چرا وزارت ارتباطات نمی تواند به طور کامل اینترنت را مسدود کند؟

شاید عده ای معتقد باشند در جریان حوادثی که چند سال قبل در پی اعتراضات به گران شدن بنزین رخ داد (در آن مقطع هنوز اینترانت ملی تا این اندازه پیشرفت نکرده بود) آذری جهرمی با فشردن یک دکمه، کل اینترنت بین الملل را برای کاربران قطع کرد اما نکته اینجاست که در همان مقطع نیز سرورهای vpn شخصی کار می کردند (مثل این روزها که به شدت فراگیر شده) و علت این اتفاق هم این بود که وزارت ارتباطات تحت هیچ عنوانی نمی تواند از نظر فنی به کلی اینترنت کشور را قطع کند و اصطلاحاً آن را مثل کره شمالی ایزوله کند.

علت این اتفاق نیز واضح است چرا که نزدیکی ایران به کشورهایی همچون عراق و افغانستان که اینترنت استارلینک را به طور رایگان دریافت می کنند باعث شده تا برخی از مرزنشینان با خرید تجهیزات مورد نیاز استارلینک، به اینترنت ماهواره ای متصل شوند و سپس با ایجاد یک سرور و فروش نام کاربری و کلمه عبور به سایر کاربران، اینترنت آزاد را در اختیار آنها قرار دهند.

اگرچه با این شرایط درصد کاربرانی که به اینترنت وصل هستند، افت محسوسی خواهد داشت اما کاربران حرفه ای و همان ها که مدنظر حاکمیت هستند و قطع اینترنت برای قطع دسترسی آنها صورت گرفته، همچنان به اینترنت دسترسی دارند.

البته اکنون شرایط فرق کرده و با مجاز شدن پوشش اینترنت ماهواره ای استارلینک در منطقه ایران و واردات احتمالی قاچاق تجهیزات استارلینک به شهرهای مختلف، دیگر محدود به شهرهای مرزنشین نیست و امکان ارتباط افراد بیشتری به اینترنت بدون محدودیت وجود خواهد داشت.

اتفاقی که به نظر می رسد این روزها در حال رخ دادن است و بسیاری بدون تحمل محدودیت های فیلترینگ و اختلالات اینترنتی، همچنان به اینترنت آزاد بدون مشکل دسترسی دارند و این در حالیست که نهاد ناظر نیز تاکنون اهمیتی به چگونگی این اتفاق نداده است که چطور برخی مراکز ارائه خدمات گوشی به سادگی با فروش یوزرنیم و پسورد، امکان اتصال کاربران به اینترنت آزاد را فراهم می کنند.

شاید این یک هشدار برای مسئولین باشد که تا قبل از فراگیر شدن استفاده از اینترنت استارلینک در کشور، در سیاست های خود در خصوص محدودیت ها تجدید نظر کنند چرا که آنها قصد داشتند با اعمال این محدودیت ها و فیلترینگ، به قولی از مردم در مقابل هجمه فرهنگی غرب صیانت کنند اما با گسترش استفاده از اینترنت استارلینک در کشور، عملاً نه تنها این هدف محقق نخواهد شد بلکه درهای اینترنت بدون کنترل به روی درصد بیشتری از کاربران باز خواهد شد.

به واقع راه حل مبارزه با تهاجم فرهنگی از محدودیت نمی گذرد و چه بهتر بود با تقویت بازوان فرهنگی در مدرسه دانشگاه جلوی تهاجم فرهنگی گرفته می شد. اتفاقات اخیر در مدارس و دانشگاه ها نشان می دهد سیستم فعلی در حوزه فرهنگی بسیار ضعیف عمل کرده است و امروز به نقطه ای رسیده ایم که برای جلوگیری از ادامه این افتضاح مجبور به پاک کردن صورت مسئله و منع دسترسی به اینترنت آزاد کاربران هستیم. اینکه کاربری با وجود اینترنت آزاد به سمت مصادیق ناسازگار با فرهنگ ایرانی- اسلامی حرکت نکند، ارزشمند است وگرنه با مسدود سازی اینترنت آزاد اگر این اتفاق رخ دهد نه تنها ارزشمند نیست بلکه اعتراف به ضعف در کار فرهنگی در تمام این سالها محسوب می شود.

در پایان نیز ذکر این نکته ضروریست که از منظر روانشناسی هر چه فردی را از موردی با اجبار منع یا محروم کنیم، او به انجام آن بیشتر حریص می شود ولو اینکه تا پیش از منع، اتفاقی مهم برایش تلقی نمی شد. امروز نیز در حالی با افزایش محدودیت های فیلترینگ مواجه هستیم که شاید تا پیش از این بسیاری از کاربران به سمت استفاده از vpn ها نمی رفتند اما با اعمال این محدودیت های گسترده که به اقتصاد خانواده ها هم گره خرده، افراد بیشتری به سمت استفاده از vpn ها سوق داده شده اند.