همه چیز در مورد بنچمارک گیری از CPU و GPU کامپیوتر

کلیک - هر زمان که یک CPU (پردازنده) یا GPU (پردازنده گرافیکی) وارد بازار می شود، فضای مجازی از بنچمارک های مختلف پر می شود. بنچمارک گرفتن به کاربران اجازه می دهد تا درجه حرارت قطعات را هنگام فعالیت زیاد اندازه بگیرند، قدرت و عملکرد رایانه خود را بر حسب FPS به دست آورند و پایداری قطعات رایانه را تست کنند. علاوه بر تمام این ها، بنچمارک به شما اجازه می دهد قدرت سیستم خود را با رایانه های دیگر در سرتاسر جهان مقایسه کنید.

کاربرد بنچمارک چیست؟

با گرفتن بنچمارک شما قادرید عملکرد و قدرت خروجی اجزا و قطعات رایانه (PC) خود را با قطعات مشابه مقایسه کنید. همچنین بنچمارک گرفتن به کاربران امکان می دهد تا سلامت اجزای رایانه خود را سنجیده و در صورتی که یکی از قطعات به درستی کار نمی کند آن را تشخیص دهند.

برای مثال، در صورتی که رایانه شما از یک پردازنده (CPU) قدرتمند برخوردار باشد، ولی پردازنده گرافیکی (GPU) آن ضعیف باشد، شما ممکن است نتوانید بازی های ویدیویی را با بهترین کیفیت اجرا کنید و برای این کار با مشکل مواجه شوید. اگر هم CPU و هم GPU شما به خوبی کار می کنند، ولی یکی از آن ها بیش از حد داغ می شود، ممکن است رایانه شما بدون هیچ هشداری خاموش شود.

افزون بر این موارد، با بنچمارک گرفتن شما خواهید دانست که آیا بازی های مختلف روی رایانه شما قابل اجراست یا خیر و اگر جواب مثبت است با چه کیفیتی می توانید آن ها را به اجرا در آورید.

توجه داشته باشید که بنچمارک گیری با تست استرس (stress-testing) متفاوت است. تست استرس رایانه، قطعات آن را با آخرین توان ممکن به کار می گیرد و از تمام ظرفیت آن ها استفاده می کند. این کار برای آور کلاک کردن قطعاتی مثل CPU و GPU مفید است، عملی که طی آن استفاده ای فراتر از ظرفیت قطعات از آن ها شده و ممکن است رایانه به دلیل فشار بیش از حد دچار مشکل شود. اما از طرف دیگر، بنچمارک گیری عملکرد رایانه را در سطوح مختلف و با شدت های مختلف اندازه گیری می کند.

توجه: برای به دست آوردن نتیجه درست در هنگام گرفتن تست بنچمارک، کلیه نرم افزار ها و برنامه های در حال اجرا را ببندید. برای گرفتن بنچمارک باید ۱۰۰ درصد ظرفیت CPU آزاد باشد تا عملکرد رایانه به درستی محاسبه شود.

پارامتر های بنچمارک گیری

شما می توانید به تعدادی ابزار بنچمارک گیری آنلاین دسترسی داشته باشید که هر کدام دارای ویژگی های مخصوص به خود است. تست های بنچمارک هر روز در حال پیچیده تر شدن هستند و انتخاب ابزار و نوع بنچمارک بستگی به این دارد که می خواهید چه چیزی را تست کنید.

پارامتر های عمومی

یک بنچمارک عمومی و کلی سه چیز را اندازه گیری می کند: سرعت پردازنده (clock speed)، درجه حرارت و ولتاژ. نرم افزار HWMonitor این کار را به خوبی و با دقت تمام انجام می دهد. اگر چه استفاده از نرم افزار مانیتورینگ و ردیابی سیستم را نمی توان رسما مانند بنچمارک گیری دانست، ولی HWMonitor به کاربر اجازه می دهد در هنگام عملیات بنچمارک گیری، مقادیر مختلف را نظارت کرده و مشاهده کند. هر چقدر پردازنده و پردازنده گرافیکی شما بیشتر کار کنند، میزان درجه حرارت افزایش پیدا می کند.

این روش مانیتورینگ ساده دو مقدار کلیدی را نشان می دهند: سرعت پردازنده و درجه حرارت. اگر درجه حرارت رایانه شما در زمان بیکاری سیستم بالا است (۸۰-۹۰ °C)، معنی آن این است که رایانه شما به خوبی کار نمی کند و شما باید برای کاهش درجه حرارت آن فکری بکنید. اگر درجه حرارت قطعات رایانه شما در زمان بلا استفاده بودن معمولی و خنک است، ولی پس از کار کردن با سیستم با شدت زیادی افزایش پیدا می کند، ممکن است فن های کارت گرافیک شما خراب شده باشد و کار نکند و یا ضعیف کار کند.

FPS

اندازه گیری FPS بهترین روش برای تست عملکرد رایانه است. نتیجه این تست نیز بسیار قابل اعتماد است، چرا که FPS هم به عملکرد پردازنده وابسته است و هم پردازنده گرافیکی. به طور کلی FPS بالاتر، نشان دهنده یک رایانه سریع تر و قدرتمند تر است.

معمولا برای بررسی عملکرد و تست یک قطعه از امتیازات حداقل، حداکثر و متوسط FPS استفاده می شود. بین FPS و فعالیت درون بازی (in-game activity) یک نسبت معکوس وجود دارد. FPS کم به معنی فعالیت درون بازی بیشتر است که عملکرد رایانه را افزایش می دهد، ولی FPS زیاد به معنی فعالیت کمتر در درون بازی است.

به طور کلی دو نوع بنچمارک FPS وجود دارد: شبیه سازی شده (simulated) و بلا درنگ (real-time). هنگامی که یک برنامه با تصاویر از قبل رندر شده برای تست FPS روی رایانه اجرا شود به آن شبیه سازی شده گفته می شود. این تست های شبیه سازی شده قدرت و عملکرد رایانه را در سطح فعالیت زیاد و کم اندازه گیری می کنند.

اما تست های بلا درنگ FPS طی دفعات مختلفی که با رایانه خود بازی می کنید، گرفته می شود. این تست نشان می دهد که عملکرد رایانه شما با استفاده روزانه چگونه است. برای مثال، کاربر ممکن است از یک بازی با گرافیک سبک مثل League of Legends به یک بازی با پردازش های گرافیکی سنگین مثل Grand Theft Auto V مهاجرت کند.

نرخ FPS بلادرنگی که با این دو بازی مختلف گرفته می شود، کاملا متفاوت است. همچنین نرخ FPS بسته به تنظیمات گرافیکی اعمال شده در درون بازی نیز ممکن است تغییر کند. تست FPS بلادرنگ نتایج واقعی تری نسبت به تست شبیه سازی شده ارائه می کند، بنابر این در بررسی ها معمولا نتیجه هر دو تست ذکر می شود.

امتیازها در بنچمارک

همه ابزار های بنچمارک گیری برای نمایش نتایج از روش امتیاز دهی استفاده نمی کنند. بیشتر آن ها فقط عملکرد رایانه را آزمایش می کنند. اما نرم افزار هایی مثل ۳DMark یا RealBench از روش امتیاز دهی استفاده می نمایند. امتیازات داده شده به قطعات رایانه شما، مخصوص همان نرم افزار است و شما می توانید با استفاده از آن ها رایانه خود را با دیگران مقایسه کنید.

این امتیازات برای این که شما بفهمید کدام بازی ها یا برنامه های کاربردی روی رایانه شما قابل اجراست، مفید نخواهد بود. تنها مزیت این امتیاز ها امکان مقایسه عملکرد قطعات رایانه شما با قطعات مشابه دیگر در سراسر جهان است.

بنچمارک پردازنده گرافیکی (GPU)

بنچمارک گرفتن از پردازنده گرافیکی، روش بسیار مناسبی برای بررسی قابلیت های یک پردازنده گرافیکی جدید خریداری شده یا به تازگی آورکلاک شده است. همان طور که در بالا اشاره کردیم، شما با دو روش مختلف می توانید بنچمارک بگیرید: شبیه سازی شده و بلا درنگ.

پردازند گرافیکی یا GPU روی عملکرد بازی ها نسبت به استفاده معمولی از رایانه و یا مالتی تسکینگ تاثیر بیشتری دارد. بهترین روش برای گرفتن یک بنچمارک بلادرنگ، اجرای یک بازی با گرافیک سنگین و سپس بررسی و ردیابی میزان FPS است. اگر نرخ FPS رایانه شما بین ۱۰ تا ۲۰ بود، باید قابلیت های گرافیکی بازی را در تنظیمات کاهش دهید تا بهتر بتوانید از بازی لذت ببرید.

بنچمارک شبیه سازی شده

شرکت های بسیار کمی هستند که مانند Unigine بتوانند نرم افزار قدرتمندی جهت بنچمارک گیری از GPU تولید کنند. نسخه رایگان نرم افزار Heaven Benchmark ابزار بسیار خوبی برای بررسی عملکرد پردازنده گرافیکی است.

۳DMark مارک نیز یک نسخه آزمایشی رایگان از نرم افزار بنچمارک گیری Time Spy را منتشر کرده است که می توان از آن برای بنچمارک گرفتن از قطعات رایانه شخصی استفاده نمود.

نرم افزار Heaven Benchmark شرکت Unigine و نرم افزار Time Spy شرکت ۳DMark نسخه های مختلفی از DirectX را تست می کنند. نسخه رایگان Heaven benchmarks از DirectX 11 استفاده می کند، ولی Time Spy از DirectX12 استفاده می نماید. لازم به ذکر است که DirectX12 تنها برای ویندوز ۱۰ موجود است.

تنظیمات ویدیویی خود را در صفحه مربوطه انتخاب کنید، و برای شروع کار نرم افزار را اجرا کنید. هر چقدر کیفیت تصاویر گرافیکی در بخش تنظیمات در نقطه بالاتری تنظیم شود، شبیه سازی فشار بیشتری را به سیستم شما وارد می کند. ما برای گرفتن بنچمارک و مشاهده آثار آن از یک پردازنده گرافیکی آور کلاک شده و از نرم افزار Heaven Benchmark و با حالت High استفاده کردیم. با رزولوشن ۱۴۴۰x980 نتایج زیر به دست آمد. رزولوشن بالاتر کیفیت بهتر گرافیکی را به همراه خواهد داشت، ولی باعث افزایش فشار بر روی پردازنده گرافیکی می شود، بنابر این رزولوشن را کم کردیم.

سپس ما سرعت پردازنده (core clock) را از ۹۸۰ MHz به ۱۰۷۰ MHz افزایش داده و سرعت مموری (memory clock) 1070 MHz به ۱۵۵۰ MHz افزایش دادیم که نتیجه آن FPS بیشتر و امتیاز بالاتر در بنچمارک نرم افزار Heaven Benchmark بود که نشان دهنده موثر بودن آورکلاک این پردازنده گرافیکی است. شما می توانید پس از پایان آزمایش نتیجه را ذخیره کنید. نتایج بنچمارک Heaven Benchmark به صورت پیش فرض در پوشه C:\Users\[PC Name] ذخیره می شود.

این ساده ترین راه برای گرفتن بنچمارک از GPU و مشاهده عملکرد آن است.

بنچمارک بلادرنگ

بنچمارک بلادرنگ کارآمدی پردازنده گرافیکی شما را در هنگام اجرای عادی بازی های رایانه ای اندازه گیری می کند. این روش بسیار خوبی جهت تست نرخ FPS های مختلفی است که هنگام اجرای بازی ها با تنظیمات و کیفیت گرافیکی مختلف به دست می آورید. همچنین از این روش می توان برای اندازه گیری عملکرد پردازنده گرافیکی در اجرای بازی های مختلف استفاده کرد. برای مثال بازی های رده AAA بیشترین فشار را بر روی پردازنده گرافیکی می آورند، در حالی که بازی های چند نفره آنلاین مثل League of Legends و World of Warcraft به پردازش کمتری نیاز دارند.

برای گرفتن یک تست بنچمارک به روش بلادرنگ، برنامه محبوب سنجش FPS با نام Fraps را دانلود کنید. پس از اجرای نرم افزار Fraps، نرخ FPS شما به صورت خودکار در گوشه صفحه به نمایش در می آید. اکنون Fraps را باز کرده و به سربرگ FPS مراجعه کنید.

مطمئن شوید گزینه MinMaxAvg در زیر بخش Benchmark Settings تیک خورده باشد. با سایر گزینه ها کاری نداشته باشید و آن ها را تغییر ندهید. اکنون شما میتوانید بنچمارک بلادرنگ خود را تهیه کنید. همینطور که برنامه Fraps در حال اجراست، یک از بازی ها رایانه ای خود را باز کنید. اکنون شاهد خواهید بود که Fraps نرخ FPS شما را به صورت درشت و به رنگ زرد در گوشه صفحه نمایش می دهد.

اکنون همینطور که بازی در حال اجراست، برای شروع عملیات گرفتن بنچمارک کلید F11 را از روی صفحه کلید فشار دهید. پس از انجام این کار، نرم افزار شروع به محاسبه نرخ FPS شما در حالت حداقل، حداکثر و متوسط خواهد کرد. اطلاعات جمع آوری شده در یک فایل با فرمت .csv در پوشه C:\Fraps\Benchmarks ذخیره خواهد شد. شما می توانید در تصویر زیر نمونه ای از نتیجه آزمایش انجام شده با Fraps را مشاهده کنید. ارقام موجود در سمت چپ مربوط به بازی Middle Earth: Shadows of Mordor با تنظیمات متوسط است و ارقام موجود در سمت راست وضعیت همان بازی را با تنظیمات گرافیکی بالا نشان می دهد.

برای مشاهده نتایج بیشتر، در بخش Benchmark Settings نرم افزار Fraps گزینه FPS را فعال کنید، تا به اطلاعات کاملی از نرخ FPS دریافت شده شما در هنگام اجرای بازی دسترسی پیدا کنید. بازی هایی همچون Middle Earth: Shadows of Mordor امکان گرفتن بنچمارک از داخل خود بازی را فراهم می کند که می توانید با استفاده از آن تنظیمات گرافیکی بازی خود را تست کنید. اگر چه این تست ها به صورت شبیه سازی شده است، ولی می توانید گرافیک درون بازی و فعالیت درون بازی را به خوبی اندازه گیری کند.

نتایج قابل مشاهده در تصویر بالا توسط سیستم بنچمارک گیری درون بازی با تنظیمات گرافیکی بالا به دست آمده است که با نتایج ارائه شده توسط نرم افزار Fraps تقریبا یکسان است.

بنچمارک پردازنده (CPU)

بنچمارک پردازنده با بنچمارک پردازنده گرافیکی اندکی متفاوت است. در حالی که تست بنچمارک پردازنده گرافیکی روی توانایی رایانه در اجرای روان بازی ها متمرکز است، تست بنچمارک پردازنده بیشتر توانایی چند وظیفگی یا مالتی تسکینگ رایانه را مورد توجه قرار می دهد.

البته باید توجه داشت که یک پردازنده (CPU) بهتر در اجرای روان بازی های رایانه ای نیز موثر است. شما حتی می توانید با به کارگیری تست FPS از سرعت پردازنده خود نیز بنچمارک بگیرید. تست پردازنده به تعداد برنامه های در حال اجرا و فشار وارده آن ها بر پردازنده به شدت وابسته است.

بنچمارک رندر

نرم افزار بنچمارک گیری از پردازنده CineBench فقط قادر است زمان رندر ها را تست کند، ولی علاوه بر آن یک جدول مقایسه ای ساده نیز همراه با آن در خود نرم افزار ارائه می دهد.

سرعت رندر و پخش به شدت به سرعت پردازنده وابسته است. کارشناسان نیز معمولا برای آزمایش عملکرد پردازنده های مختلف از تست رندر استفاده می نمایند.

بنچمارک حقیقی (Real-World)

نرم افزار هایی مثل GeekBench به کاربران اجازه می دهند، پردازنده خود را تست کرده و امتیاز به دست آمده را با مجموعه بنچمارک های موجود در مجموعه این نرم افزار مقایسه کنند. این نرم افزار ادعا می کند که تست ها را به صورت حقیقی (real-world) انجام می دهد و نتایج آن کاملا دقیق و درست است.

ما نرم افزار RealBench را ترجیح می دهیم چرا که دارای مجموعه از تست های بنچمارک حقیقی برای پردازنده است. این تست ها شامل ویرایش تصویر، رمزگذاری ویدیو، برنامه نویسی و مالتی تسکینگ یا چند وظیفگی می شود. همچنین نرم افزار RealBench تمامی عملیات های انجام شده را مستقیما روی صفحه به نمایش می گذارد.

پس از اینکه آزمایش ها به پایان رسید و نتایج را دریافت نمودید، می توانید آن ها را با مجموعه آزمایشات RealBench مقایسه کنید. این نرم افزار نه تنها ابزار موثری برای گرفتن بنچمارک است، بلکه امکان تست استرس را نیز فراهم می کند.

چقدر از سیستم خود بنچمارک می گیرید؟

اگر تا به حال از رایانه خود بنچمارک نگرفته اید، الان بهترین زمان برای انجام این کار است. اگر چه با عمل بنچمارک گیری نمی توانید سرعت و عملکرد رایانه خود را بهبود دهید، ولی بنچمارک ابزار بسیار خوبی برای عیب یابی سیستم است. اگر هم سیستم شما عیبی نداشته باشد، حداقل می توانید قدرت آن را سنجیده و عملکرد آن را مورد آزمایش قرار دهید.