فهرست مصادیق محتوای مجرمانه در فضای مجازی چیست؟
آشنایی با فهرست مصادیق محتوای مجرمانه در فضای مجازی میتواند در پیشگیری از ارتکاب جرایم و گرفتاری در محاکم قضایی به کمک همه کاربران بیاید.
فضای مجازی هم مثل هر فضای دیگری در کشور، مقررات و قوانین خاص خود را میطلبد. برخی ممکن است فکر کنند از آنجا که در فضای اینترنت هیچچیز به صورت رودررو و حضوری نیست و چهره افراد دیده نمیشود، میتوانند انواع فعالیتهای قانونی و غیرقانونی را بدون ترس از دستگیری انجام بدهند. در صورتی که اینطور نیست و کارگروه مصادیق محتوای مجرمانه در فضای مجازی، طبق ماده 21 قانون جرايم رایانهای، فهرستی طویل از مصادیق محتوای مجرمانه در فضای مجازی دارد که رعایت نکردنشان میتواند افراد را به دردسر بیندازد. پس بهتر است با این مصادیق آشنا شوید.
الف) محتوا علیه عفت و اخلاق عمومی
1. اشاعه فحشا و منكرات (بند 2 ماده 6 قانون مطبوعات)
2. تحريك، تشويق، ترغيب، تهديد یا دعوت به فساد و فحشا و ارتکاب جرایم منافی عفت یا انحرافات جنسی (بند ب ماده 743 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایآنهای و ماده 639 قانون مجازات اسلامی)
3. انتشار، تبلیغ، ترویج، توزیع و معامله محتوای خلاف عفت عمومی (بند 2 ماده 6 قانون مطبوعات و ماده 742 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایآنهای)
4. تسهیل، تحريك، تشويق، ترغيب، تهديد يا تطميع افراد به دستيابي به محتويات مستهجن و مبتذل (ماده 743 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایآنهای)
5. استفاده ابزاری از افراد (اعم از زن و مرد) در تصاوير و محتوا، تحقير و توهين به جنس زن، تبليغ تشريفات و تجملات نامشروع و غيرقانونی (بند 10 ماده 6 قانون مطبوعات)
6. راهاندازی مراکز و پایگاههای همسریابی در فضای مجازی بدون اخذ مجوز از وزارت ورزش و جوانان (مصوبه بیستوهشتمین جلسه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه)
ب) محتوا علیه مقدسات اسلامی
1. محتوای الحادی و مخالف موازين اسلامی (بند 1 ماده 6 قانون مطبوعات)
2. اهانت به دين اسلام و مقدسات آن (بند 7 ماده 6 قانون مطبوعات و ماده 513 قانون مجازات اسلامی)
3. اهانت به هریک از انبیاء یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) (ماده 513 قانون مجازات اسلامی)
4. تبليغ به نفع حزب گروه يا فرقه منحرف و مخالف اسلام (بند 9 ماده 6 قانون مطبوعات)
5. نقل مطالب از نشریات و رسانهها و احزاب و گروههاي داخلی و خارجی منحرف و مخالف اسلام به نحوی كه تبليغ آنها باشد. (بند 9 ماده 6 قانون مطبوعات)
6. اهانت به امام خمينی (ره) و تحريف آثار ايشان (ماده 514 قانون مجازات اسلامی)
7. اهانت به مقام معظم رهبری و سایر مراجع تقليد (بند 7 ماده 6 قانون مطبوعات)
ج) محتوا علیه امنیت و آسایش عمومی
1. تشكيل جمعيت، دسته، گروه در فضای مجازی با هدف برهم زدن امنيت كشور (ماده 498 قانون مجازات اسلامی)
2. هرگونه تهديد به بمبگذاری (ماده 511 قانون مجازات اسلامی)
3. محتوايی كه به اساس جمهوری اسلامی ايران لطمه وارد كند (بند 1 ماده 6 قانون مطبوعات)
4. انتشار محتوا عليه اصول قانون اساسی (بند 12 ماده 6 قانون مطبوعات)
5. تبليغ عليه نظام جمهوری اسلامی ايران (ماده 500 قانون مجازات اسلامی)
6. اخلال در وحدت ملی و ايجاد اختلاف بين اقشار جامعه بهويژه از طريق طرح مسائل نژادی و قومی (بند 4 ماده 6 قانون مطبوعات)
7. تحريك يا اغوای مردم به جنگ و كشتار يكديگر (ماده 512 قانون مجازات اسلامی)
8. تحريك نيروهای رزمنده يا اشخاصی كه به نحوی در خدمت نيروهای مسلح هستند به عصيان، فرار، تسلم يا عدم اجرای وظايف نظامی (ماده 504 قانون مجازات اسلامی)
9. تحريص و تشويق افراد و گروهها به ارتكاب اعمالی عليه امنيت، حيثيت و منافع جمهوری اسلامی ايران در داخل يا خارج از كشور (بند 5 ماده 6 قانون مطبوعات)
10. تبليع به نفع گروهها و سازمانهای مخالف نظام جمهوری اسلامی ايران (ماده 500 قانون مجازات اسلامی)
11. فاش نمودن و انتشار غیرمجاز اسناد و دستورها و مسائل محرمانه و سری دولتی و عمومی (بند 6 ماده 6 قانون مطبوعات و مواد 2 و 3 قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی و ماده 731 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانه ای)
12. فاش نمودن و انتشار غیرمجاز اسرار نيروهای مسلح (بند 6 ماده 6 قانون مطبوعات)
13. فاش نمودن و انتشار غیرمجاز نقشه و استحكامات نظامی (بند 6 ماده 6 قانون مطبوعات)
14. انتشار غیرمجاز مذاكرات غيرعلنی مجلس شورای اسلامی (بند 6 ماده 6 قانون مطبوعات)
15. انتشار بدون مجوز مذاكرات محاكم غيرعلنی دادگستری و تحقيقات مراجع قضايی (بند 6 ماده 6 قانون مطبوعات)
16. انتشار محتوایی که از سوی شورای عالی امنیت ملی منع شده باشد (تبصره 2 ماده 5 قانون مطبوعات)
د) محتوا علیه مقامات و نهادهای دولتی و عمومی
1. اهانت و هجو نسبت به مقامات، نهادها و سازمانهای حکومتی و عمومی (بند 8 ماده 6 قانون مطبوعات و مواد 609 و 700 قانون مجازات اسلامی)
2. افترا به مقامات، نهادها و سازمانهای حکومتی و عمومی (بند 8 ماده 6 قانون مطبوعات و 697 قانون مجازات اسلامی)
3. نشر اكاذيب و تشويش اذهان عمومی علیه مقامات، نهادها و سازمانهای حکومتی (بند 11 ماده 6 قانون مطبوعات و 698 قانون مجازات اسلامی)
ه) محتوایی که برای ارتکاب جرایم رایانهای به کار میرود (محتوای مرتبط با جرایم رایانه ای)
1. انتشار يا توزيع و در دسترس قرار دادن يا معامله دادهها يا نرمافزارهایی كه صرفاً برای ارتكاب جرايم رایانهای به كار میرود (ماده 753 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای)
2. فروش، انتشار يا در دسترس قرار دادن غيرمجاز گذرواژهها و دادههايی كه امكان دسترسی غيرمجاز به دادهها يا سامانههای رایانهای يا مخابراتی دولتی يا عمومی را فراهم میكند (ماده 753 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای)
3. انتشار يا در دسترس قرار دادن محتويات آموزش دسترسی غيرمجاز، شنود غيرمجاز، جاسوسی رایانهای، تحريف و اخلال در دادهها يا سیستمهای رایانهای و مخابراتی (ماده 753 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای)
4. آموزش و تسهیل ساير جرايم رایانه ای (ماده 753 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای)
5. انتشار فيلترشكنها و آموزش روشهای عبور از سامانههای فيلترينگ (بند الف ماده 753 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای)
6. انجام هرگونه فعاليت تجاری و اقتصادی رایانهای مجرمانه مانند شركتهای هرمی، فعالیتهای غیرمجاز مرتبط با بازار اوراق بهادار (قانون اخلال در نظام اقتصادی کشور و بند الف ماده 49 قانون بازار و اوراق بهادار ج.ا.ا. و سایر قوانین مرتبط)
7. تبلیغ و یا ایجاد مراکز قمار در فضای مجازی (مواد 705، 708 و 710 قانون مجازات اسلامی- تعزیرات)
8. بهکارگیری و وارد کردن کلمات کلیدی (tag) نامرتبط با محتوای سایت یا سوءاستفاده از نرمافزارهایی نظیر پاپآپ که منجر به باز کردن اجباری صفحات غیرمرتبط با درخواست بازدیدکننده شده و در نتیجه موجب اتلاف وقت و هزینه بازدیدکنندگان و افزایش متقلبانه رتبه سایت و کسب درآمد و امتیاز برای مالک سایت میگردد (ماده 741 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی (جرایم رایانهای) و مصوبه هشتادوهشتمین جلسه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه)
9. جعل پایگاههای اینترنتی بانکها، سازمانها و نهادهای دولتی و عمومی (ماده 734 و 735 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای مصوب سال 1388)
10. هرگونه استفاده غیرمجاز از نشانهای نظامی، انتظامی و دولتی (ماده 556 قانون مجازات اسلامی - تعزیرات)
11. خرید و فروش هرگونه امتیاز و مجوز و نیز تبلیغ آنها؛ موضوع ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367
و) محتوایی که تحریک، ترغیب، یا دعوت به ارتکاب جرم میکند (محتوای مرتبط با سایر جرایم)
1. انتشار محتوای حاوی تحریک، ترغیب یا دعوت به اعمال خشونتآمیز و خودکشی (ماده 743 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای)
2. تبليغ و ترويج مصرف مواد مخدر، مواد روانگردان و سيگار (ماده 3 قانون جامع كنترل و مبارزه ملی با دخانيات 1385)
3. درج پیوند (لینک) یا تبلیغ تارنماهای فیلتر شده یا باز انتشار محتوای مجرمانه نشریات توقیف شده و رسانههای وابسته به گروهها و جریانات منحرف و غیرقانونی
4. تشويق، تحریک و تسهیل ارتكاب جرایمی كه دارای جنبه عمومی هستند؛ از قبیل اخلال در نظم، تخريب اموال عمومی، ارتشاء، اختلاس، كلاهبرداری، قاچاق مواد مخدر، قاچاق مشروبات الكلی و غيره (ماده 126 قانون مجازات اسلامی)
5. تبليغ و ترويج اسراف و تبذير (بند 3 ماده 6 قانون مطبوعات)
6. فروش، تبلیغ، توزیع و آموزش استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره (ماده 1 قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت ماهواره مصوب 25/11/1373)
7. فروش، تبلیغ، توزيع و هرگونه معامله بدون مجوز تجهیزات نظامی و تجهیزاتی که دارای کاربرد دوگانه و نیز اقلام و موارد تحت کنترل از قبیل انواع مواد محترقه، ناريه، منفجره اعم از نظامی و غيرنظامی، شيميايی، راديواكتيو، ميكروبی، گازهای بيهوشكننده، بیحسكننده و اشکآور و شوکدهندهها (شوكرها) و تجهيزات نظامی و انتظامی (مواد 1 تا 4 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز و مصوبه چهلوهفتمین جلسه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه)
8. راهاندازی رادیو و تلویزیون اینترنتی و انتشار و پخش برنامههای صوتی و تصویری از طریق سیستمهای فنی قابل انتشار فراگیر، بدون مجوز سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران (پاسخ شورای نگهبان به استفساریه رئیس وقت سازمان صداوسیما درباره اصل 44 قانون اساسی و مصوبه شصتودومین جلسه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه)
9. خرید، فروش و تبلیغ هرگونه دستگاههای فلزیاب بدون مجوز از سازمان میراث فرهنگی کشور (ماده واحده قانون ضرورت اخذ مجوز برای ساخت، خرید، فروش، نگهداری، تبلیغ و استفاده از دستگاههای فلزیاب)
10. به بند م محتوای مجرمانه مرتبط با جرایم محیط زیستی منتقل شده است
11. ارائه هرگونه تبلیغ و آگهی از طریق شبکههای ماهوارهای معاند و غیرمجاز
12. هرگونه خرید و فروش، تبلیغ و تسهیل در دسترسی به سلاح های سرد موضوع تبصره 1 ماده 617 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) در فضای مجازی
13. خرید و فروش هرگونه طلا، جواهر و مصنوعات مربوط در فضای مجازی، خارج از ضوابط تعیین شده در آییننامه ضوابط خاص رسته شغلی سامانه معاملات آنلاین طلای آب شده و مصنوعات طلا، جواهر و نقره
ز) محتوای مجرمانه مربوط به امور سمعی و بصری و مالکیت معنوی
1. انتشار و سرویسدهی بازیهای رایانهای دارای محتوای مجرمانه یا فاقد مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (بنیاد ملی بازیهای رایانهای) (مواد مختلف قانون مجازات اسلامی و بخش جرایم رایانهای آن قانون و به استنداد بند 1 ماده 3 مصوبه شماره 103557 /94 /ش مورخ 1394/12/10 شورای عالی فضای مجازی با موضوع سیاستهای حاكم بر برنامه ملی بازیهای رایانهای)
2. معرفی آثار سمعی و بصری غیرمجاز به جای آثار مجاز (ماده 1 قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیرمجاز دارند)
3. عرضه تجاری آثار سمعی و بصری بدون مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (ماده 2 قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیرمجاز دارند)
4. تشویق و ترغیب به نقض حقوق مالکیت معنوی (ماده 1 قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرمافزارهای رایانهای و ماده 74 قانون تجارت الکترونیکی)
5. فعالیت تارنماهای خبری فاقد مجوز (تبصره 3 ماده 1، بند الف ماده 7 و ماده 32 قانون مطبوعات)
ح) محتوای مجرمانه مرتبط با انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری
1. انتشار هرگونه محتوا با هدف ترغیب و تشویق مردم به تحریم و یا کاهش مشارکت در انتخابات (ماده 75 آییننامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری و بند 3 و 8 ماده 66 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و ماده 46 آییننامه اجرایی آن)
2. انتشار هرگونه ادعای غیرواقع مبنی بر توقف انتخابات و یا دعوت به تجمع اعتراضآمیز، اعتصاب، تحصن و هر اقدامی که به نحوی موجب اخلال در امر انتخابات شود (ماده 75 آییننامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری و بند 8 ماده 66 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی)
3. انتشار و تبلیغ علایم گروههای ضدانقلاب و معاند مرتبط با انتخابات (ماده 500 قانون مجازات اسلامی)
4. انتشار هجو یا هجویه و یا هرگونه محتوای توهینآمیز در فضای مجازی علیه انتخابات (ماده 700 قانون مجازات اسلامی و بند 8 ماده 66 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی)
5. انتشار هرگونه مطلب خلاف واقع مبنی بر انصراف گروههای قانونی از انتخابات (ماده 698 قانون مجازات اسلامی، ماده 64 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و ماده 75 آییننامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری)
6. استفاده از سایتها و وبلاگهای رسمی نهادها و دستگاههای دولتی جهت بهرهبرداری در تبلیغات نامزدهای انتخاباتی. شایان ذکر است تمامی شرکتها، مؤسسات، شهرداریها، سازمانها و نهادهایی که قسمتی از دارایی آنها جزو بودجه و اموال عمومی است مشمول این ماده میشوند (ماده 59 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و ماده 25 و 26 آییننامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری)
7. درج محتوای تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی خارج از مدت زمان مقرر شده برای فعالیت انتخاباتی (ماده 56 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و ماده 45 آییننامه اجرایی آن و ماده 23 آییننامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری)
8. انتشار هرگونه محتوا در جهت تحریک، ترغیب، تطمیع و یا تهدید افراد به خرید و فروش آراء، رای دادن با شناسنامه جعلی و شناسنامه دیگری، جعل اوراق تعرفه، رای دادن بیش از یکبار و سایر روشهای تقلب در رایگیری و شمارش آراء (ماده 75 آییننامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری و ماده 66 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و ماده 126 قانون مجازات اسلامی)
9. انتشار هرگونه محتوا جهت ایجاد رعب و وحشت برای رایدهندگان یا اعضای شعب (ماده 286 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات و بند 16 ماده 66 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی)
10. استفاده ابزاری از تصاویر زنان برای تبلیغات انتخاباتی و یا عدم رعایت شئونات اسلامی در انتشار تصاویر مربوط به زنانی که نامزد انتخاباتی هستند (بند 10 ماده 6 قانون مطبوعات)
11. انتشار هرگونه محتوا در جهت توهین، افترا و نشر اکاذیب با هدف تخریب نظام، قوای سهگانه، سازمانهای حکومتی و نهادهای اجرایی و نظارتی انتخابات به منظور بهرهبرداری انتخاباتی (مواد 500، 698، 609 قانون مجازات اسلامی و بند 8 ماده 6 قانون مطبوعات و ماده 746 قانون مجازات اسلامی بخش جرایم رایانهای)
12. انتشار هرگونه محتوا و مکاتبات دارای طبقهبندی (محرمانه و سری) مرتبط با انتخابات (ماده 3 قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی و ماده 731 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی فصل جرایم رایانهای و بند 6 ماده 6 قانون مطبوعات)
13. انتشار اخبار کذب از نتایج بررسی صلاحیتها، شمارش آراء، ادعاهای بیاساس پیرامون تقلب در انتخابات یا مخدوش بودن انتخابات (مواد 697 و 698 قانون مجازات اسلامی و بند 8 ماده 66 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی)
14. تشویش اذهان عمومی، سیاهنمایی و بیان مطالب خلاف واقع علیه کشور، ایجاد اختلافات بین اقشار جامعه بهویژه از طریق طرح مسائل قومی و نژادی، انتشار هرگونه نتایج نظرسازی و نظرسنجی کاذب در خصوص انتخابات و نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری (ماده 75 آییننامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری و بند 8 ماده 66 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی– مواد500 و 698 قانون مجازات اسلامی – بند 4 ماده 6 قانون مطبوعات)
ط) محتوای مجرمانه مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری
بخش اول: فهرست مصادیق محتوای مجرمانه مرتبط با انتخابات که جنبه عمومی دارد و پالایش و مسدودسازی آن در صلاحیت کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه و مدعیالعموم است.
بخش دوم: فهرست مصادیق محتوای مجرمانه مرتبط با انتخابات که رسیدگی به آن نیازمند شکایت شاکی خصوصی و صرفاً در صلاحیت مراجع قضایی است.
ک) محتوای مجرمانه مرتبط با قاچاق کالا و ارز
1. هرگونه عرضه، تبلیغ، ترویج، خرید و یا فروش کالا و یا ارز موضوع قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز (ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، آییننامه اجرایی شناسه کالا و رهگیری کالا موضوع ماده 13، ماده 18، تبصره 4 ماده 18 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دستورالعملهای ذیل تبصره 4 ماده 18، ماده 18 مکرر، ماده 22، ماده 25، ماده 26 و ماده 27 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز)
2. هرگونه عرضه، خرید، فروش و یا حواله ارز در فضای مجازی (بند خ ماده 2 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و تبصره ماده 28 دستورالعمل تاسیس، فعالیت، نظارت بر صرافیها مصوب 1393 شورای پول و اعتبار)
ل) محتوای مجرمانه علیه اطفال و نوجوانان
1. تولید، انتشار، تبلیغ و ترویج محتوای مستهجن یا مبتذل که در آن ها از اطفال و نوجوانان استفاده شده است (بند 8 ماده 10 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان)
2. افشای هویت، اطلاعات و اسرار طفل یا نوجوانان بزهدیده یا در وضعیت مخاطرهآمیز (موضوع ماده 19 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان)
3. انتشار هرگونه محتوا در جهت تحریک یا ترغیب به کودکآزاری در فضای مجازی (موضوع ماده 10 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان)
4. برقراری ارتباط با طفل و نوجوان در فضای مجازی بهمنظور آزار جنسی (موضوع ماده 10 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان)
5. دردسترس قرار دادن و یا ارائه محتوای مستهجن و مبتذل به کودکان و نوجوانان (موضوع بند 6 ماده 10 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان)
م) محتوای مجرمانه مرتبط با جرایم محیط زیستی
1. ترغیب دیگران به شکار و صید جانوران وحشی بدون پروانه در فضای مجازی (موضوع بند الف ماده 126 قانون مجازات اسلامی و ماده 10 قانون شکار و صید)
2. ترغیب دیگران به شکار و صید در فصول و ساعات ممنوعه و یا از طریق غیرمجاز در فضای مجازی (بند الف ماده 126 قانون مجازات اسلامی و بندهای الف، ب و ج ماده 11 قانون شکار و صید)
3. هرگونه عرضه، فروش و صدور جانوران وحشی زنده یا کشته و اجزای آنها بدون پروانه از طریق فضای مجازی (موضوع بند ج ماده 10 قانون شکار و صید)
4. خرید و فروش و صدور پرندگان شکاری از طریق فضای مجازی (موضوع تبصره 2 ماده 13 قانون شکار و صید)
5. عرضه، فروش هر نوع ماهی و سایر آبزیان بدون اخذ پروانه (موضوع تبصره 2 ماده 1 قانون مجازات صید غیرمجاز از دریای خزر و خلیج فارس مصوب سال 1358 شورای انقلاب)
6. عرضه و فروش انواع ماهیهای خاویاری و خاویار بدون اجازه شیلات در فضای مجازی (موضوع بند د ماده 22 قانون حفاظت و بهرهبرداری از منابع آبزی، ماده 2 قانون مجازات صید غیرمجاز از دریای خزر و خلیج فارس مصوب سال 1358 شورای انقلاب)
نظرها