جلوگیری از خطر سکته با استفاده از نانوذرات مغناطیسی

کشف جدید دانشمندان، امیدها را برای رهایی کامل از سکته ناشی از لخته های خونی افزایش داده است. با استفاده از استتار بیوشیمیایی و بارگذاری نانوذرات مغناطیسی با داروی انحلال لخته خون، می توان لخته ها را 100 تا 1000 برابر سریع تر از روش رایج از بین برد.

جلوگیری از خطر سکته با استفاده از نانوذرات مغناطیسی

به گزارش کلیک، این یافته بر اساس آزمایش های انجام شده بر خون انسان و مدل های لختگی خون در موش به دست آمده است. اگر سیستم رهایش دارو در آزمایش های کلینیکی بر روی انسان به خوبی جواب دهد، گام بزرگ رو به جلویی در جلوگیری از سکته ها، حملات قلبی، آمبولی ریوی و سایر شرایط وخیم ناشی از شکل گیری لخته خونی خواهد بود. در این مواردی که ذکر شد، اگر لخته خونی به سرعت از بین نرود می تواند به آسیب های شدید در بافت بدن و حتی مرگ منجر شود.
دانشمندان معتقدند که نانوذرات را طوری طراحی کرده اند که خودشان را در محل لخته به دام می اندازند؛ یعنی می توانند به سرعت داروی رایج انحلال لخته tPA را در محل مورد نظر رها کنند.
در همین زمینه یک گروه تحقیقاتی، نانو ذرات اکسید آهن را با آلبومین که یکی از پروتئین های طبیعی خون است، پوشش دادند. آلبومین نوعی استتار برای این نانوذرات فراهم می کند. از این رو پیش از این که سیستم ایمنی بدن این نانوذرات را به عنوان عامل متجاوز بشناسد و به آنها حمله کند، این نانوذرات بارگذاری شده زمان کافی برای رسیدن به لخته خونی مورد نظر را دارند. علت اصلی انتخاب اکسید آهن این است که محققین قصد دارند تا از این ذرات در تصویر برداری با تشدید مغناطیسی (MRI)، کنترل از راه دور با میدان مغناطیسی خارجی و شتاب دهی بیشتر انحلال لخته خونی با استفاده از گرمایش مغناطیسی موضعی استفاده کنند.

داروی انحلال لخته خونی که درون این نانوذرات بارگذاری شده tPA یا فعال کننده پلاسمینوژن بافتی نام دارد و آنزیمی است که به طور طبیعی با غلظت کم در خون یافت می شود. به طور معمول حجم کمی از tPA غلیظ به جریان خونی رو به بالای بیماری که وجود لخته در بدنش تایید شده یا احتمال وجود لخته در بدنش می رود تزریق می شود. از نقطه تزریق، مقداری از این دارو به لخته می رسد ولی بخش بسیار زیادی از آن از کنار لخته عبور می کند و می تواند در هرجایی از سیستم گردش خون بنشیند. این دارو معمولا در شرایط اضطراری توسط کارکنان بخش مراقبت های قلبی استفاده می شود ولی برای بیمارانی که مستعد به خون ریزی هستند خطرناک است.

به گفته دانشمندان، درمان لخته یک مشکل جدی برای تمام بیمارستان ها است و ما جراح ها لخته را خیلی جدی می گیریم. داروی tPA و داروهای مشابه می توانند در نجات بیماران ما بسیار موثر باشند ولی این دارو به سرعت در خون شکسته می شود و این یعنی باید برای دستیابی به دوز موثر، مقدار بیشتری از آن مصرف کنیم. با این حال استفاده بیشتر از این دارو مشکلات خاص خودش را دارد و خطر خون ریزی را افزایش می دهد.

white-blood-cells-760x428

اگر خون ریزی در مغز رخ دهد می تواند مرگبار باشد.
به اعتقاد دانشمندان، نانوذراتی که در آزمایشگاه دکتر دکوزی تهیه شدند هر دو مشکل فوق را حل می کنند.
این نانوذرات باعث می شوند تا این دارو از سیستم دفاعی بدن در امان باشد و زمان کافی برای اثربخشی را به tPA می دهند. در عین حال، ما پزشکان هم میتوانیم از tPA کمتری استفاده کنیم که احتمال خون ریزی را کاهش می دهد. مشتاقانه منتظریم تا ببینیم که آیا این روش همان طور که در آزمایش ها جواب داده، بر روی بیماران ما هم جواب می دهد یا خیر.

به تازگی دانشمندان اثربخشی نانوذرات بارگذاری شده با tPA را با استفاده از کشت بافت انسانی بررسی کردند تا ببینند tPA در کجا می نشیند و چه مدت طول می کشد تا لخته های غنی از فیبرین را از بین ببرد. در مجموعه ای از آزمایش های درون تنی (in vivo)، محققین لخته های خونی را وارد بدن یک موش کردند و سپس نانوذرات بارگذاری شده با tPA را به جریان خون این حیوان تزریق و با استفاده از میکروسکوپ نوری زمان انحلال لخته خونی را رصد کردند. در مقایسه با روش معمول، این لخته ها 100 برابر سریع تر از بین رفتند.
tPA آزاد معمولا در دمای اتاق تزریق می شود ولی برخی از مطالعات نشان دادند که این دارو در دماهای بالاتر (40 درجه سانتی گراد) بیشترین اثربخشی را دارد. چنین مسئله ای برای tPAهای رها شده از طریق نانوذرات اکسید آهن نیز صدق می کند. با قرار دادن نانوذرات اکسید آهن در معرض میدان های مغناطیسی متناوب خارجی، محققین اصطکاک و حرارت تولید کردند. tPA گرم تر (حدود 42 درجه سانتی گراد) سریع تر رها شد و نرخ انحلال لخته خونی را 10 برابر دیگر (تا 1000 برابر) افزایش داد.

دانشمندان تصور می کنند امکان استفاده از یک میدان مغناطیس ایستا جهت کمک به هدایت نانو ذرات تا محل لخته خونی و سپس تغییر جهت میدان برای افزایش کارآمدی نانو ذرات در انحلال لخته خونی وجود دارد. با حرارت دهی لخته ها، tPA بهتر عمل می کند.
گام های بعدی در این تحقیق بررسی ایمنی و اثربخشی نانو ذارت در سایر مدل های جانوری است و هدف نهایی انجام آزمایش های کلینیکی بر روی انسان است. به گفته او، گروهش به بررسی امکان پذیری استفاده از میدان های مغناطیسی جهت هدایت و گرمایش این نانو ذرات ادامه خواهد داد.
یک متخصص قلب در این زمینه می گوید: "ما خوشبین هستیم چرا که FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) پیش از این استفاده از اکسید آهن به عنوان عامل تباین در MRI را تایید کرده است و بعید می دانم دوز مصرفی ما بیش از مقدار مجازی باشد که پیش از این تایید شده است. سایر بخش های شیمیایی این نانو ذرات مواد طبیعی هستند که در جریان خون یافت می شوند. "

منبع: sciencedaily

ارسال نظر