گردشگری سیاه چیست؟

گردشگری سیاه یا گردشگری تاریک ، شاخه ای از صنعت گردشگری است که مربوط به بازدید از مکان های ناخوشایند و دردناک می شود. گردشگری سیاه در واقع پاسخی به نیاز گردشگران امروزی و یکی از بهترین راه ها برای کسب تجارب جدید و منحصر به‌فرد است.

اصطلاح گردشگری سیاه به طور رسمی در سال ۱۹۹۶ میلادی مطرح شد، اما بازدید از مکان های عجیب و خشونت آمیز در گذشته های خیلی دور (قبل از میلاد مسیح) نیز در بین مردم رواج داشته است.

این اصطلاح فعالیت ها و جنبه های مختلفی را در بر می گیرد که از مهم ترین آن‌ها می توان به گردشگری میراث، گردشگری فیلم، گردشگری آموزشی و گردشگری ماجراجویی اشاره کرد.

علاقه مندان به گردشگری سیاه تقریبا تمامی اقشار جامعه و کلیه گروه های سنی را شامل می شوند. برخی از این افراد بیشتر به جنبه های تاریخی و فرهنگی توجه می کنند و برخی دیگر تنها به دنبال جاذبه های طبیعی یک مکان هستند.

گردشگران باید از تاریخ عبرت بگیرند

عده ای بر این باورند که بازدید از مکان های ناخوشایند و دانستن رنج و ستمی که بر مردم این مناطق وارد شده، به نوعی می تواند توهین آمیز باشد. اما باید بدانیم که گاهی اوقات دیدن این مکان های رمزآلود از روی کنجکاوی نیست. بلکه هدف، آشنایی و لمس حوادث ناگوار و رعب آور است؛ به نوعی که بتوان از وقوع مجدد آن‌ها جلوگیری کرد. پروفسور اورس واگنسیل، استاد دانشگاه لوتسرن سوئیس در این باره می گوید:

در گردشگری سیاه هر یک از بازدیدکنندگان به نوعی با اندوه و سرگذشت یک مکان درگیر شده و خود را در محیطی انبوه از خاطره ها و رویدادهای مختلف می یابند.

بهترین مقاصد برای گردشگری سیاه کدامند؟

مکان های مناسب برای گردشگری سیاه را در حالت کلی می توان به چند دسته زیر تقسیم کرد:

- مکان هایی که یادآور اتفاقات ناگوار و فجایع انسانی همچون جنگ، بمب گذاری، حملات شیمیایی، کشتار در ملاعام، اعدام، قتل های دسته جمعی و غیره هستند.

- برخی از گورستان ها، زندان ها، مقبره ها و بناهای جن زده و دور افتاده.

- مکان هایی که بر اثر وقوع بلایای طبیعی همچون سونامی، طوفان، آتشفشان و غیره نابود شده اند.

- محل فوت افراد مشهور نظیر جیمز دین، جان فیتزجرالد کندی و غیره.

- مکان هایی که در آن‌ها به شبیه سازی فجایع و یا صحنه های مربوط به قتل پرداخته می شود.

شهر پمپئی در ایتالیا، چرنوبیل در اوکراین، یادمان هیروشیما در ژاپن، یادمان حادثه یازده سپتامبر در نیویورک، قلعه برن در رومانی، دخمه مردگان در پاریس، مزارع مرگ کامبوج و مجمع الجزایر بیکینی آتول، از بهترین مکان ها برای گردشگری سیاه به شمار می آیند و هر یک به نوعی روایتگر داستان ها و وقایع تلخ روزگار هستند.

تورهای تجربی برگزار شده در سراسر دنیا نیز مخاطبان و طرفداران خاص خود را دارند؛ چراکه اغلب با نقش آفرینی و شبیه سازی حوادث گذشته همراه هستند. شاید یکی از جالب ترین این تورها، تور برگزار شده در مرز میان مکزیک و آمریکا باشد.

گردشگران در این سفر مانند مهاجران مکزیکی، شبانه از تونل های زیرزمینی و تاریک عبور کرده و در بین راه با قاچاقچی ها و آدم ربایان غیر واقعی مواجه می شوند.

تور جک قاتل در لندن، تور جنگ داخلی در اسپانیا و تور مواد مخدر در کلمبیا نیز از مهیج ترین تورهای تجربی برگزار شده در قاره اروپا و آمریکا هستند.

گردشگری سیاه به افراد این امکان را می دهد تا برای فراگیری تاریخ و علوم مختلف تنها به کتاب ها و فیلم های آموزشی اکتفا نکنند؛ بلکه خود در دل محیط رفته و عمق فاجعه را از نزدیک تجربه کنند. شاید به همین خاطر است که روز به روز بر شمار طرفداران این صنعت در حال رشد افزوده می شود.