تکنولوژی ارزش یک میلیون دلار سرمایه را نداشت؟

به گزارش کلیک، در بیست سال گذشته که زنگ خطر آلودگی هوای تهران به صدا در آمده است، راه حل های زیادی برای آن در نظر گرفته شده است. راه حل هایی که غالبا با نهی مردم به استفاده از وسایل نقلیه شخصی ختم شده است. البته که چنین راه حل و فرهنگ سازی می تواند در ابعاد بسیار گسترده ای موثر واقع شود، اما آیا تنها راه در این بیست سال همین بوده است؟

اگر نگاهی به تجربه کشورهای پیشرفته داشته باشیم، خواهی دید که اغلب آن ها با صرف هزینه های بسیار پایین تر نسبت به هزینه های جاری ما در برابر این مسائل به راه حل های بهتر و حتی همراه با بازگشت سرمایه رسیده اند. حال سوال اینجاست که چرا مسئولین ما برای کنترل آلودگی ها به خصوص آلودگی هوا در تهران و کلان شهرهای دیگر، به فکر استفاده از راه های مرتبط با فناوری نیفتاده اند؟ یعنی بی اعتمادی به فناوری های روز به قدری بالاست که حتی ارزش یک میلیون دلار سرمایه گذاری (در برابر سرمایه گذاری های کلان تا به امروز) را نداشته است؟

سال هاست که در کشورهای مختلف از فیلترهای مخصوص برای بی ضررتر کردن دود حاصل از فعالیت مجتمع های صنعتی استفاده می شود. فیلترهایی که کارخانجات بزرگ و کوچک موظف به استفاده از آن ها هستند و بخش بزرگی از مسئله آلودگی هوا را حل می کنند.

سال هاست که استانداردهای خودروسازی در دنیا هوایی پاک را به مردم سراسر جهان هدیه کرده است و شرکت های خودروسازی ایران همچنان در پناه سرمایه و رانت با اعلام استانداردهای خودساخته اقدام به تولید خودروهایی می کنند که آلودگی روی آلودگی می گذارند.

در کنار این مسائل، توجه به اختراعات کوچک و بزرگی که در این سال ها به کمک پاک تر شدن زمین به وسیله استفاده از انرژی های پاک و تجدیدپذیر آمده اند و همچنین ابداعاتی که برای از بین بردن آلودگی متولد شده اند و در کشورهای توسعه یافته استفاده می شوند می تواند دیدگاه دقیق تری از اتفاقی که در کشور می افتد به دست دهد.

در بیش از بیست سال، هیچ حمایتی از تحقیقات با محوریت فناوری برای مقابله با پدیده آلودگی هوا حداقل به صورت درست در کشور انجام نشده است که اگر شده بود می بایست تا به حال نتیجه ای از این تحقیقات به دست می آمد. منظور از تحقیقات مرتبط با فناوری، انجام آزمایش ها و تحقیقات به منظور ساخت و تولید ابزارهایی بومی و یا استفاده از نمونه های خارجی برای بهبود کیفیت هواست.

در مقایسه با کشورهایی مانند هلند که در سال های اخیر سرمایه گذاری خوبی در بحث پاکسازی محیط زیست از آلاینده ها داشته اند، معقول است که سرمایه گذاری در این زمینه در ایران که کشوری در حال توسعه است بسیار پایین تر باشد اما، اینکه سرمایه گذاری چشمگیری در این زمینه وجود نداشته باشد زیاد جالب نیست.

به نظر می رسد در مواجهه با پدیده های دیگر مانند گرد و غبار که تقریبا یک سوم کشور را درگیر خود کرده است هم می توان به راه حل های فناوری محور دست یافت که با هزینه های بسیار پایین نتایج شگفت انگیزی را رقم بزنند که صد البته خاصیت تکنولوژی همین است.

حال باید دید آیا تکنولوژی در این زمینه ارزش یک میلیون دلار سرمایه گذاری درست و به دور از هرگونه رانت را دارد؟ پاسخ این سوال بدون شک نزد پژوهشگران جوان کشور است که ابداعات و تحقیقاتشان بدون هیچ حمایتی، یا گوشه انباری ها خاک می خورد و یا به راحتی جذب کشورهای خارجی می شود؛ و ما همچنان به دنبال انجام کارهای غیرممکن می گردیم.

البته پدیده آلودگی هوا، این بار هم به لطف باران و برف و وزش باد برطرف شد و باید دید آیا مسئولان همچنان تا موج بعدی آلودگی نسبت به مسائل مطرح شده، بی تفاوت خواهند بود؟