جهان چه رنگی است؟
وقتی به آسمان شب نگاه می‌کنید، در اولین نگاه متوجه می‌شوید که جهان دریایی بی‌پایان از سیاهی است. اما اگر بتوانید نوری بر آن بیندازید، واقعا جهان چه رنگی است؟
جهان چه رنگی است؟ بطور یقین سیاه نیست!
ایوان بالدری، استاد موسسه تحقیقات اخترفیزیک دانشگاه جان مورز لیورپول در بریتانیا می‌گوید: «رنگ مشکی در حقیقت رنگ نیست. رنگ سیاه فقط در زمان فقدان نور قابل تشخیص است. رنگ، نتیجه نوری است که در سراسر جهان توسط ستارگان و کهکشان‌ها ایجاد می‌شود.»
بلدری و کارل گلزبروک، استادانِ برجستهِ مرکز اخترفیزیک و ابر رایانه دانشگاه فناوری سوینبرن در استرالیا روی این موضوع تحقیق کردند. آنها نور ده‌ها هزار کهکشان را که باهم ترکیب شده بودند، اندازه‌گیری کردند.
با انجام این کار، محققان توانستند رنگ متوسط جهان را مشخص کنند.
طیف کیهانی چیست؟
ستارگان و کهکشان‌ها امواج تابش الکترومغناطیسی از خود ساطع می‌کنند که بر اساس طول امواج ساطع شده به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شود.
از کوتاه‌ترین تا طولانی‌ترین طول موج، گروه‌ها شامل اشعه گاما، اشعه ایکس، نور ماوراء بنفش، نور مرئی، اشعه مادون قرمز، امواج مایکروویو و امواج رادیویی هستند.
نور مرئی، بخش کوچکی از طیف الکترومغناطیسی را از نظر محدوده طول موج‌ها تشکیل می‌دهد، اما این تنها قسمتی است که چشم غیرمسلح می‌تواند آن را ببیند. آنچه ما به عنوان رنگ درک می‌کنیم در واقع طول موج‌های مختلف نور مرئی است. رنگ قرمز و نارنجی طول موج بلندتری دارند و رنگ آبی و بنفش طول موج کوتاه‌تری دارند.
بلدری گفت: «طیف قابل مشاهده یک ستاره یا کهکشان، اندازه‌گیری روشنایی و طول موج نوری است که ستاره یا کهکشان از خود ساطع می‌کند. این نور به نوبه خود می‌تواند برای تعیین رنگ متوسط ستاره یا کهکشان مورد استفاده قرار گیرد.
این مطالعه در استرالیا، طیف‌های قابل مشاهده بیش از 200,000 کهکشان را از سراسر جهان قابل مشاهده، ثبت کرد. تیم بلدری و گلزبروک با ترکیب طیف همه این کهکشان‌ها، توانستند طیف نوری قابل مشاهده‌ای ایجاد کنند که کل جهان را به طور دقیق نشان دهد. این طیف به طیف کیهانی معروف است.
چگونه رنگ‌های کیهانی برای انسان قابل مشاهده است؟
محققان از یک برنامه رایانه‌ای مطابقتِ رنگ، برای تبدیل طیف کیهانی به رنگ قابل مشاهده برای انسان استفاده کردند.
چشم‌های ما دارای سه نوع مخروط حساس به نور هستند که هریک از آنها به ما کمک می‌کند تا طیف متفاوتی از طول موج‌های نور مرئی را درک کنیم. این بدان معناست که ما نقاط کور خاصی داریم که در آن نمی‌توانیم رنگ‌های مشخصی از طول موج را بین این محدوده‌ها به درستی ثبت کنیم.
رنگ‌هایی که می‌بینیم بستگی به میزان نور سفید در هنگام مشاهده یک شی دارد. به عنوان مثال، رنگ یک جسم ممکن است در یک اتاق با نور زیاد متفاوت از فضای باز در یک روز ابری باشد.
چه رنگی در کهکشان غالب است؟
تیم مذکور مشخص کرد که رنگ متوسط جهان یک سایه از رنگ بژ است که خیلی با رنگ سفید فاصله ندارد. این یک کشف حیرت‌انگیز نیست زیرا نور سفید نتیجه ترکیب همه طول موج‌های مختلف نور مرئی است و طیف کیهانی شامل چنین طیف وسیعی از طول موج‌هاست.
سرانجام رنگ مشاهده شده پس از نظرسنجی از کل تیم تحقیقاتی، بر اساس کلمه ایتالیایی شیر به نام « لاته کیهانی » یا «cosmic latte» نام‌گذاری شد.
بلدری در پایان گفت: «اگر شما بتوانید از بالا به کائنات نگاه کنید، لاته کیهانی رنگی است که شما می‌توانید ببینید و تمام نوری که از هر کهکشان، ستاره و ابرهای گازی می‌آید را بصورت یکجا مشاهده کنید.»
بیشتر ببینید: کشف بی سابقه کهکشان خالی از ماده تاریک