قاعده‌پذیر کردن پلتفرم‌های اجتماعی را از طریق سازمان ملل دنبال می‌کنیم | اصلاح تعرفه‌ها در راه است
نخستین نشست مطبوعاتی عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم امروز برگزار شد و او در جمع خبرنگاران در خصوص موضوعاتی چون فیلترینگ و حضور مسئولان در شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده، طرح صیانت و اصلاح تعرفه‌ها سخن گفت.
عیسی زارع‌پور امروز در نخستین نشست خبری خود با خبرنگاران، با اشاره به موضوع حضور در شبکه‌های اجتماعی و رویکرد وزارت ارتباطات در خصوص فیلترینگ گفت: «من از پلتفرم‌های خارجی فیلتر نشده استفاده می‌کنم، اما خط قرمزم حضور در پلتفرم‌های خارجی فیلتر شده است.»
حضور مدیران در فضای توییتر، تصمیم شخصی است
او با بیان اینکه تلگرام ندارد و از اینترنت معمولی استفاده می‌کند، درباره حضور معاونان و مدیران وزارت ارتباطات در فضای توییتر گفت: «اینکه مدیرانمان در توییتر و دیگر شبکه‌های فیلتر شده حضور دارند، تصمیم شخصی است نه سازمانی. اینکه باشند و نباشند با اختیار خودشان است و ما محدودیتی برای آن‌ها ایجاد نکرده‌ایم. اما مسئله جدی این است که هم‌اکنون اسناد و مدارک دولتی در پیام‌رسان‌های خارجی جابه‌جا می‌شوند و این باید سامان یابد. اما اینکه مدیران در شبکه‌های اجتماعی حضور داشته باشند، کاملاً اختیاری است.»
وزیر ارتباطات با بیان اینکه در توییتر اکانت ناشناس هم ندارد، خاطرنشان کرد: «ابزار پایش شبکه‌های اجتماعی مشخص است و اکانت فیک در این شبکه‌ها ندارم.»
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا حضور در شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده قانونی است، گفت: «اینکه فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی قانونی است یا خیر را تفسیر نمی‌کنم؛ اما به عنوان وزیر ارتباطات پایبند به آنچه که قانون جمهوری اسلامی گذاشته است، هستم. من اکانت‌های مختلفی در فضای مجازی دارم و در شبکه‌های اجتماعی فیلتر نشده عضو هستم. اما به عنوان یک وزیر تعاملم با عامه مردم از طریق شماره تلفن همراهی است که پیش از این اعلام کرده‌ام.»
قاعده‌مندی فضای مجازی ضروری است
زارع‌پور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه موضع شفاف وزارت ارتباطات در مورد فیلترینگ چیست، گفت: «من به عنوان کسی که 5 سال خارج از کشور زندگی و به ۱۷ کشور سفر کرده‌ام، مشاهده کردم که اعمال محدودیت برای برخی سرویس‌ها در همه جای دنیا وجود دارد و کشورها خطوط قرمز متفاوتی در این زمینه دارند.»
وی ادامه داد: «موضع فیلترینگ صفر و یک نیست، اما تمام کشورها برای سالم‌سازی فضای مجازی، اعمال محدودیت را پذیرفته‌اند. اعتقادم این است که فضای مجازی تبدیل به شئون زندگی مردم شده و باید قاعده‌مند باشد.»
او افزود: «اگر سری به دادسرای جرایم رایانه‌ای بزنید و مراجعات مردمی را در خصوص مشکلات ناشی از فضای مجازی ببینید، از ما می‌خواهید که به عنوان حاکمیت، از حقوق مردم در این فضا دفاع کنیم. لازمه این احقاق حقوق، ساماندهی فضای مجازی است. اگر فضا شفاف شود، به نفع بازیگران این حوزه بوده و پلتفرم‌ها نیز می‌دانند چه تکالیفی بر عهده دارند و با کدام دستگاه باید مواجه شوند.»
کارگروه قاعده‌پذیر کردن پلتفرم‌های اجتماعی تشکیل شده
زارع‌پور در خصوص برنامه‌های دولت سیزدهم برای مذاکره با پلتفرم‌های خارجی و حضور قاعده‌مند آن‌ها در کشور در جهت تحقق حاکمیت سایبری گفت: «موضوع حکمرانی فضای مجازی و عدم ضابطه‌مند بودن پلتفرم‌های اجتماعی، یک مشکل جهانی است. به همین دلیل کارگروهی در سازمان ملل متحد تشکیل شده که با حضور کشورهای مختلف در حال تهیه پیش‌نویسی برای قاعده‌پذیر کردن پلتفرم‌های اجتماعی در دنیا هستند.»
وی افزود یکی از اعضای فعال در این کارگروه، ایران است که این موضوع را پیگیری می‌کند.
وزیر ارتباطات با بیان اینکه بحث قاعده‌مند کردن فعالیت شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌ها یک نگاه جهانی است و مسئله ایران نیست، گفت: «همه کشورها به این نتیجه رسیدند که این مسئله را به طور ویژه دنبال کنند. ما نیز این مسئله را به جد دنبال خواهیم کرد و یکی از برنامه‌های اصلی‌مان تحقق این موضوع خواهد بود. در این راستا نیازمند فعال‌تر شدن دستگاه‌های دیپلماسی کشور نیز هستیم.»
وی اضافه کرد: «شاهد هستیم که برخی کشورها در حوزه فضای مجازی هر سال یک قانون جدید تصویب می‌کنند، یا قانون‌های گذشته را به‌روزرسانی می‌کنند. از این جهت طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی نیز می‌تواند به شفافیت و احقاق حقوق مردم کمک کند؛ اگرچه این طرح جای بهبود و ارتقا دارد. بر این اساس ما در تعامل با همه بازیگران، پیشنهادی را تهیه کردیم تا بخشی از نگرانی بخش خصوصی در مورد این طرح تأمین شود و این به نفع کسب‌وکارها است و امیدواریم که باعث رشدشان شود.»
وزارت ارتباطات برای رفع فیلترینگ تنها یک رأی دارد
زارع‌پور در خصوص موضع وزارت ارتباطات برای رفع فیلتر پلتفرم‌هایی مانند توییتر و یوتیوب هم گفت: «این یک تصمیم‌گیری جمعی است. وزارت ارتباطات تنها یک رأی دارد و هر زمان که از ما بخواهند، نظر خودمان را در قالب این رأی اعلام می‌کنیم.»
وی خاطرنشان کرد: «هر پلتفرمی که قواعد ما را بپذیرد، اجازه فعالیت در کشور را دارد و شاه‌بیت نظر ما در مورد طرح حمایت از حقوق کاربران این است که پلتفرم‌های خارجی باید الزامات ما را بپذیرند. بحث حاکمیت فضای مجازی نگرانی همه کشورهاست و یکی از دغدغه‌های جدی است که دولت‌ها حتی به تازگی در اجلاس IGF لهستان مطرح کرده‌اند؛ چراکه پلتفرم‌ها در صورت نبود قواعد و ضابطه، باعث خلع سلاح دولت‌ها می‌شوند و نمی‌توان حقوق مردم را از طریق آن‌ها استیفا کرد.»
وی با تأکید بر اینکه برخی از قول او نقل کرده‌اند که مدافع فیلترینگ و طرح صیانت است، افزود: «من این‌گونه مطرح نکردم و باید تأکید کنم که شفافیت یک اولویت است و باید به آن پایبند باشیم.»
خبرهای خوش فضایی در راه است
تصمیم‌گیری در حوزه فضایی، از دیگر موضوعات مطرح شده در این نشست بود. وزیر ارتباطات در این باره گفت: «طبق برنامه‌های مدنظر، تا پایان امسال خبرهای خوشی در حوزه فضا خواهید شنید.»
زارع‌پور در پاسخ به اینکه طبق اعلام رسانه‌های خارجی، ایران در حال آماده شدن برای پرتاب ماهواره به فضاست، توضیح داد: «اگر موانع برطرف شود، ماهواره‌ها به نوبت پرتاب خواهند شد. ما معتقدیم که صنعت فضایی روی زمین خاک‌بازی است و بخش زیادی از این صنعت وابسته به پرتاب ماهواره‌هاست.»
وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه ایران در سال ۸۹ به جمع کشورهای دانش پرتابگر و ساخت ماهواره رسید، افزود: «متأسفانه در ۸ سال گذشته توجه جدی به این موضوع نشد. البته نمی‌گویم که اتفاقی در این حوزه رخ نداد، اما با توجه به سرمایه‌گذاری ۲۵۰ میلیون دلاری در آن سال‌ها شاهد هستیم که در سال‌های گذشته میزان سرمایه‌گذاری در این بخش به یک‌دهم رسیده است. این در حالی است که جوانان متخصص ما در این فضا مجاهدانه کار کرده و چراغ این صنعت را روشن نگه داشته‌اند.»
زارع‌پور تصریح کرد: «ما باید به جمع ۶ کشوری که امکان ارسال ماهواره به مدار ژئو زمین را دارند، تبدیل شویم. هم‌اکنون ۱۰ کشور امکان پرتاب ماهواره با پرتابگر را دارند و کشور ما یکی از این کشورهاست اما توان ما بیشتر در لایه لئو است. بر این اساس برنامه داریم که به سرعت لایه لئو را تثبیت کنیم و حضور در لایه ژئو را شتاب دهیم.»
بودجه فضایی کشور 5 برابر می‌شود
وی با بیان اینکه تشکیل شورای عالی فضایی بعد از ۱۰ سال با همین هدف صورت گرفته است، اشاره کرد: «برنامه ۱۰ ساله راهبرد فناوری فضایی کشور تا پایان سال تصویب می‌شود و امیدواریم که به ریل شتابان توسعه صنعت فضایی برگردیم و پرتاب ماهواره، نقطه شروع این کار است.»
وزیر ارتباطات تأکید کرد: «اتفاقات خوبی در حال رخ دادن است که یکی از آن‌ها 5 برابر شدن بودجه فضایی برای سال ۱۴۰۱ است که از سوی دولت پیشنهاد شده و رقم نسبتاً خوبی محسوب می‌شود. البته قبول داریم که نمی‌توان به سرعت به این ریل شتابان بازگشت، اما با توجه به رشد 5 برابری بودجه و تأکید دولت سیزدهم بر توسعه فناوری فضایی، پیش‌بینی‌مان این است که سال آینده با تثبیت لایه لئو، جمهوری اسلامی قطب منطقه در این حوزه شود. غیر از اقتدارآفرینی در بخش فضا، توسعه کاربردهای فضایی را نیز دنبال می‌کنیم.»
به گفته زارع‌پور در این راستا صنعت ساخت تجهیزات پیشرفته فضایی، توسط وزارت صمت دنبال می‌شود.
در اینترنت ثابت جایگاه خوبی نداریم
وزیر ارتباطات در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در مورد سیاست دولت در راستای کاهش سرعت اینترنت بین‌الملل تأکید کرد: «ما چنین سیاستی را دنبال نمی‌کنیم.»
وی افزود: «سیاست دولت ایجاد محدودیت در دسترسی به اینترنت و ترافیک خارجی کاربران نیست، چراکه معتقدیم اگر سرویس‌دهنده داخلی باکیفیت خدمات خود را ارائه دهد، می‌تواند جای خود را میان کاربران باز کند. ما نیز از سرویس‌دهنده داخلی حمایت می‌کنیم، اما محدودیتی برای ترافیک خارجی ایجاد نمی‌کنیم.»
وزیر ارتباطات تأکید کرد: «با توسعه پروژه فیبر نوری به دنبال افزایش سرعت هستیم و راهبردمان این است که شبکه پرسرعت، امن و باکیفیت راه‌اندازی کنیم.»
زارع‌پور با بیان اینکه در سال های گذشته کشور برای توسعه اینترنت ثابت بسیار عقب ماند، ادامه داد: «مشکل فعلی کیفیت اینترنت و عدم توسعه ارتباطات ثابت مربوط به چند ماه اخیر نیست؛ چراکه گزارش یکی از سایت‌های مرجع در اندازه‌گیری سرعت اینترنت (speed test) نشان می‌دهد که وضعیت ما در حوزه اینترنت همراه بین رتبه‌های ۷۴ تا ۷۰ بوده است. اما این ارزیابی در حوزه اینترنت ثابت رتبه ۱۴۲ ایران را در بین ۱۸۰ کشور نشان می‌دهد که رتبه خوبی نیست.»
او افزود: «ما در 10 سال گذشته در توسعه اینترنت ثابت خوب عمل نکردیم، درحالی‌که در همه کشورها دسترسی به اینترنت ثابت ارجحیت دارد. جهت‌گیری کشورهای پیشرفته این است که دسترسی کاربران از طریق شبکه‌های ثابت فراهم شود و فشار روی شبکه موبایل به دلیل محدودیت فرکانس وجود نداشته باشد.»
سرعت اینترنت را حق‌الناس می‌دانیم
زارع‌پور با اشاره به ظرفیت شبکه ارتباطی کشور توضیح داد: «در مورد شبکه زیرساخت مشکلی نداریم و هم‌اکنون ۳۴ میلیون ترابیت ظرفیت شبکه ارتباطی کشور است که تا سال ۱۴۰۱، ۲۰ ترابیت یعنی ۷۰ درصد ظرفیت فعلی به این شبکه اضافه خواهد شد. در بلندمدت نیز موضوع توسعه شبکه دسترسی فیبر نوری را دنبال خواهیم کرد. از سوی دیگر ماموریت ویژه به رگولاتوری داده‌ایم که موضوع سرعت و کیفیت اینترنت را که حق‌الناس است، دنبال کند. رگولاتوری هر هفته جلساتی با مدیران عامل اپراتورها داشته و در حال استخراج نقاط چالش‌برانگیز و مشکلات برای حل کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت مسائل مربوط به اینترنت است.»
وزیر ارتباطات افزود: «امیدواریم با واگذاری فرکانس‌های ۲۳۰۰ و ۲۴۰۰ به اپراتورها و فعال شدن این ظرفیت فرکانسی، شاهد افزایش سرعت و کیفیت اینترنت باشیم. البته اپراتورها مشکلاتی برای نصب آنتن‌های BTS با شهرداری‌ها و موانعی نیز برای تامین تجهیزات دارند که آن‌ها را پیگیری می‌کنیم.»
وی گفت: «در همین حال یکی از ماموریت‌هایی که به رگولاتوری داده‌ایم، فراهم کردن زیرساخت‌ها برای استفاده از فناوری‌های جدید مانند 4G است. در این زمینه باید قوانین و مقررات تهیه شود.»
جایگزین لایحه بازپس‌گیری زیرساخت مخابراتی پیشنهاد شد
وزیر ارتباطات در مورد لایحه‌ای که دولت گذشته برای بازپس‌گیری زیرساخت‌های مخابراتی به مجلس ارائه کرده بود، گفت: «این لایحه همچنین در کمیسیون صنایع و کمیسیون فرعی ارتباطات در دست بررسی است و دولت درخواستی برای بازگشت آن نداشته است.»
وی گفت: «این موضوع یک بحث حقوقی است اما ما پیشنهادی برای جایگزینی لایحه داریم، به نحوی که بتوان از منابع همه دستگاه‌ها برای اشتراک‌گذاری زیرساخت‌های ارتباطی از جمله کابل‌ها و شبکه سیم مسی استفاده کرد. به این ترتیب پیشنهاد ما این است که با تعرفه سازمان مقررات، این امکانات از سوی سایر دستگاه‌ها در اختیار بخش خصوصی قرار بگیرد تا بخشی از مشکلات مربوط به نبود امکانات در این حوزه رفع شود.»
اصلاح تعرفه‌ها قطعی است
وزیر ارتباطات با بیان اینکه مخابرات مشکلات زیادی دارد و چنانچه این مشکلات در 10 سال اخیر رفع شده بود می‌توانست نقش کلیدی در توسعه این بخش ایفا کند توضیح داد: «البته بخشی از مشکلات مربوط به مخابرات است که باید تغییرات اساسی در آن اتفاق بیفتد و بخشی مربوط به کم‌کاری حاکمیت می‌شود. برای مثال علی‌رغم تورم ۳۰ برابری در برخی خدمات، تعرفه‌های مخابراتی در ۱۰ سال گذشته تغییر نکرده است. ما در دولت به دنبال این هستیم که مشکلات مخابرات را که یک سرمایه ملی محسوب می‌شود، با تعامل حل کنیم.»
وی خاطرنشان کرد: «مقدمات لازم برای اصلاح تعرفه‌ها فراهم شده و کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات باید با هماهنگی ستاد تنظیم بازار این تعرفه‌ها را تعیین کند. از سوی دیگر برای توسعه ارتباطات کشور منتظر نمی‌مانیم و راهکارهای دیگری نیز خواهیم داشت.»
زارع‌پور با بیان اینکه در گذشته سرمایه‌گذاری برای توسعه این شبکه اتفاق نیفتاده و بخشی از کندی‌ها با توجه به افزایش تقاضا به دلیل این عدم سرمایه‌گذاری است، گفت: «از رگولاتوری خواسته‌ایم کیفیت اپراتورها را به شکل رسمی به مردم گزارش کند و اگر کوتاهی صورت گرفته، برای رفع موانع به مردم اعلام شود.»
حمله‌های سایبری را رصد می‌کنیم
وزیر ارتباطات در پاسخ به اینکه برخی گزارش‌ها از وقوع حملات سایبری به اپراتورهای ارتباطی کشور حکایت دارد، توضیح داد: «تامین امنیت زیرساخت‌های اطلاعاتی و ارتباطی، بسیار جدی و مسئله همه کشورهاست و مرکز پایش امنیت ما نیز هفتگی گزارش حملات را رصد می‌کند.»
وی گفت: «حملات سایبری با درجه‌های مختلف در همه‌جای دنیا اتفاق می‌افتد که برخی از این حملات شناخته‌شده هستند و ما دائم این حملات را رصد کرده و به دستگاه‌ها اعلام می‌کنیم. اما در 2 هفته گذشته اتفاق خاصی در حوزه حملات سایبری در شبکه اپراتورهای کشور گزارش نشده است.»
بنا به تأکید وزیر ارتباطات، دستگاه‌ها باید به فکر توسعه امنیت و امن‌سازی زیرساخت‌هایشان باشند و نباید امنیت را قربانی توسعه سرویس کرد.
وی گفت: «تامین امنیت در زیرساخت هر شبکه به عهده دستگاه‌هاست و هر دستگاه اجرایی و حاکمیتی باید برای هر سرویس خود پیوست امنیتی داشته باشد. ما نیز در دایره تقسیم کار ملی در کنار دستگاه‌ها خواهیم بود.»
اپراتور کودک تا پایان سال راه‌اندازی می‌شود
وزیر ارتباطات با بیان اینکه فضای مجازی دارای نقاط قوت و چالش است که باید برای آن تدبیر کرد، گفت: «حتی کشورهای صاحب پلتفرم نیز نگران نوجوانان و کودکان در فضای مجازی هستند و برای آن تدبیر می‌کنند، اما ما در این زمینه خوب عمل نکردیم.»
زارع‌پور اضافه کرد: «همه دستگاه‌های حاکمیتی کشور باید پای کار بیایند تا فضای سالم و مفید را برای کودکان ایجاد کنیم. ما به عنوان وزارت ارتباطات، ماموریت اقدامات ایجابی را داریم و بر این اساس راه‌اندازی اپراتور کودک تا پایان سال در دستور کار است. در این فضای عاری از هرگونه محتوای نامناسب، این اختیار به والدین داده می‌شود که اگر تمایل دارند، از اپراتور کودک خدمات بگیرند. این خدمات شامل سیم‌کارت، محتوای مربوط به کودک و نوجوان و سخت‌افزارهای اختصاصی برای کودکان در این فضاست.»
وی تاکید کرد: «برای فرصت‌سازی در فضای مجازی، نیازمند عزم ملی در کنار تعامل با پلتفرم‌های خارجی برای سالم‌سازی این ظرفیت هستیم و امیدواریم این اتفاق با مدیریت شورای عالی فضای مجازی محقق شود.»
منبع: مهر
عکس‌ها: برنا