تعجیل ایران در استفاده از انرژی های تجدید پذیر برای چیست؟

به گزارش کلیک ، در تاریخ ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۶ معادل با ۱۹ مهر ۱۳۹۵، ایران و روسیه پروژه ای را برای اضافه کردن دو راکتور ۱۰۰۰ مگاواتی جدید به راکتور ۱۰۰۰ مگاواتی موجود در نیروگاه اتمی بوشهر واقع در جنوب غرب ایران آغاز کردند. این نیروگاه در سپتامبر ۲۰۱۱ به شبکه نیروی ایران متصل شد و از آن پس مشکلات فنی و فرسودگی های زیادی سر راه پروژه قرار گرفت و موجب به وجود آمدن مشاجرات فراوانی میان تهران و غرب بر اساس برنامه هسته ای ایران شد.

ایران با بیش از ۸۰ میلیون نفر جمعیت، چهارمین میدان نفتی بزرگ دنیا و دومین میدان گازی بزرگ دنیا را در اختیار دارد. با این وجود و با داشتن چنین ذخیره های هیدروکربنی غنی، این کشور به طور جدی به دنبال ساخت راکتورهای هسته ای به عنوان بخشی از تلاش برای استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر است. همچنین ایران دارای مزیت های زیادی از جهت توپوگرافی برای انرژی و منابع تجدیدپذیر است.

با توجه به این سیاست، ایران در چند سال گذشته اقدامات زیادی را برای افزایش ظرفیت و توان نیروی خود در به کار گیری از منابعی مانند نیروی باد، انرژی خورشیدی و انرژی زمین گرمایی کرده است. برای مثال در یکی از این پروژه ها ۶۰۰ مگاوات الکتریسیته از طریق انرژی باد و زیست توده تولید شده و همچنین یک نیروگاه زمین گرمایی در شمال غربی کشور با ظرفیت ۵۰ مگاوات نیز ساخته شده است که از جمله اقدامات ایران برای افزایش ظرفیت خود در استفاده از انرژی های تجدیدپذیر است.

براساس گزارشات رسمی، ظرفیت تولید نیروی فعلی ایران حدود ۷۴۰۰۰ مگاوات است که ۲۰۰ مگاوات آن در حال حاضر از انرژی های تجدیدپذیر تولید می شود و عمده این منابع تجدیدپذیر، انرژی خورشیدی و انرژی باد هستند. با این حال، به نظر می رسد که طبق برنامه پنج ساله توسعه، ظرفیت تولید نیرو از منابع تجدیدپذیر تا پنج سال آینده به میزان ۵۰۰۰ مگاوات افزایش یابد. این نکته نشان می دهد که نیاز برای ساخت نیروگاه های جدید با ظرفیت نهایی ۲۶۰۰۰ مگاوات وجود خواهد داشت.

ششمین برنامه توسعه همچنین دولت را ملزم می کند تا به خاطر حفظ محیط زیست، بر روی منابع پاک انرژی تمرکز داشته باشد. "ریک تیووین" که مدیر پروژه "ماموریت انرژی های تجدیدپذیر ایران در سولارپلازا" است، گفته است: از آن جا که ایران جزو یکی از ۲۰۰ کشورهایی است که در قرارداد آب و هوای پاریس در سال ۲۰۱۵ متعهد به حفاظت از محیط زیست شده بود، لازم است که از انرژی های تجدید پذیر به عنوان ابزار اصلی در کاهش اثرات تولید نیرو بر روی محیط زیست استفاده کند. نشست پاریس برای کشورهای عضو آن الزام ایجاد کرده است که بر اساس آن باید تلاش کنند تا میزان کربن دی اکسید آزاد شده در هوا را کاهش دهند. انرژی های تجدیدپذیر نیز می توانند کمک بزرگی به کاهش به کارگیری سوخت های فسیلی کرده و همچنین به صرفه جویی در مصرف آب هم کمک می کنند.

"تیووین" که مدیر یکی از شرکت های خصوصی هلندی است، در این باره می گوید: اگر بتوانید به جای استفاده از روش های قدیمی، از انرژی خورشیدی و انرژی باد استفاده کنید، خواهید توانست که هم هزینه کمتری صرف کنید و هم مازاد سوخت خود را که نیازی به آن ندارید، به کشورهای دیگر بفروشید.

همچنین "تیووین" بر این باور است که انرژی های تجدیدپذیر به ایران کمک می کنند تا بتواند پایتخت های سیاسی دنیا را به خود جذب کند که این کار باعث منفعت در هر دو بخش صنعت و استخدام خواهد شد. ایران در حال حاضر مشغول جذب سرمایه خارجی برای پروژه های انرژی تجدید پذیر خود است و "تیووین" معتقد است که ایران مسیر درستی را برای تبدیل به قدرت تولید الکتریسیته منطقه در پیش گرفته است و به زودی و طی چند سال آینده قادر خواهد بود تا میزان چشمگیری از برق را به کشورهای دیگر صادر کند.

برای تسریع روند قابل قبول رشد استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و رسیدن به اهداف در نظر گرفته شده، دوست ایران قوانین سرمایه گذاری ویژه ای را به کار بسته و به مشتاقان سرمایه گذاری در این پروژه ها پیشنهادات ویژه ای داده است تا سرمایه گذاران داخلی و خارجی را برای شرکت در بخش انرژی های تجدیدپذیر تشویق کند. وزیر نیروی ایران، حمید چیت چیان، در تیر ماه اعلام کرده بود که مدت زمان ضمانت نامه خرید از پنح سال به ۲۰ سال افزایش یافته است تا از تولید محلی حمایت شود. در عین حالف قیمت این سهام برای شرکت هایی که از تجهیزات و فناوری های ملی استفاده می کنند، تا ۳۰ درصد افزایش یافته است. جعفر محمد نژاد سیگارودی، یکی از اعضای ارشد سازمان انرژی های تجدیدپذیر ایران (SUNA)، یکی از سازمان های مرکزی مسئول انرژی های تجدید پذیر، از طرح های تشویقی دیگری هم خبر داده است.

سیگارودی رییس برنامه ریزی و توسعه SUNA در گفتگو با تهران تایمز گفته بود: ما فرایند تضمین مجوز را که سرمایه گذاران برای شروع فعالیت خود به آن نیاز دارند، تسهیل کرده ایم. این مجوز ها از طرف دپارتمان محیط زیست درخواست داده شده اند. به علاوه، بر اساس گفتگوهای صورت گرفته میان وزارت های نیرو و اقتصاد، سرمایه گذاری خارجی در بخش انرژی های تجدیدپذیر تضمین خواهد شد. این موقعیت برای ما گام بسیار مهمی است چرا که بسیاری از سرمایه گذاران خارجی به دنبال سرمایه گذاری در این زمینه هستند.

به نظر می رسد که این سیاست های دولت به اندازه کافی برای جذب سرمایه گذار خارجی جذاب بوده و براساس اعلام سران رسمی کشور، حضور سرمای گذاران خارجی در این بخش افزایش یافته است. شرکت های واقع در کشورهای اروپایی از جمله آلمان، ایتالیا و دانمارک نیز علاوه بر کشورهایی مثل نروژ، چین و کره جنوبی به توافقات ویژه ای در زمینه اعلام آمادگی برای همکاری با ایران در جهت سرعت بخشیدن به تولید انرژی از منابع تجدید پذیر رسیده اند.

"گیلز دیکسون" مدیرعامل جامعه اروپایی انرژی باد (European Wind Energy Association) که در ماه تیر به تهران سفر کرده بود، آمادگی سازمان خود را برای تشویق سرمایه گذاران اروپایی به سرمایه گذاری و قبول نقشی پر رنگ تر در پروژه های انرژی های تجددیپذیر ایران اعلام کرده است. پروژه های مورد نظر این سازمان اروپایی، بیشتر دربار انرژی حاثل از باد است چرا که ایران هم پتانسیل بالایی در استفاده از انرژی باد، حتی بیشتر از بسیاری از کشورهای اروپایی، دارد.

محمدرضا بابایی، از متخصصان اقتصاد کشور درباره اهمیت استفاده از منابع تجددیپذیر انرژی در ایران گفته است: نیاز نسل های آینده به استفاده از انرژی، اهمیت و درستی استفاده از منابع تجدیدپذیر ار مشخص می کند. در حال حاضر، نیازی استراتژیک به نفت و فراورده های آن در آینده نگران کننده است. در همین حال، سوخت های فسیلی می توانند به تدریج همچنان مورد استفاده قرار بگیرند تا جایی که انرژی های پاک و تجدیدپذیر به مرور جای آن ها را پر کنند و بتوانند پاسخگوی نیاز مصرف خانگی و صنعتی کشور نسبت به انرژی باشند.

منابع چشمگیر و غنی ایران در منابع انرژی خورشیدی، باد و زمین گرمایی، علاوه بر موقعیت سیاسی ویژه آن باعث شده است که ایران به یکی از بهترین کشورها برای سرمایه گذاری در زمینه انرژی های تجدیدیپذیر تبدیل شود. متخصصان داخلی و خارجی بسیاری معتقد هستند که سایران می توانند به زودی به قطب تامین برق در منطقه تبدیل شده و تولید برق آن از طریق انرژی های تجدیدپذیر، از حد نیازهای خودش هم بیشتر شود.

همین یک سل پیش که هنوز تحریم های هسته ای علیه ایران به قوت خود باقی بود، برنامه ریزی ایران برای جذب سرمایه گذار خارجی در پروژه های انرژی های تجدیدپذیر کشور بسیار رویاپردازانه و دور از دست به نظر می رسید. با این حال، حذف تحریم ها ی عمده بر روی سرمایه گذاران خارجی، باعث شد تا کشور اهداف جذب سرمایه خود را به ۱۰ میلیارد دلار برای سال ۲۰۱۸ و ۶۰ میلیارد دلار برای سال ۲۰۲۵ افزایش برساند.

متخصصان بر این باور هستند که توسعه یک صنعت با چالش های بسیاری مواجه است از جمله مشکل فرسوده شدن و یا استفاده از زیر ساخت های غیر توسعه یافته، و یا فقدان تجربه کافی در برخی فناوری های ویژه انرژی های تجدیدپذیر. اما بسیاری بر این باور هستند که تعهد استوار دولت به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر به عنوان بخشی از منابع تامین نیروی کشور و نوسازی زیر ساخت های خود علاوه بر جذب سرمایه از سرمایه گذاران خارجی در پروژه های مربوط به تامین نیرو از انرژی های تجدیدپذیر، جای کمترین شکی را باقی نمی گذارد که ایران در حال حرکت در جهت درستی است.