کشف موجودی شبیه زنبور عسل در زیر دریا

به گزارش کلیک ،زنبور عسل ممکن است جثه کوچکی داشته باشد اما نقش آن در طبیعت بیشتر از برخی گونه های جانوری عظیم الجثه است،عسل از قدیم الایام به عنوان ماده ای جادویی شناخته می شود که برای تقویت سیستم ایمنی بدن،موارد زیبایی و دارویی استفاده می شود و به نظر می رسد که هر چه تحقیقات بیشتری بر روی این ماده انجام می شود بعد های بیشتری از فواید آن کشف می شود،اما زنبور عسل علاوه بر تولید این ماده خوراکی نقش های مفید دیگری را هم در محیط زیست بازی می کند که گرده افشانی گونه های گیاهی مهم ترین آن می باشد،زنبور عسل تقریبا تمامی طول شبانه روز را به گشت و گذار در میان گیاهان و طبیعت می گذارند،و در فصولی که گیاهان تولید مثل می کنند زنبور عسل با تردد خود از گیاه به گیاه دیگر گرده های گیاهان نر را به نوع ماده می رساند و بدین ترتیب باعث افزایش سرعت و کارامدی در پروسه گرده افشانی می گردد.

دانشمندان طبق تحقیقات اخیر خود در اعماق اقیانوس ها متوجه شده اند که موجوداتی دریایی ای وجود دارند که در زیر سطح آب نقش زنبور عسل در گرده افشانی را ایفا می کنند،گیاهان دریایی نیز همانند خویشاوندان زمینی خود که بر روی خشکی زندگی می کنند برای تولید مثل از گرده افشانی استفاده می کنند،تا به امروز بیولوژیست ها تصور می کردند که گرده افشانی در زیر سطح آب به کمک وجود جریان های آب حاصل می شود و همه اعتقاد داشتند که گردش آب در اقیانوس ها و دریاها تنها عاملی است که باعث کمک به گرده افشانی گیاهان دریایی می گردد اما به تازگی اکتشافی در این حوزه صورت گرفته که نشان می دهد موجوداتی دریایی وجود دارند که دقیقا نقش گرده افشانی زنبور عسل در خشکی را در دریاها بر عهده دارند.

محققان دانشگاه ملی خودگردان مکزیک در بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ به بررسی دقیق و لحظه به لحظه رفتار خانواده خرچنگ ها در طول شب و بر روی بستر های گیاهی دریایی معروف به علف لاک پشتی پرداخته اند که نام علمی این گونه گیاهی تالاسیا تستادینوم می باشد.

طبق ویدئو های ضبظ شده از رفتار این بی مهرگان محققان متوجه شدند متوجه شدند که این جانوران تردد بیشتری به اطراف گیاهان نر دارند تا گیاهان ماده،باید بدانید که زنبور عسل هم در خشکی بیشتر به دور گیاهان نر پرواز می کند تا گیاهان ماده و این دقیقا همان لحظه ای بود که دانشمندان انگیزه بیشتری برای ادامه تحقیقات خود در این مورد پیدا کردند.

محقق ارشد این پروژه به نام خانم بریگیتا فن توسنبروک در مصاحبه با نشریه New Scientist در این باره گفت:ما متوجه شدیم که این موجودات به هنگام تردد در اطراف گونه های گیاهی نر گرده های آنان را برداشته و به هنگام ترک محیط اطراف گیاه مشاهده کردیم که این بی مهرگان گرده های گیاه را با خود حمل می کردند.

نقش این بی مهرگان به قدری جدید و ناشناخته بود که محققان برای آن شاخه ای مرجع در علم محیط زیست تعریف کرده اند که zoobenthophilous pollination و یا گرده افشانی به کمک جانوران نام دارد،مرجع علمی رفتار گرده افشانی زنبور عسل به anemophilous pollination شهرت دارد و معنی ساده آن نیز گرده افشانی به کمک حشره هاست و از آنجایی که موجودات دریایی ای که زیر سطح آب نقش گرده افشانی را بر عهده دارند بی مهره و سخت پوست هستند(و نه حشره)دانشمندان به ناچار مرجع جدیدی برای مطالعات آینده بر روی آنان تعریف کرده اند.

تا به حال هیچ بیولوژیستی احتمال درگیری جانوران در گرده افشانی زیر سطح آب را نمی داد،خانم فن توسنبروک و همکارانش برای درک دقیق این مسئله که بی مهرگان تحت مطالعه شان از گرده گیاهان تغذیه می کردند و یا تنها به هدف گرده افشانی به تردد پیرامون گونه های گیاهی زیر دریایی علاقه داشتند به گونه ای محیط را در آزمایشگاه خود شبیه سازی کردند،آنها گونه ای از سخت پوستان را در آکواریومی پر از گیاه علف لاک پشتی قرار دادند.

در عرض چند دقیقه گرده افشانی از گیاه نر به گیاه ماده انجام شد در صورتی که قبل از ورود این سخت پوستان به آکواریوم گرده افشانی متوقف شده بود،پیغام کاملا واضح بود؛این سخت پوستان بودند که گرده را بین گیاهان نر و ماده منتقل کرده و باعث باروری گونه های ماده می شدند،محققان معتقدند علاوه بر نقشی که جریان های زیر سطحی در اقیانوس ها و در کمک به پدیده گرده افشانی ایفا می کنند این جانوران هستند که به گرده افشانی کمک می کنند.

اما دقیقا چه اتفاقی به هنگام گرده افشانی زیر سطح آب می افتد؟اینطور که به نظر می رسد سخت پوستان تحت مطالعه به نحوی به گرده تولید شده توسط گیاه نر علاقه مند هستند و حین تغذیه از گیاه این گرده ها به سطح بدن این جانوران می چسبند و همین که جانور حرکت کرده و به منظور ادامه تغذیه خود به سراغ گیاه دیگری می رود عملیات انتقال گرده بین گونه نر و ماده را نیز انجام می دهد و این دقیقا همان نقشی است که زنبور عسل در اکوسیستم خشکی ایفا می کند.

تا به اینجای کار محققان توانسته اند تا تنها در مورد گیاه علف لاک پشتی که گل های نسبتا بزرگی دارد این پروسه را مشاهده کنند،و هنوز باید مطالعه بر روی حدود ۶۰ گونه دیگر از علف دریایی انجام گیرد تا مشخص شود که آیا این سخت پوستان می توانند به روند گرده افشانی دیگر گیاهان دریایی نیز کمک کنند و یا خیر.

آقای کلی دارنل از انستیتو مطالعات دریایی خلیج(The Water Institute of the Gulf)در مصاحبه با نشریه New Scientist می گوید:گرده افشانی به وسیله حیوانات می تواند ابعاد بیشتری را به پیچیدگی فعلی مباحث اکوسیستمی اضافه کند،این کشف جدید یک تعامل بدیع را میان گیاهان و جانوران نشان می دهد که تا پیش از این هیچ کس به بررسی آن نپرداخته بود.

اهمیت نقش کلیدی علف زار های دریایی در اکوسیستم و محیط زیست از هیچ کسی پوشیده نیست،این علفزار ها میزبان زندگی گونه های مختلف و متعدد جانوری هستند که این جانوران می توانند سخت پوستان کوچک و یا پستاندار بزرگ دریایی ای همچون فیل دریایی باشند،علاوه بر این ریشه این گیاهان دریایی در رسوبات قرار دارد که در مقابل عمل فرسایش مقاومت می کند.

همه می دانند که کربن پس از آب مهم ترین نقش را در چرخه زندگی جانداران ایفا می کند و اگر به لحاظ آماری بخواهیم اهمیت اکوسیستم دریایی را مطالعه کنیم خواهیم دریافت که به لحاظ غنی بودن از عنصر کربن هر ۴ هکتار از جنگل های استوایی همان مقدار از این عنصر زندگی بخش را در خود دارند که یک هکتار از گونه گیایی علف دریایی دارد و به همین دلیل است که دانشمندان به تازگی به دنبال راه هایی برای استفاده ار این پتانسیل قوی اکوسیستم دریایی هستند.

اکوسیستم دریایی به دلیل اینکه نسبت به محیط و اکوسیستم خشکی کمتر در دسترس می باشد برخی اوقات نسبت به آن کم لطفی می شود و دانشمندان آن طور که باید در مورد آن مطالعه نمی کنند؛این در حالی است که انسان به منظور حفظ و دفاع از زندگی جانداران دریایی ایتدا ملزوم به شناخت نحوه تعامل گونه های گیاهی و جانوری در محیط اقیانوس ها است.