پنج مرحله شبیه سازی ژنتیکی را بشناسید؟

تاگ‌سازی (کلونینگ) یک واژه کلی است که روش‌های زیادی را در بر می‌گیرد. به‌طور کلی کلونینگ به معنای تکثیر اطلاعات زیستی جهت استفاده در مقاصد پزشکی است. همچنین کلونینگ درمانی، به انتقال DNA هسته میان سلول تخمه‌ای مختلف برای کوتاه کردن سیر تکاملی گفته می‌شود.

کلونینگ اولین بار پس از ۲۷۶ بار آزمایش در سال ۱۹۹۶، منجر به شبیه‌سازی گوسفندی به نام دالی شد و پس از این اتفاق، کلونینگ به‌صورت زنجیروار توسط دانشمندان بسط و توسعه داده شد.

آنچه به عنوان کلونینگ از آن یاد میکنیم و به طور کلی شامل استخراج DNA بزرگ‌سال یک گونه و و تکثیر آن برای خلق جنینی با DNA مشابه نمونه است؛ شامل مراحل زیر است:

• مرحله اول: استخراج DNA از نمونه اهداکننده

اولین چیزی که موردنیاز است،سلول‌هایی ماندگار و سالم به نام somatic cell nuclear transfer یا SCNT ، از اندامی است که برای کلونینگ در نظر گرفته شده است.سلول‌های مورد نیاز را می‌توان از سلولهای پوست،سواب داخلی گونه و همچنین گلبول‌های سفید خون به دست آورد و باید توجه داشت که سلول‌ها باید سالم باشند.

• مرحله دوم: ایجاد سلول تخم

در این مرحله باید سلول تخم مناسب را ساخت. پس از یافتن سلول تخم مناسب از همان ‌گونه‌ای که سلول‌های اولیه به دست آمدند، یا گونه‌ای نزدیک به آن،هسته سلول که حاوی کروموزوم است، استخراج می‌شود؛ اما آنچه در کلونینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد، هسته سلول نیست.بلکه هدف کلونینگ ساختن پوسته‌ای خالی برای رشد جنین است؛ بنابراین هسته و DNA حذف شده و باقیمانده سلول برای فرآیند کلونینگ حفظ می‌شود.

• مرحله سوم: جایگذاری DNA استخراج‌شده از نمونه

دانشمندان DNA استخراج‌شده را در پوسته به‌دست‌آمده از سلول جایگذاری می‌کنند. در این مرحله اصطلاحا سلول کلون شده است.

• مرحله چهارم: القای باروری به سلول و کاشت آن

حالا سلول کلون شده باید رشد کند،اما از آنجا که سلول کروموزوم کامل دارد،این امر ممکن نیست.بنابراین دانشمندان به سلول القا می‌کنند که بارور است.این کار توسط مواد شیمیایی که باعث شروع روند رشد می‌شوند،صورت می‌گیرد.در این مرحله سلول پس از القا، در شرایطی مشابه شرایط تکثیر شروع به تقسیم شدن می‌کند. درصورتی‌که نتیجه کار منجر به رشد جنین سالم شود، برای ادامه رشد می‌توان آن‌ها به ارگانیسم ماده منتقل نمود. روش‌های پرهزینه‌تری نیز برای تکثیر در آزمایشگاه وجود دارد.

• مرحله پنجم: ادامه روند تا رسیدن به پایداری

ازآنجاکه کار آزمایشگاهی با آزمون و خطا همراه است،بنابراین پایداری نتایج شرط اصلی دقت و صحت کار است. لذا شرط تکرارپذیری آزمایش به‌شرط ثابت بودن نتیجه، یکی از مهم‌ترین عواملی است که باید در کلونینگ مدنظر قرار بگیرد.