عدم همکاری صنایع با استارتاپ‌ها زنگ خطر شکست آنها را به صدا درمی‌آورد
رسانه کلیک - از ابتدای دهه 90، رویکرد استارتاپی در کشور ما اجرا و نسخه‌ای توسط استارتاپ‌ها برای رفع مشکلات جامعه و صنعت و بهتر کردن سبک زندگی و ... ارائه شد.
به گزارش روابط عمومی پارک فناوری پردیس، «مهدی عظیمیان» رییس مرکز شتابدهی نوآوری و مدیرکل توسعه شعب و پردیس‌های پارک فناوری پردیس در مصاحبه با فصلنامه تخصصی مهندسی شیمی و پلیمر با بیان اینکه رویکردی که صنعت کشورمان تاکنون با آن مواجه بوده، رویکردی ســنتی است که از ابتدای شروع این صنعت بر آن حاکم بوده است، گفت: « تغییر و تحولاتی که در این چند ســال اخیر در حوزه فناوری و نوآوری‌های مختلف اتفاق افتاده، زنگ خطری برای صنایع است که اگر با همان روال سابق خود فعالیت کنند، عملا ضریب دستیابی به موفقیت را برای خود کاهش داده و به همان میزان ضریب شکست خود را افزایش می‌دهند. این موضوع درباره تمامی صنایع صادق اســت.»
وی افزود: «دنیا با تحولی عظیم در عرصه نوآوری و فناوری روبروست و چاره ای برای صنایع باقی نمی‌ماند جز اینکه خود را با این شرایط جدید وفق دهند. مشخصا هنوز این دغدغه برای تعدادی از صنایع ایجاد نشده است، چرا که همچنان به شیوه سنتی کسب وکار خود را ادامه می‌دهند. درست است که موانع زیادی بین استارت‌آپ‌ها و صنایع وجود دارد لیکن باید به دنبال رفع آن بود و نیازها و مشکلات صنعت را به دست استارت‌آپ‌ها مرتفع نمود.»
عظیمیان بر لزوم توجه صنایع به بالا بودن سرعت رشد فناوری، نوآوری و تغییر و تحول در دنیا تاکید کرد و گفت: « اگر صنایع با فاصله و دیرهنگام وارد این تغییر و تحول شوند از رقبای خود در دنیا عقب خواهند ماند و برای دستیابی به بازار روز با مشکل مواجه خواهند شد. همچنین صنایع باید بدانند که به دلیل افزایش تعداد رقبا اگر به همان شیوه پیشین ادامه دهند از بازار عقب خواهند ماند و دیگر نمی‌توانند برتری خود را در حوزه تخصصی‌شان حفظ کنند، لذا بخشی از بازار را از دست خواهند داد. رویکرد دنیا، به سمت رویکرد نوآوری باز میل کرده است و با توجه به این که تیم‌های تحقیق و توسعه درون خود شرکت‌ها که بر روی بهبود و توسعه خدمات و محصولات خود کار می‌کنند، دیگر نمی‌توانند به تنهایی پاسخگوی نیازها باشند؛ بنابراین لازم است که صنایع با آغوشی باز از نوآوری‌های خارج از مجموعه خود استقبال کرده و صرفا متکی به گروه پژوهش و فناوری خود نباشد.»
عدم همکاری صنایع با استارتاپ‌ها زنگ خطر شکست آنها را به صدا درمی‌آورد
مدیرکل توسعه شعب و پردیس‌های پارک فناوری پردیس گفت:« از ابتدای دهه ۹0، رویکرد استارت‌آپی در کشور ما اجرا و نسخه‌ای توسط استارت‌آپ‌ها برای رفع مشکلات جامعه و صنعت، بهتر کردن سبک زندگی و ... ارائه شد. اکنون نیز این رویکرد در حال تکامل و پیشرفت است و توانسته تا حدودی نقش خود را در صنعت و جامعه پررنگ کند. به مرور زمان، دانشِ رفع مشکلات با استفاده از استارت‌آپ‌ها شکل گرفت و نمونه‌های استارت‌آپی موفقی نیز در این زمینه ظهور کردند.»
عظیمیان در ادامه تصریح کرد:« این امر به عنوان زنگ خطری برای صنایع قدیمی تلقی می شود و آنها دریافتند که اگر با استارت‌آپ‌ها همسو نشوند، احتمالاً محکوم به شکست خواهند شد و به سمت افول خواهند رفت. صنایع نیز باید از این مدل‌ها الگو بگیرند. لذا برخی از صنایع خود را با شرایط وفق دادند و به بررســی رفع نیازهای خود با استفاده از استارت‌آپ‌ها پرداختند. بعضی از صنایع مانند صنعت حمل و نقل، گردشگری، دارو و درمان، نانو، فناوری اطلاعات، مکانیک و ... به این عرصه وارد شده‌اند و در حال گذار به رویکرد استارت‌آپی هستند. صنعت دو وظیفه مهم در زمینه توسعه فناوری‌های نوآورانه بر عهده دارد. اول شناسایی چالش‌ها و کاستی‌های موجود و دوم ایجاد بازار برای پایه فناوری‌های نوآورانه.»
تعداد کم شتابدهندهها در حوزه نفت و گاز نگران کننده است
وی در ادامه به رویکرد وزارت نفت در مواجهه با حوزه نوآوری پرداخت و گفت: متاسفانه با توجه به اطلاعاتی که دارم، می‌توان گفت که صنعت شیمی و نفت در زمینه استارت‌آپی خیلی فعال نبوده و تعداد شتابدهندهها در حوزه نفت، گاز و صنایع وابسته بسیار کم است و باید در این خصوص احساس خطر کرد. لازم است که موسساتی به عنوان پیشرو در این حوزه وارد شده و فرآیندهای شناسایی، شـتاب‌دهی و ایجاد استارتاپ‌های حوزه نفت و گاز را در دستور کار قرار دهند تا بتوان نیازهای صنایع را در این زمینه‌ها پوشش داد.
حوزه فناوری اطلاعات از شتابدهندهها اشباع شده است
عظیمیان درباره شتابدهندهها گفت: « در ابتدا رویکرد حضور شــتابدهنده‌ها در حوزه IT بود و هم اکنون نیز تعداد شتابدهندهها در زمینه IT از تمامی صنایع بیشتر است. از دلایل این امر می‌تواند این باشد که این کسب وکارها نسبت به سایر صنایع بازدهی زودتر و هزینه‌های کمتری دارند. به همین علت شتاب دهنده‌ها تمایل بیشتری به حضور در این حوزه داشته‌اند. البته اخیراً به دلیل اینکه نیازها در حوزه IT اشباع شده و شتابدهند‌ه‌های فعال توانستند حجم قابل توجهی از نیازهای جامعه را در این حوزه برطرف کنند، اکنون سمت و سوی شتاب دهنده‌ها نیز در حال تغییر است و در حال روی آوردن به سمت سایر صنایع هستند. یکی از رویکردهای جدید، استفاده از زیرساخت‌های فناوری اطلاعات برای حل مشکلات صنایع نفت و گاز و صنایع مشابه است.»
شتابدهندهها بهترین مجرای ورودی استارتاپ‌ها به دنیای صنعت هستند
مدیرکل توسعه شعب و پردیس‌های پارک فناوری پردیس درباره نقش واسطه‌گری شتابدهندهها میان صنعت و استارت‌آپ‌ها گفت: « قطعاً هر نهادی در توسعه نوآوری نقشی را بر عهده دارد. برای ورود استارت‌آپ‌ها به صنعت نیز، بهترین نهادی که می‌تواند از جانب استارت‌آپ‌ها مشکلات صنعت را شناسایی کند و آنها را وارد صنعت نماید، شتابدهندهها هستند. شتابدهندهها به عنوان نهادی واسط میان صنعت، دولت و استارت‌آپ‌ها، می‌توانند نیازهای صنعت را به خوبی شناسایی کرده و استارت‌آپ‌ها را به صورت کامل برای ورود به صنعت آماده کنند.»
بالا رفتن ضریب موفقیت استارتاپ‌ها در نتیجه همکاری با شتابدهندهها
مهدی عظیمیان معتقد است، کمک گرفتن از شتابدهندهها باعث می‌شود ضریب شکست استارت‌آپ‌ها کاهش یابد. وی در این مورد گفت:« مسلماٌ اگر استارت‌آپ‌هابتوانند پس از گذراندن مدت حضور خود در کنار شتابدهندهها به عنوان نهادی بالغ و باتجربه وارد صنعت شوند، بسیار موفق‌تر از زمانی خواهند بود که با بی‌تجربگی و سعی و خطا وارد این عرصه شوند. ناآگاهی نسبت به شرایط بازار و نیازهای جامعه یکی از دلایل عمده شکست استارت‌آپ‌ها است. استارت‌آپ‌ها باید درا بتدای کار بدانند که از چه طریقی می‌توان زودتر به موفقیت دست یافت. آنها نیاز به آموزش نحوه اداره کسب وکار خود دارند. همچنین لازم است مربیان باتجربه‌ای که سال‌های زیادی در همان صنعت فعالیت کرده‌اند در کنار آنها حضور داشته باشند و از ورودشان به مسیرهای اشتباه جلوگیری کنند. این نیازها در قالب پکیج آموزش و خدمات تجاری‌سازی، توسط شتابدهندهها در اختیار استارت‌آپ‌ها قرار می‌گیرد.»
وی افزود: «کسب وکارهای نوپا برای شکل‌گیری، با نیازهایی مواجه هستند که اگر این نیازها در حین شکل‌گیریِ کسب وکارها برطرف نشود، ضریب شکست آنها افزایش خواهد یافت. می‌توان گفت ۹0 درصد کسب وکارها در کلیه مراحل شکل گیری و تکامل شکست می‌خورند. چرا که بسترهای لازم برای آنها فراهم نیست و حمایت‌های لازم از آنها به عمل نمی‌آید. وظیفه شتابدهندهها این است که در مرحله شکل‌گیری تا رسیدن به بلوغ نسبیِ کسب وکارهای نو از آنها حمایت کنند و خدمات مورد نیاز آنها را در اختیارشان قرار دهند.»
شبکه‌سازی یکی از مهم‌ترین خدمات شتابدهندهها به استارت‌آپ‌هاست
مدیرکل توسعه شعب و پردیس‌های پارک فناوری پردیس در مورد نقش شبکه‌سازی شتابدهندهها اظهار داشت:« شتابدهندهها باید خدماتی نظیر شبکه‌سازی را به استارت‌آپ‌ها ارائه دهند. هرچه ارتباط استارت‌آپ‌ها با حوزه‌های مختلف و حوزه کارکرد خود بیشتر باشد، نقش موثرتری در موفقیت خواهند داشت. عامل ارتباطات، عاملی بسیار مهم است و استارت‌آپ‌ها می‌توانند از طریق شبکه‌هایی که با آنها در ارتباط هستند، کسب تجربه نمایند. این موضوع امری مهم در افزایش میزان موفقیت آنها است. یک موضوع پراهمیت دیگر نیز ارتباط با سرمایه‌گذار است. لذا جذب سرمایه قابل توجه در مرحله بلوغ کسب وکارهای نوپا مسئله مهمی است که بخشی از آن بر عهده شتابدهنده است. شتابدهندهها سعی می‌کنند که با سرمایه‌گذاران متعددی ازجمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، فرشتگان کسب و کار و ... وارد مذاکره شوند و این شبکه ارتباطی را نیز برای استارت‌آپ فراهم می‌کنند. درواقع شتابدهندهها کمک می‌کنند که یک استارتاپ بتواند در مرحله جذب سرمایه به توسعه کسب وکار خود بپردازد.»
«استارت‌آپ استودیو» مدل جدید و کارایی از شتابدهندهها
عظیمیان همچنین عنوان کرد: «مدل دیگری از شتابدهندهها نیز وجود دارند که به شکل گسترده‌تری می‌توانند برای صنعت مفید باشند. مدلی از شتابدهندهها که اصطلاحا به آن استارت‌آپ اســتودیو گفته می‌شود، با بررسی صنایع معضلات و مشکلات آنها، پی به نیازمندی‌های هر صنعت می‌برند و با تشکیل تیمی از نخبگان، مسائل مربوط را برای آنها مطرح می‌کنند و از آنها راهکار می‌خواهند.»
ورود دیرهنگام وزارت نفت به حوزه استارتاپ‌ها موجب از دست دادن فرصت‌های بیشتری می‌شود
عظیمیان در مورد رویکرد وزارت نفت به فضای نوآوری در چند ماه اخیر گفت: «رویکردها در حال تغییر است. تا پیش از این درهای ورود استارت‌آپ‌ها به این صنعت باز نشده بودند. اکنون با دستور مستقیم وزیر محترم نفت جناب آقای زنگنه قرار است مرکز پیشین پژوهشگاه صنعت نفت در شهرری، به یک مرکز نوآوری برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع وابسته تبدیل شود. این امر حرکتی بسیار مؤثر در این حوزه خواهد بود. لازم است که حرکت آغاز شده با جدیت دنبال شود و به ثمر برسد. البته اجرای این تصمیم با سختی ها و مشکلات زیادی همراه خواهد شد چرا که فضای آن مجموعه نیاز به بازسازی و سرمایه گذاری سنگینی دارد. هر چند که وزارت نفت باید به این موضوع به عنوان سرمایه‌گذاری برای اهداف بزرگ‌تر و متعالی‌تر نگاه کند و نه هزینه؛ چراکه طی چند سال آینده این کسب وکارهای نوپا به ثمر خواهند نشست. باید بدانیم که هرچه فرصت بیشتری را از دست بدهیم، امکان همراه شدن صنعت نفت با نوآوری روز دنیا سخت‌تر خواهد شد و از پیشگامان این عرصه فاصله خواهد گرفت.»