دمای داغ ترین سنگ روی زمین چقدر است؟

یک دانشجوی مقطع دکترا به نام مایکل زانت، در سال 2011 به همراه همکارش اوسینسکی، در حال تحقیق در دهانه برخوردی دریاچه میستاستین کانادا بودند که با یک سنگ شیشه‌ای شگفت‌انگیز با خرده‌های زیرکن (Zircon) جامد در آن برخورد می‌کنند.

محققان پس از این کشف به تجزیه و تحلیل سنگ یادشده پرداختند و مشخص شد که این سنگ در اثر برخورد یک سیارک به وجود آمده است. آن‌ها اظهار کردند دمای این سنگ ۲۳۷۰ درجه سانتی‌گراد است و داغ‌ترین سنگ روی زمین است.

اخیرا نتایج یک مطالعه جدید به رهبری محققان دانشگاه وسترن انتاریو، شواهد بیشتری را به نتایج مطالعه پیشین افزوده است و طی این مطالعه جدید نیز محققان دمای ۲۳۷۰ درجه سانتیگراد سنگ را تائید کردند.

دانشمندان طی این مطالعه چهار خرده زیرکن اضافی را نیز کشف کردند. زیرکن یک ماده معدنی/کانی سخت است که معمولا به عنوان جایگزین الماس شناخته می‌شود.

دانشمندان همچنین کشف کردند که این سنگ مذاب به طور متفاوتی در بیش از یک نقطه، به میزانی بزرگ‌تر از آنچه قبلا تصور می‌شد و در موقعیت متفاوتی در همان ساختار ضربه‌ای، در دمای بسیار بالایی گرم شده است.

گاوین تولومتی محقق علوم زمین و دانشجوی مقطع فوق دکترای دانشگاه وسترن انتاریو گفت: «اکنون درک بهتری از این موضوع که این سنگ‌های به وجود آمده از برخوردها چگونه هستند، در دست داریم و مطالعه آن ایده بسیار بهتری از تاریخچه این سنگ‌ها و چگونگی سرد شدن آن در این دهانه خاص به ما می‌دهد. علاوه بر موارد ذکر شده، تحقیق درباره این سنگ‌ها می‌تواند به ما بینشی در مورد مطالعه دما و ذوب شدن در دهانه‌های برخوردی دیگر بدهد.»

تولومتی گفت: «بیشتر شواهد حفظ شده مانند شیشه و نمونه‌های مذاب ناشی از برخورد در نزدیکی کف دهانه یافت شدند. با استفاده از این دانش در سایر دهانه‌های برخوردی، محققان ممکن است شواهد بیشتری از شرایط دمایی موجود در دهانه‌های دیگر پیدا کنند.»

دانشمندان همچنین ریدیت را که یک ماده معدنی است که در اثر فشار و دمای بالا زیرکن ایجاد می‌شود نیز در این مکان کشف کردند. این اولین باری است که ریدیت در این ناحیه یافت می‌شود. دانشمندان سه ریدیت را کشف کردند که به خوبی در دانه‌های زیرکن حفظ شده بودند که این امر شواهدی نشان می‌دهد مبنی بر اینکه دو ماده معدنی دیگر نیز زمانی وجود داشتند، اما زمانی که دما از ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد فراتر رفت متبلور شدند.

دانشمندان بهتر می‌توانند از طریق این ماده معدنی سطوح فشار را محدود کنند که این امر نشان می‌دهد اوج فشار ۳۰ تا بالای ۴۰ گیگاپاسکال ممکن است وجود داشته باشد. این‌ها شرایط فشاری است که هنگام برخورد شهاب‌سنگ با سطح زمین وجود داشته است. هرچه فشار بیشتر باشد، احتمالا برخورد یک شی در این رویداد بیشتر است. مواد معدنی مورد برخورد قرار گرفته که به طور قابل‌توجهی در اثر این فرآیند فشرده شده‌اند، ساختارهایی را به جای می‌گذارند که می‌توان آن‌ها را بررسی کرد.

این بررسی‌ها تصویر بهتری از میزان فشار ایجاد شده در خارج از منطقه ذوب هنگام برخورد شهاب‌سنگ با زمین به محققان ارائه می‌کند.

به طور پیش‌فرض، فشار در ناحیه ذوب بالای ۱۰۰ گیگاپاسکال است و آن نقطه‌ای است که در آن سنگ اگر خارج از آن شرایط باشد، ذوب یا تبخیر می‌شود.

دانشمندان در حال برنامه‌ریزی برای انجام مطالعه روی سایر دهانه‌های برخوردی روی زمین هستند. تولومتی همچنین به دنبال گسترش این کار و بررسی نمونه‌های ماه از مأموریت آپولو است که به زمین بازگردانده شده‌اند.

همچنین بخوانید: درخشش زمین کم شده است

منبع: ایسنا