علت تشنه شدن قبل ازخواب

به گزارش کلیک، محققان کانادایی به تازگی دریافته اند که دلیل تشنگی ما قبل از خواب، عملکرد ساعت زیستی بدن است. ساعت زیستی با هدف قرار دادن و تحریک اعصاب مربوط به تشنگی باعث می شود که افراد قبل از خواب احساس تشنگی کنند و خوردن آب قبل از خواب باعث می شود بدن در طول خواب آب کافی را جذب کند.

اعضای تیم تحقیقاتی اذعان کردند که فهم بهتر از عملکرد ساعت زیستی که موجب تشنگی افراد قبل از خواب می شود، باعث می شود که محققان بهتر بتوانند در مورد اتفاقات دیگر مانند تغییر ساعات کاری یا پرواز زدگی (حالتی است که در آن تنظیم خواب فرد پس از پروازی طولانی و به علت اختلاف ساعت مبدأ با مقصد پرواز به هم می ریزد) که ساعت زیستی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، به تحقیق و بررسی بپردازند.

اگر چه آزمایش محققان بر روی موش های آزمایشگاهی صورت پذیرفت و هنوز بر روی انسان آزمایشی انجام نشده است، اما می توانست دلیل تشنگی افراد قبل از خوابیدن و نوشیدن شیر یا آب را مشخص کند.

محققان با انجام آزمایشی دریافتند که موش ها قبل از خواب، میزان جذب آب را در بدن خود افزایش دادند، اما در آزمایشی دیگر با وجود اینکه بدن آن ها به آب نیاز نداشت، قبل از خواب مقداری آب نوشیدند که دلیل این موضوع هنوز برای محققان مشخص نبود.

محققان برای پی بردن به دلیل این موضوع، ابتدا به صورت جدی مانع نوشیدن آب توسط موش ها قبل از خواب آن ها شدند که باعث شد بدن آن ها پس از چند ساعت خواب آب بیشتری را از دست بدهد.

محققان دریافتند که خوردن آب توسط موش ها، یک فرایند طبیعی است و به منظور جذب آب توسط بدن آن ها در طول مدت خواب آن ها صورت می پذیرد. این اتفاق می تواند بیانگر این موضوع باشد که حتی اگر بدن موش ها قبل از خواب نیاز به آب نداشته باشد، باز هم مکانیسم ساعت زیستی بدن آن ها نورون های تشنگی را فعال می کند.

 با وجود اینکه دانشمندان قبلا دریافته اند که مغز انسان می تواند، تشنگی افراد را تشخیص دهد؛ اما آن ها این فرضیه را مطرح کردند که بخشی از مغز به نام هسته سوپراکیاسماتیک یا suprachiasmatic nucleus که وظیفه کنترل ساعت زیستی بدن را بر عهده دارد، ممکن است روشی برای برقراری ارتباط با اعصاب تشنگی داشته باشد که می تواند باعث تحریک موش ها برای نوشیدن آب شود.

آن ها این آزمایش را با جستجوی نوروتیپید (پروتئین های کوچکی هستند که توسط نورون ها برای ارتباط با یکدیگر بکار می‌ روند) وازوپرسین (هورمونی جهت کاهش میزان ادرار) در هسته سوپراکیاسماتیک که می تواند با استفاده از سلول های خاص (سلول هایی که حامل مولکول های دارای غشای پلاسما هستند)، باعث احتباس آب بدن (تخلیه نشدن آب بدن) و محدود شدن جریان خون شوند، آغاز کردند.

ساختار این سلول های خاص که در انگلیسی sniffer cells نامیده می شوند، به گونه ای است که زمانی که در تماس با چیزی قرار می گیرند، فعال می شوند. در این مطالعه دانشمندان این سلول ها را به بدن موش ها تزریق کردند، تا در تماس با هورمون وازوپرسین فعال شوند و سپس هسته سوپراکیاسماتیک مغز موش ها را نیز فعال کردند.

به محض اینکه هسته سوپراکیاسماتیک تحریک شد، سلول های sniffer کار خود را شروع کردند و دانشمندان به وسیله آن ها مطمئن شدند زمانی که ساعت زیستی بدن موش ها را با استفاده از برق تحریک کردند، میزان بالایی از وازوپرسین در بدن آن ها آزاد شده است.

یکی از دانشمندان به نام بُرک اذعان کرد: "میزان سلول های sniffer به میزان قابل توجهی افزایش یافت که نشان دهنده این موضوع بود که تحریک ساعت زیستی بدن منجر به آزاد شدن هورمون وازوپرسین در مغز شده است".

سرانجام محققان برای بررسی اینکه آیا هورمون وازوپرسین می تواند اعصاب تشنگی را هدف قرار دهد یا نه، از موش هایی با ژن تغییر یافته برای فعال و غیر فعال کردن اعصاب استفاده کردند که این امکان را برای آن ها فراهم کرد تا عملکرد نوروپیدهای آزاد شده توسط هسته سوپراکیاسماتیک را مشاهده کنند.

در پایان محققان مشاهده کردند که هورمون وازوپرسین می تواند اعصاب تشنگی را تحریک کند و باعث شود موش ها حتی اگر بدن آن ها به آب نیازی نداشته باشند، آب بنوشند.

این موضوع به معنای این است که ساعت زیستی بدن که توسط هسته سوپراکیاسماتیک کنترل می شود، از یک ویژگی طبیعی برخوردار است که به موجب آن می تواند زمان شروع خواب افراد را پیش بینی کند و مغز را تحریک کند که باعث می شود افراد تشنه شوند و قبل از خواب آب بنوشند، این اقدام طبیعی برای حفظ سلامتی بدن در طول مدتی که فرد خواب است، انجام می شود.

لازم به ذکر است که این آزمایش تنها بر روی موش ها انجام شده است و تا زمانی که این آزمایش بر روی انسان انجام نشود و نتایج آن تأیید نشود، نمی توان در مورد صحت این موضوع نظر قطعی داد. اعضای تیم تحقیقاتی معتقدند که فهم این فرایند می تواند باعث فهم فعالیت های دیگر بدن و تاثیر فعالیت های روزانه ما بر آن ها شود.

بورک اذعان کرد که کسب این اطلاعات در مورد ساعت زیستی بدن ما می تواند برای فهم تاثیر پدیده پرواز زدگی یا تغییر شیفت کاری بر روی عملکرد آن نیز مفید واقع شود.

وی در ادامه افزود: "هر یک از اعضای بدن ما از یک ساعت زیستی خاصی پیروی می کنند که باعث بهتر شدن عملکرد آن ها می شود. تغییر شیفت کاری و شب بیدار ماندن افراد می تواند عملکرد طبیعی بدن آن ها را مختل کند که عواقب بدی برای سلامتی آن ها در پی دارد. اطلاع از عملکرد ساعت زیستی می تواند راه حل هایی را برای مقابله با این مشکلات در اختیار محققان قرار دهد".