سر دراز ماجرای افزایش تعرفه قیمت اینترنت اپراتورها / هزینه دلاری در مقابل درآمد ریالی اپراتورها چقدر در این

در خرداد ماه سال 95، کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به عنوان نهاد حاکمیتی حوزه ICT مصوبه‌ای در حوزه تعرفه‌های ارتباطی فیکس و سیار داشت و علی‌رغم اینکه انتظار می‌رفت قیمت کف تعرفه‌ای برای دیتای موبایل در جهت حمایت از کسب‌وکار اینترنت ثابت (ADSL) وضع شود اما این اتفاق نیفتاد.

شیب درآمدی اپراتورهای موبایل از محل مکالمه و پیامک (خدمات پایه) روز به روز کمتر می‌شد و با رشد ضریب نفوذ گجت‌ها، مصرف دیتا در شبکه آنها سیر صعودی داشت و انتظار می‌رفتاپراتورهای موبایل جهت جبران کاهش درآمدهای ناشی از مکالمه و پیامک به سمت افزایش نرخ در حوزه دیتا بروند اما شاهد رویه‌ای معکوس رو به رو شدیم؛ به گونه‌ای که اپراتورها نرخ‌های دیتا را جهت رقابت بیشتر به پایین‌ترین رقم رسانده‌اند.

در این میان اپراتورهای موبایل ، قیمت بسته‌های خود را در شرایط رقابتی به پایین‌ترین حد ممکن رسانده بودند و شاید حتی از محل فروش بسته‌ها سودی نمی‌کردند و تنها هدف‌شان حفظ مشترک در رقابت با دیگر اپراتورها بود.

اما با مصوبه خرداد 95، وزارت ارتباطات به شکلی هوشمندانه سقف درآمدی اپراتورها را از محل کاهش نرخ دیتای آزاد از نیم به 0.4 ریال، کوتاه و آنها را به نوعی مجبور کرد تا نرخ بسته‌های خود را بالا ببرند.

دامپینگ یک اپراتور و داستان ارزان فروشی اینترنتی در سال 95

در همان روزها محمد جواد آذر جهرمی وزیر ارتباطات کنونی که در آن زمان به عنوان معاون وزیر ارتباطات و مدیر عامل شرکت ارتباطات زیرساخت مشغول فعالیت بود در این رابطه گفته بود: «یک پدیده‌ای به اسم دامپینگ اتفاق افتاده و موجب شده تا ایران چهارمین کشور ارزان دنیا از منظر نرخ پهنای باند موبایل باشد. بسته‌ای در یکی از اپراتورهای موبایل وجود دارد که 100 گیگابایت اینترنت سالانه را با قیمت 175 هزار تومان در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد که به عبارتی هر گیگ 1750 تومان می‌شود. این 1750 تومانی که اپراتور مورد نظر می‌گیرد، کمتر از نیم دلار می‌شود که در هیچ کجای دنیا همچین نرخی پیدا نخواهید کرد.

این سیاست‌گذاری قیمتی قطعا هدفش دامپینگ است که دامپینگ هم به چرخه و صنعت ضربه می‌زند. وظیفه وزارت ارتباطات کنترل این بازار است تا کسی ورشکست نشود.»

جهرمی در همان روزها اعلام کرده بود: «یک شرکت توان مالی خوب و اصطلاحا چربی دور شکم دارد و حاضر است قیمت خدماتش را پایین بیاورد تا باقی فعالان بازار را به ورطه ورشکستگی برساند.»

جهرمی با بیان اینکه در برابر همچین اقدامی باید موضع‌گیری شود، اذعان کرده بود: «اگر قیمت دیتای موبایل را بالا می‌بردیم، موج رسانه‌ای علیه وزارت ارتباطات راه می‌افتاد در صورتیکه برای برخورد با زیر قیمت فروشی و تنظیم بازار، گاهی باید همچین اقداماتی کرد.»

آذری جهرمی با بیان اینکه اگر یک فعال بازار خدماتش را برای ورشکستگی دیگران رایگان عرضه کند، هنر نیست تاکید کرده بود:« یک بار در جمع مسئولان اپراتورهای موبایل گفتم که خوشحال می‌شوم همین بازی کنونی در کاهش قیمت اینترنت همراه را برای صوت (Voice) هم داشته باشید تا برای یک دقیقه مکالمه نیازی نباشد 80 تومان پرداخت شود؛ اما آنها این کار را انجام نمی‌دهند. وزارت ارتباطات باید در حوزه پهنای باند موبایل، جلوی یک گیگ اینترنت موبایل که 1750 تومان است را بگیرد زیرا هزینه آن با توجه به سایز بازار و هزینه‌های سرمایه‌گذاری حدود 7000 تومان می‌شود.»

افزایش قیمت اینترنت اپراتورها چقدر منطقی است؟

بحث داغ این روزها همان موضوعی است که 4 سال پیش با موضعی 180 درجه ای از جانب وزیر ارتباطات کنونی همراه بوده است.
افزایش قیمت تعرفه‌ها از سمت اپراتورها با واکنش های تند و تیزی همراه شد. در حالی وزیر ارتباطات و رگولاتوری و حتی سازمان حمایت از امور مصرف کنند گان به اپراتورها تذکر بازگشت قیمتی دادند که در نهایت رییس جمهور هم وارد بحث شد. اما با گذشت زمان شاهد تغییری در این زمینه نبودیم.

در حالی اپراتورها در نهایت به جریمه دو میلیاردی محکوم شدند که این مبلغ قرار است راهی خزانه دولت شود و عملا مشترکان و کاربران در این خصوص نفعی ندارند. از طرفی بی اعتنایی اپراتورها به تذکرات و در نهایت سرخم کردن در مقابل جریمه دومیلیاردی این مضوع را در اذهان تداعی کرده که حتما منافع اپراتورها در کفه ترازوی این موضوع سنگینی می‌کند.

مروری بر بسته های اینترنتی اپراتورها نشان می‌دهد افزایش قیمتی اپراتورها مربوط به ترکیبات تعرفه هاست. ترکیباتی که استفاده از پهنای ملی را در آن بیشتر و پهنای باند بین المللی در آن کاهش داده شده است.

شاید اگر ازاین موضوع فاکتور بگیریم که چقدر در ایران محتوای قابل توجه ایرانی داریم که بتوان از ترکیب اینترنت ملی استفاده کنیم؛ بحث مورد توجه در این گزینه است که اپراتورها بعد از سال‌ها در خصوص افزایش قیمت اینترنت وارد عمل شده اند.

شاید توجه به موضوعاتی همانند پهنای باند بین‌امللی و زیرساخت‌ها؛ خرید به دلار و عرضه به ریال اینترنت بین المللی موضوع قابل توجهی در این خصوص باشد. موضوعی که اپراتورها را سرانجام با تغییراتی در ترکیبات تعرفه‌ها تلاش کردند به نوعی در این متفاوت تر عمل کنند.

شاید پربیراه نباشد با توجه به افزایش بالایی که هر روز شاهد آن هستیم کمی تا قسمتی در خصوص حق را به اپراتورها بدهیم. اپراتورهایی که هنوز هم در قالب سقف و کف معین شده از طرف رگولاتوری حرکت می‌کنند و با نگاهی اجمالی به تعرفه‌های تعیین شده از سمت رگولاتوری شاهد هیچ نقض قانونی در این مورد نیستیم.