جمع آوری کنند. افراد مجری این طرح قصد دارند قبل از اینکه این سه بیماری، غیر قابل کنترل شوند، با ساخت واکسن مناسب با آن ها مقابله کنند.

جِرِمی فِرار، سرپرست موسسه خیریه Welcome Trust که در زمینه تحقیقات مرتبط با سلامتی فعالیت می کند، به بیان این مطلب پرداخت که بیماری های قابل انتقال که به سرعت فراگیر می شوند، یکی از تهدیدات بزرگ برای زندگی، سلامت و کامیابی انسان ها هستد و او امیدوار است این طرح جدید راه حل خوبی برای مقابله با این تهدید بزرگ باشد.

هدف اعضای این گروه این است که برای جلوگیری از ابتلای افراد به هر یک از سه بیماری، آن ها حداقل در دو نوبت به صورت آزمایشی واکسینه شوند. این کار تا حدودی از شیوع بیماری ها جلوگیری می کند و زمینه را برای مرحله سوم آزمایش واکسن که مرحله نهایی قبل از ثبت واکسن ها برای این سه بیماری است، فراهم می کند.

محققان باید به طور ایده آل، پنج تا شش واکسن را در هر مرحله مورد بررسی و آزمایش قرار دهند؛ اما بیل گیتس که حامی گروه CEPI است، اذعان کرده است که با توجه به بودجه تأمین شده، در هر مرحله تنها امکان آزمایش دو یا حداکثر سه واکسن وجود دارد.

اولین بیماری که اعضای گروه CEPI قصد دارند با آن مقابله کنند، بیماری عارضه تنفسی خاورمیانه است که یک کروناویروس به نام MERS-coV عامل آن است. این بیماری قابل انتقال است و طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های آمریکا، ابتلا به آن برای نخستین بار در سال ۲۰۱۲ در کشور عربستان سعودی اعلام شد.

بیشتر بیماران مبتلا به بیماری عارضه تنفسی خاورمیانه، دچار بیماری های تنفسی حاد می شوند که با علائمی همچون تب، سرفه و تنگی نفس همراه است. طبق گزارشات منتشر شده، از هر ۱۰ نفر مبتلا به این بیماری، ۳ یا ۴ نفر می میرند.

در حال حاضر این بیماری فقط از طریق مسافرت مردم عربستان به کشور های دیگر همچون کره جنوبی انتقال داده شده است. این بیماری در سال ۲۰۱۵ به شدت در کره جنوبی فراگیر شد.

دو بیماری ویروسی دیگر یعنی تب لاسا و ویروس نیپا نیز به شدت مسری هستند. این دو بیماری در صورتی که از واکسن مناسبی برای جلوگیری از آن ها استفاده نشود، می توانند در سراسر جهان فراگیر شوند.

تب لاسا یک بیماری کاملا خطرناک است که برای نخستین بار در سال ۲۰۱۵ در منطقه غرب آفریقا مشاهده شد. افرادی که در معرض ادرار و مدفوع آلوده موش ها قرار دارند، به این بیماری مبتلا می شوند و این بیماری از طریق مایعات بدن افراد، به افراد دیگر نیز انتقال داده می شود. این بیماری تاکنون ۱۶۰ نفر را به کام مرگ کشانده است و بیشترین تعداد مرگ نیز در کشور نیجریه گزارش شده است.

ویروس نیپا نیز در سال ۱۹۹۸ کشف شد و برای نخستین بار در منطقه کامپانگ سانگای نیپا در کشور مالزی مشاهده شد. افراد این منطقه با مصرف غذاهایی که توسط خفاش های میوه خوار آلوده شده بودند، دچار این بیماری شدند. این ویروس نیز درست همانند بیماری تب لاسا در محیط بیمارستانی از انسان به انسان انتقال داده می شود. این ویروس از سال ۲۰۰۱ تاکنون، ۱۹۶ نفر را به کام مرگ کشاند.

اعضای گروه CEPI در حالی قصد دارند با واکسیناسیون افراد، از این سه بیماری جلوگیری کنند که مدت زیادی از نجات جهان از بزرگ ترین بحران فراگیری گسترده ویروس ابولا در سراسر جهان نمی گذرد. این ویروس از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ به صورت گسترده در جهان فراگیر شد و در این مدت ۱۱،۳۰۰ نفر را از پای درآورد.

در کنار ویروس ابولا، ویروس زیکا نیز فاجعه بزرگی را در کشورهایی همچون برزیل رقم زد. در سال ۲۰۱۵، ۲۲۰۰ کودک بر اثر این ویروس با بیماری میکروسفالی متولد شدند که باعث شد سر آن ها به درستی شکل نگیرد و شکل عجیبی پیدا کند. این ویروس از مادران آن ها در هنگام بارداری به آن ها انتقال داده شد و مادران آن ها نیز از طریق نیش حشرات و یا از طریق رابطه جنسی به این ویروس آلوده شده بودند.

کودکان مبتلا به بیماری میکروسفالی

بیل گیتس در یک مصاحبه مطبوعاتی اذعان کرد که فراگیری گسترده های ویروس های ابولا و زیکا نشان داد که جهان در برابر بیماری هایی که به شدت مسری هستند، آسیب پذیر است و مسئولان امر نمی توانند پیش از اینکه این بیماری ها در سراسر جهان فراگیر شوند، سریعا با آن ها مقابله کنند.

با وجود اینکه هدف گروه CEPI تأمین سلامت مردم در سراسر جهان است، اما این سه بیماری منشا بسیاری از مشکلات جدی اقتصادی نیز هستند و کشورهایی که این بیماری ها بیشترین آسیب را به آن ها زده اند، از نظر اقتصادی نیز شدیدا تحت فشار قرار گرفته اند؛ بنابراین پیشگیری از این بیماری ها می تواند به مشکلات اقتصادی در برخی از کشورها نیز پایان دهد.

اِرنا سُلبرگ، نخست وزیر نوروژ در مجمع جهانی اقتصاد به بیان این مطلب پرداخت که فراگیری ویروس ابولا در کشورهای گینه، سیرالئون و لیبریا، حداقل ۳ میلیارد دلار به این کشورها خسارت زد و از سویی دیگر بیماری سارس (یک بیماری خطرناک تنفسی) نیز تاکنون ۴۰ میلیارد دلار به کشورهای جهان خسارت زده است.

امیدواریم این برنامه برای ساختن واکسن های موثر برای مقابله با بیماری های ویروسی مسری در سراسر جهان، با موفقیت به پایان برسد؛ اما قطعا محققان برای اینکه در این برنامه موفق شوند، نیازمند زمان هستند.