محققان ایرانی با نوعی جلبک قهوه ای بومی خلیج فارس کرم ضد آفتاب ساختند
رسانه کلیک – ماکرو جلبک پادینا نام جلبک قهوه ای است که از آن برای تهیه کرم ضد آفتاب استفاده می‌شود. دانشمندان ایرانی این جلبک پرخاصیت را از خلیج فارس تهیه می‌کنند.
به گزارش کلیک، به نقل از ایسنا؛ قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید به مدت طولانی می‌تواند موجب بروز بیماری‌هایی مانند سرکوب سیستم ایمنی، پیری زودرس، ملانوما و تومورهای خوش‌خیم و بدخیم پوست در انسان شود. به همین دلیل است که متخصصین پوست همیشه به استفاده از کرم‌های ضد آفتاب تاکید می‌کنند. این کرم‌ها حاوی محافظت نوری یا SPF متفاوتی‌اند که هر یک برای انواع پوست‌های مختلف توصیه می‌شوند. پژوهشگران دانشگاه هرمزگان به‌تازگی توانسته‌اند از عصاره نوعی جلبک قهوه ای به نام ماکرو جلبک پادینا SPF تولید کنند. جالب است بدانید که این جلبک‌ها را از خلیج‌فارس ایران تهیه می‌کنند.
در ایران گونه‌های مختلف جلبک وجود دارد و خلیج‌فارس به دلیل دما و شوری بالا یکی از زیستگاه‌های منحصر به لحاظ تنوع ماکرو جلبک‌هاست. یکی از این انواع جلبک، ماکرو جلبک پادینا است که در ناحیه جزر و مدی رشد می‌کند. بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه جلبک قهوه ای Padina sp را از نظر فعالیت زیستی بررسی کردند و با استخراج فلوروتانن از آن کرمی برای ایجاد حفاظت نوری تهیه کردند.
چرا برای ساخت کرم ضد آفتاب از جلبک قهوه ای استفاده می‌کنند؟
گیاهان بیشتر از جانوران مکانیسم‌های خاصی برای کاهش آسیب‌های ناشی از اشعه ماورای بنفش دارند. فلوروتانن از متابولیت‌ثانویه‌ای است که در دیواره سلولی جلبک‌های دریایی وجود دارد و می‌تواند به‌عنوان آنتی‌اکسیدان عمل کند. این متابولیت‌ها همچنین می‌توانند فعالیت ضد باکتری، ضد دیابت، ضد ویروسی، ضد سرطانی و ضد آلرژی نشان دهند.
دانشمندان ایرانی این مطالعات را با جمع‌آوری ماکرو جلبک پادینا از امتداد خط ساحلی جزیره قشم در سال 1398 آغاز کردند. سپس با شستشو و خشک‌کردن جلبک‌ها، اقدام به عصاره‌گیری از آن کرده و پس از اندازه‌گیری فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضد باکتریایی عصاره جلبک پادینا، از این عصاره یک کرم ساخته و میزان SPF یا حفاظت نوری آن اندازه‌گیری شد.
این مطالعات بیانگر این بود که عصاره اتیل استاتی دارای میزان فلوروتانن بیشتری نسبت به عصاره آبی است و میزان این ترکیب در عصاره آبی بسیار ناچیز و قابل‌چشم‌پوشی است.
همچنین در این پژوهش فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضد باکتریایی عصاره اتیل استاتی این جلبک تایید شد.
محافظت نوری جلبک قهوه ای بسیار بالاست
بررسی میزان محافظت نوری یا SPF کرم ساخته‌شده از عصاره اتیل‌استاتی فلورتانن حاصل از ماکرو جلبک پادینا نشان داد که این فرمولاسیون مطابق طبقه‌بندی اروپایی و استاندارد سازمان غذا و داروی آمریکا در طبقه محافظت نوری بالا قرار می‌گیرد.
جمع‌بندی
نتایج به‌دست‌آمده از مطالعه حاکی از این است که می‌توان ماکرو جلبک پادینا را به‌عنوان یک ماکرو جلبک قهوه ای غنی از فلوروتانن معرفی کرد که دارای فعالیت‌های زیستی مانند مهار رادیکال آزاد، ضد باکتریایی و محافظت در مقابل اشعه ماورای بنفش است.
به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ می‌توان از این ماکرو جلبک پادینا به‌عنوان یک فیلتر زیستی در فرمولاسیون کرم‌ها ازجمله کرم ضد آفتاب استفاده کرد.
پژوهشگران پروژه ماکرو جلبک پادینا
در انجام این تحقیق سولماز سلیمانی، سپیده ماهانی‌نژاد و مرتضی یوسف‌زادی؛ پژوهشگران گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه هرمزگان، مشارکت داشتند.
یافته‌های این مطالعه، تابستان سال جاری به‌صورت مقاله علمی با عنوان «نقش فلورتانن مشتق‌شده از جلبک قهوه ای Padina sp به‌عنوان عامل محافظت‌کننده در برابر اشعه ماورای بنفش و استرس اکسیداتیو» در مجله طب دریا، منتشر شده است.