احراز هویت کشورهای همسایه چگونه در فضای مجازی انجام می‌شود؟

امروز ۱ مهر ماه ۱۳۹۹ آخرین روز از مهلتی است که دادستانی به کسب و کارهای فعال در حوزه نیازمندی‌های آنلاین خودرو و مسکن داده تا برای احراز هویت کاربرانشان به سامانه امتا متصل شوند. آنطور که از شرایط امر پیداست هنوز این اتصال انجام نشده و پیگری‌های نهادهای صنفی از جمله سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی برای رایزنی در این زمینه با دادستانی و دیگر تصمیم‌گیران ادامه دارد. مدیران کسب‌وکارهای آنلاین معتقدند انحصار احراز هویت با یک سامانه و خارج شدن کاربر از پلتفرم برای هویت‌سنجی در یک سایت دیگر، ضربه بزرگی به کسب‌وکار آنها می‌زند. در این بین کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در گزارشی به بررسی تجربه کشورهای مختلف از جمله کشورهای همسایه در حوزه احراز هویت بخش نیازمندی پرداخته است.

کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نصر در گزارش خود تاکید کرده که احراز هویت به خودی خود امری مقبول است و در صورت اجرای صحیح به کسب و کار و کاربران اجازه خواهد داد در فضایی امن و شفاف خدمات خود را ارائه کنند. اما این کمیسیون در گزارش خود به این موضوع اشاره کرده که در خصوص احراز هویت کاربران به کمک امتا از نکاتی بسیار مهم غفلت شده که می‌تواند مخاطرات بسیار سنگین و جبران ناپذیری را برای کسب و کارهای درگیر این موضوع و همچنین استفاده کنندگان از خدمات آنها ایجاد کند. در این گزارش کمسیسون تجارت الکترونیکی سازمان نصر اعلام کرده در شرایط دشوار اقتصادی ایران باید جوانب این موضوع با دقت نظر بیشتری سنجیده شود و با نگاه به تجربه‌های موفق اجرا شده در سطح جهانی، ریسک چنین تصمیماتی برای کسب و کارهای فعال و همچنین کاربران آن‌ها کاهش پیدا کند.

کمیسیون تجارت الکترونیکی نصر در ادامه گزارش خود به بررسی برخی از بزرگترین پلتفرم‌هایی که در کشورهای مختلف مسیر موفقیت احراز هویت کاربرانشان را پشت سر گذاشته‌اند، پرداخته است. پلتفرم‌های مورد بررسی که در ادامه می‌آید بیشتر کسب‌وکارهای آنلاین فعال در خاورمیانه و کشورهای همسایه ایران مانند ارمنستان، پاکستان و امارات متحده  و همچنین کشورهای اروپایی همچون آلمان و انگلستان و پس از آن به کشورهای آمریکای شمالی است.

پلتفرم‌های auto.am و list.am

auto.am و list.am  دو پلفترم فعال در حوزه نیازمندی‌های آنلاین خودرو و مسکن کشور ارمنستان هستند. این دو پلتفرم برای تایید هویت کاربرانشان توانسته‌اند تجربه موفقی را پشت سر بگذارند. هر دوی این سرویس‌ها به منظور احراز هویت کاربران از شماره تلفن کاربر استفاده می‌کنند و نکته حائز اهمیت این که مسیر احراز هویت را به نحوی پیاده سازی کرده‌اند که کوچکترین خللی در تجربه استفاده کاربر از خدمات ارائه شده پیش نیاید.  کاربر تنها در مرحله پایانی ثبت آگهی شماره تلفن خود را وارد می‌کند و از آنجا که اطلاعات هویتی هر سیم‌کارت، مشخص و قابل پیگیری است احراز هویت کاربران به سادگی انجام می‌پذیرد.

پلتفرم pakwheels.com

pakwheels پلتفرم دیگر نیازمندی خودرو در بازار پاکستان است. این پلتفرم موفق نیز  شماره تلفن را ملاک ارزیابی خود در احراز هویت کاربران قرار داده است و همان طور که در تصویر مشخص است، در انتهای فرایند ثبت آگهی شماره تلفن کاربر را درخواست می‌کند.

پلتفرم dubai.dubizzle.com

dubai.dubizzle پلتفرم نیازمندی آنلاین در کشور امارات است. این پلتفرم  هم از طریق شماره تلفن همراه فرایند تایید هویت کاربراناش را پیش‌ می‌برد. این سایت به هیچ سامانه‌ای برای این کار متصل نشده و از طریق روال‌های معمول احراز هویت کاربرانش را انجام می‌دهد.

پلتفرم mobile.de

این پلتفرم به عنوان یکی از بزرگترین کسب و کارهای آنلاین اروپا در حوزه خودرو، در مرحله نهایی ثبت آگهی تنها به دریافت شماره تلفن از کاربر اکتفا کرده و احراز هویت آگهی‌دهنده را تنها به کمک احراز هویت از طریق شماره تلفن فرد آگهی دهنده به انجام می‌رساند.

پلتفرم autotrader.co.uk

این پلتفرم انگلیسی که در رده پیشروترین فعالان این صنعت چه از نظر تجاری و چه از نظر تکنولوژی در اروپا به حساب می‌آید نیز چنین رویه‌ای را دنبال می‌کند. autotrader هم مانند اکثر کسب‌ و کارهای آنلاین از شماره تلفن برای احراز هویت کاربرانش کمک می‌گیرد. این پلتفرم در مرحله نهایی ثبت آگهی از کاربر آگهی‌دهنده درخواست یک شماره تماس برای شناسایی و احراز هویت می‌کند.

پلتفرم cars.com

در نهایت cars پلتفرم آمریکایی که از اصلی‌ترین فعالان این صنعت در آمریکا به حساب می‌آیند نیز همچون فعالان اروپایی این حوزه از کسب و کار، شماره تلفن را مبنای احراز هویت آگهی دهنده قرار داده است و به منظور ثبت آگهی، شماره تلفن آگهی دهنده را درخواست می‌کند.

کمیسیون تجارت الکترونیکی در پایان این گزارش به این نکته اشاره کرده که بررسی پلتفرم‌های آنلاین فعال در حوزه آنلاین در سطح بین المللی نشان می‌دهد که در هیچ کدام از این پلتفرم‌ها کاربر برای احراز هویت از فرایند ثبت آگهی خود خارج نشده است. براساس بررسی‌های این کمیسیون از آنجایی که هر سیم کارت به اسم یک شخص معین صادر شده، فرایند احراز هویت بدون کمترین پیچیدگی و مشکل سمت کاربران انجام می‌شود. در حالی که در روش پیشنهادی کنونی توسط «امتا» کاربر از مسیر ثبت آگهی خود خارج شده که این امر چالش زیادی برای کاربران ایجاد خواهد شد.

به باور اعضای کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نظر راه حل احرازهویت توسط سامانه‌ای همچون «امتا» در هیچ تجربه موفقی در جهان تکرار نشده و قاعدتا این روش بر اساس علم روز و دانش تجربه کاربری، مورد تایید هیچ یک از متخصصان این حوزه نیست. کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نصر پیشنهاد داده که بهتر است با دوری از یک تصمیم‌گیری شتاب‌زده و ناگهانی قدری عمیق‌تر، ریشه‌ای‌تر و تخصصی‌تر  روی این مساله تمرکز شود تا کسب و کارها و کاربران آن‌ها بی‌جهت درگیر چالش‌های معیشتی نشده و حقوق افراد عادی و کاربران سالم این پلتفرم‌ها در قیاس با عده محدودی کاربر خاطی ضایع نشود.