جایگزینی انسان با ربات ها تا چه اندازه سریع خواهد بود؟

به گزارش کلیک ، ربات ها نمی خوابند، نیازی به بیمه های درمانی ندارند و به تعطیلات هم نمی روند. همه این موارد کارفرمایان را خوشحال می کنند؛ اما به تازگی تحقیقی در مورد تاثیرات استفاده از ربات ها بر ساختار اقتصادی آمریکا و وضعیت نیروی کاری آمریکا در آینده انجام شده است که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.

اقتصاد دانان دانشگاه MIT و دانشگاه بستن با مشارکت یکدیگر گزارشی را در اداره ملی تحقیقات اقتصادی آمریکا منتشر کردند که پیامد های استفاده از ربات به جای انسان در زمینه های کشاورزی، ساخت محصولات، تحقیق و توسعه و حتی بخش های آموزشی را مورد بررسی قرار می دهد.

قطعا چنین موضوعی برای افرادی که در این بخش ها به فعالیت مشغول هستند، اصلا خوشایند نیست.

عده ای از محققان در این گزارش اذعان کرده اند که ربات ها این توانایی را دارند که سریعا گسترش پیدا کنند و در بخش های مذکور جایگزین انسان ها شوند و همان وظایفی را که نیروی انسانی قبلا انجام می دادند، با دقت کامل انجام دهند.

در این مطالعه افزایش تدریجی استفاده از ربات ها به جای انسان ها از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۷ مورد بررسی قرار گرفت و در آن یک مدل آماری برای پیش بینی تاثیر کلی استفاده از ربات ها در آینده بر هزینه های استفاده از نیروی انسانی، نیز ایجاد شد.

در این بررسی مشخص شد که در سال های گذشته استفاده از هر ربات موجب کاهش استخدام ۵٫۶ نیروی انسانی شده است و از سویی دیگر استفاده از هر ربات موجب می شود که درآمد ۱۰۰۰ نیروی انسانی به میزانی بین یک چهارم تا یک دوم درآمد قبلی آن ها کاهش پیدا کند.

البته اتوماسیون سازی موضوع جدیدی نیست. در سال ۱۷۷۹ شخصی به نام نِد لود در یک ماشین بافندگی از اهرم و قرقره به جای نیروی انسانی استفاده کرد.

در دهه های اخیر فرایند اتوماسیون سازی و جایگزینی نیروی انسانی توسط ربات ها در صنایع مختلف به خوبی مشهود بوده است و استفاده از ربات به جای انسان ها در یک دوره ۱۴ ساله که توسط اقتصاددانان مورد بررسی قرار گرفته است، چهار برابر افزایش داشته است. البته هنوز ربات ها به شکل گسترده ای جایگزین انسان ها نشده اند و در حال حاضر در آمریکا به ازای هر ۱۰۰۰ نفر تنها ۱٫۷۵ ربات جایگزین شده است. طبق تخمین های انجام شده، تعداد افرادی که شغل خود را به دلیل فرایند اتوماسیون سازی برای همیشه از دست می دهند، بیشتر از ۶۷۰ هزار نفر نخواهند بود. این در حالی است که در حال حاضر ۱۴۵،۷۹۸،۰۰۰ نفر در آمریکا مشغول به کار هستند.

اما عده ای از اقتصاددانان پیش بینی کرده اند که آمار جایگزینی انسان با ربات، تا سال ۲۰۲۵ بار دیگر چهار برابر می شود و به رقم ۵٫۲۵ ربات به ازای هر ۱۰۰۰ نفر نیروی انسان می رسد. در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد، این احتمال وجود دارد که تا زمان، ۳٫۴ میلیون نفر شغل خود را از دست بدهند.

البته همانطور که گفتیم در حال حاضر نگرانی خاصی در مورد این موضوع وجود ندارد. از سویی دیگر نمی توان به این تحقیق به عنوان یک منبع جامع و کامل استناد کرد؛ زیرا این تحقیق تنها دربردارنده یک سری آمار و تصوراتی از گذشته و پیش بینی هایی در مورد آینده است و هنوز مورد بحث و بررسی توسط سایر متخصصین قرار نگرفته است.

البته اگر بخواهیم تصویر بزرگتری از این موضوع ارائه دهیم باید گفت که برخی از اقتصاد دانان معتقدند که الگوهای مربوط به اتوماسیون سازی در قرن اخیر نشان می دهد که با وجود اینکه اتوماسیون سازی برخی از فرصت های شغلی را از بین برده است، اما از سویی دیگر فرصت های شغلی جدیدی را نیز ایجاد کرده است.

اقتصاد دانی به نام رابرت کوهن که یکی از اقتصاددانان سازمان Economic Strategy است، سال گذشته با انتشار گزارشی در مجله Fortune اذعان کرد که فناوری های جدیدی همانند محاسبه ابری، فناوری کلان داده ها و فناوری اینترنت اشیا در آینده باعث ایجاد میلیون ها فرصت شغلی جدید متنوع می شوند.

البته با همه این تفاسیر باز هم عده ای نگران این هستند که شغل آن ها در آینده توسط ربات ها تصاحب خواهد شد و روزی ربات ها در تمام صنایع به کار گرفته می شوند.

البته تدابیری برای کاهش سرعت جایگزینی انسان ها با ربات ها مطرح شده است؛ مثلا بیل گتس پیشنهاد کرده است که به جای ممنوعیت استفاده از ربات ها، برای افرادی که از آن ها استفاده کنند، مالیات وضع شود تا سرعت این روند کمی کاهش پیدا کند.

الون ماسک نیز تا حدودی مخالفت خود را با اتوماسیون سازی گسترده اعلام کرده است و معتقد است که هر شهروندی در هر نقطه ای از دنیا باید حداقل درآمد مشخصی داشته باشد تا بتواند زندگی راحتی داشته باشد.

به نظر می رسد که همه افراد به جز خود ربات ها در مورد وضعیت ربات ها در آینده نگران هستند!