سهم شبکه ارتباطی 5G در ارتباطات جهانی چقدر خواهد بود؟

طبق گزارش اخیر GSMA، فناوری 5G به عنوان نسل بعدی ارتباطات موبایل در حال حاضر در 24 بازار جهانی قابل دسترس است. این فناوری می تواند از سرعت 100 برابر بیشتر از ارتباطات LTE/4G پشتیبانی کرده و علاوه بر تأخیر بسیار کم در حد چند میلی ثانیه، دستگاه های بسیاری را در یک سایت به هم متصل کند. ظاهرا موج جدیدی از سرویس های دیجیتالی هوشمندتر در راه است که به هوش مصنوعی بلادرنگ مجهز بوده و دیجیتالی سازی صنایع را بهبود می بخشد. این موج جدید با استفاده از فناوری 5G توسعه پیدا خواهد کرد.

ظاهرا کشش قابل توجهی برای فناوری ارتباطی 5G به وجود آمده است، به طوری که 79 اپراتور در 39 بازار جهانی در ژانویه سال 2020 از سرویس های 5G تجاری پشتیانی می کنند.

با این حال، کاربرد ارتباطات 5G هنوز به وسعت فناوری 4G و نسخه های قبلی نرسیده است. ارتباطات 4G در سال 2019 به فناوری موبایل غالب در سراسر دنیا تبدیل شده و حدود 52% از کل ارتباطات را به خود اختصاص داد. طبق پیش بینی های GSMA، انتظار می رود که فناوری 4G در چند سال آینده نیز به طور مستمر رشد کرده و حداقل 60% از کل ارتباطات جهانی را تا سال 2023 در دست بگیرد.

از سوی دیگر، پیش بینی شده که فناوری 5G تا سال 2025 حدود 20% از کل ارتباطات جهانی را تصاحب کرده و عمده کاربرد آن در آسیای توسعه یافته، آمریکای جنوبی و اروپا خواهد بود. البته باید خاطر نشان کرد که وجود 5G در یک بازار، به معنی پوشش جهانی آن نیست.   

به نظر می رسد که نسل جدید فناوری ارتباطی بیشتر روی مناطق و بازارهای شهری متمرکز است. به بیان دیگر، دسترس پذیری 5G در 24 بازار جهانی، رابطه عکس با جمعیت دارد. در ضمن تعداد دستگاه های هوشمندی که قادر به پشتیبانی از فناوری ارتباطی 5G هستند، هنوز در مقایسه با تعداد دستگاه های مجهز به فناوری 4G بسیار کم است.  

نکته مهم در این میان، تقاضای محدود مشتریان برای ارتباطات نسل آتی است. طبق گزارش GSMA تعداد بازارهای 5G روز به روز افزایش پیدا می کند و آگاهی افراد نسبت به این فناوری بیشتر می شود. اما هنوز مشخص نیست که آیا کاربران، تمایلی به پرداخت هزینه در ازای بهره گیری از این فناوری را دارند، یا تکنولوژی 4G فعلی را ترجیح می دهند؟

به نقل از GSMA، مشتریان در چین و کره جنوبی، کم و بیش شاهد راه اندازی زودهنگام فناوری 5G بوده اند. در حالی که اروپا و ژاپن هنوز رغبت بیشتری به 4G دارند. ارتباطات 5G در حال حاضر در مرحله انتزاعی به سر می برد، ولی با پیاده سازی موارد کاربردی بیشتر، قطعا مشتریان بیشتری به مزایای این تکنولوژی پی خواهد برد. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که درک مزایای 5G توسط مشتریان، لزوما به معنی میل به استفاده از آن نیست. بسیاری از کاربران اینترنتی در انگلستان، استرالیا، اسپانیا و ایتالیا در حال حاضر از دانش کافی در مورد ارتباطات 5G برخوردار هستند، اما تنها حدود 35% از آن ها مایل به ارتقا بوده و باقی افراد رغبتی به پرداخت هزینه در قبال استفاده از مزایای 5G نداشته اند. آگاهی در بازار ایالات متحده نیز تقریبا به همین اندازه است، اما تنها حدود 40% از افراد به استفاده از شبکه ارتباطی 5G رغبت نشان داده اند.

نشریه GSMA از حاملین ارتباطی درخواست کرده که به غیر از سرعت بالای انتقال داده ها، آگاهی افراد را نسبت به سایر مزایای 5G افزایش دهند. پوشش بهتر سرویس های موبایل، سرویس های جدید خلاقانه، و قابلیت اتصال برای دستگاه های جدید (IoT)، از جمله مواردی هستند که به وسیله نسل جدید فناوری ارتباطی امکان پذیر می شوند.

مسئله دیگری که GSMA به آن پرداخته، رکود در رشد درآمد اپراتورها نسبت به شرکت های اینترنتی است. برای بسیاری از اپراتورهای ارتباطی، رشد درآمد در صورت وجود، به صورت تک رقمی است. بنابراین، یکی از استراتژی های رایج در بین اپراتورها، کسب درآمد از طریق سرویس های جانبی است. تلویزیون های پولی، رسانه های پولی، IoT و بسیاری از سرویس های دیجیتالی پولی دیگر، سهم جزئی در درآمد اپراتورها دارند. تعجبی ندارد که یکی از پیش بینی های حیرت آور GSMA برای سال 2025، ورشکستگی یکی از شرکت های GAFA (گوگل، آمازون، فیس بوک و اپل) است.

از جمله پیش بینی های دیگر GSMA می توان به کاربرد انبوه عینک های واقعیت مجازی، کاربرد تجهیزات پوشیدنی در سیستم های بهداشتی عمومی، و البته انفجار شبکه های سازمانی خصوصی و جنگ بین مخابرات و شرکت های ابری اشاره کرد.  

طبق پیشگویی GSMA برای سال 2025، شبکه ارتباطی 5G به نخستین نسل از ارتباطات موبایل تبدیل می شود که به جای مصرف کننده ها، تاثیر بیشتری روی سازمان ها خواهد گذاشت. طبق گفته های GSMA، دولت و قانون گذاران وظیفه دارند تا با وضع سیاست های ترغیب کننده جهت اعمال فناوری های پیشرفته (مثل هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء) در بخش های اقتصادی، به گسترش 5G در کاربردهای تجاری کمک کنند.