اجرای برنامه های داس در ویندوز ۱۰ چگونه امکان پذیر می‌شود؟

آیا شما با نوستالژی مبارزه با نیروهای جهنمی در بازی Doom بوسیله یک تفنگ ساچمه‌ای و یا اره برقی خاطره دارید؟ آیا شما سادگی پردازشگر نرم‌افزار مایکروسافت ورد ۵٫۰ را به خاطر دارید که بدون هیچ گونه بررسی‌کننده نگارشی، اجرا می‌شد؟ همانطور که می‌دانید سیستم ویندوز ۱۰ به گونه‌ای طراحی و برنامه‌نویسی شده است که نمی‌توان برنامه‌ها و بازی‌های قدیمی سیستم عامل داس (DOS) را در ویندوز ۱۰ اجرا کرد.

بی شک نام شبیه‌ساز تاکنون به گوشتان خورده است. شبیه‌سازها، نرم‌افزارهایی هستند که وظایف مختلفی را به انجام می‌رسانند. در محیط کامپیوترهای شخصی نیز شبیه‌سازهای متعددی عرضه شده‌اند که کلا می‌توان آنها را به دو شاخه اصلی تقسیم نمود.

دسته اول، شبیه‌سازهایی هستند که در دل کامپیوتر شما، یک کامپیوتر مجازی کامل را بصورت نرم‌افزاری شبیه‌سازی می‌کنند و به شما اجازه می‌دهند بی‌آنکه نگران دستکاری در سیستم واقعی‌تان باشید، در محیط شبیه‌سازی شده فوق، هر سیستم‌عاملی که مایل بودید را نصب و از آن استفاده کنید. کار با شبیه‌سازهای دسته اول به مهارت بیشتری نیاز دارد؛ سرعت اجرای آنها کمتراست؛ منابع سیستم بیشتری را می‌طلبند و بالاخره اینکه عمدتا رایگان نیستند و قیمت‌های سرسام‌آوری دارند. از معروف‌ترین شبیه‌سازهای این گروه می‌توان به VMWare Workstation و Microsoft Virtual PC اشاره نمود.

دسته دوم، شبیه‌سازهایی هستند که صرفا محیطی خاص و تخصصی شده برای انجام وظیفه‌ای مشخص را در کامپیوترتان شبیه‌سازی می‌کنند و به اندازه شبیه‌سازهای گروه اول، وسیع و پیچیده نیستند. کارکردن با اینگونه شبیه‌سازها، بسیار ساده‌تر است؛ چون وظایف زیادی بر دوششان نیست، سرعت اجرایشان بیشتر است؛ به منابع سیستم کمتری برای اجرا احتیاج دارند و بالاخره اینکه عمدتا رایگان و از نوع متن باز هستند.

ما در این مقاله قصد داریم یکی از شبیه‌سازهای گروه دوم، به نام DOSBox که بهترین شبیه‌ساز داس عرضه شده تاکنون است را به شما معرفی کنیم. این شبیه‌ساز، بر روی تمام سیستم‌عامل‌ها قابل اجرا است. ابتدا به آدرس مراجعه نموده و آخرین نسخه مخصوص سیستم‌عامل خود را دریافت نمایید. خوشبختانه شبیه‌ساز رایگان و متن باز DOSBox این امکان را به کاربران می‌دهد تا توابع، برنامه‌ها و بازی‌های قدیمی سیستم عامل داس را بر روی ویندوز ۱۰ اجرا کنید و نوستالژی خاطره‌انگیز مجموعه آیتم‌های داس را بار دیگر برای خود زنده کنید.

• دانلود برنامه یا بازی Retro (تحت داس)

اگر شما این راهنما را مطالعه می کنید، احتمالا یک بازی یا برنامه خاصی وجود دارد که می خواهید آن را بر روی ویندوز ۱۰ اجرا کنید، اما ممکن است شما نسخه داس آن برنامه یا بازی را نداشته باشید. وب سایت هایی مانند آمازون و eBay اغلب بازی های Retro (تحت داس) را روی فلاپی دیسک و CD-ROM ارائه می‌دهند. همچنین تعدادی از وبسایتهایی با عنوان "Abandonware" وجود دارد که برنامه‌ها و بازی‌هایی که دیگر فعالانه نگهداری نمی شوند یا توسعه دهندگان آن وجود ندارند، بصورت قانونی این محتویات را برای دانلود قرار داده‌اند.

این وبسایت شامل مجموعه ای بزرگ از بازی های MS-DOS است. همچنین این وبسایت مجموعه ای از برنامه های قدیمی MS-DOS را در خود دارد. بسیاری از این عناوین را می توانید در مرورگر خود اجرا کنید.

• انتقال و کپی فایل‌های برنامه

در ویندوز ۱۰ خود Windows File Explorer را باز کنید و سپس به پوشه ای بروید که در آن شبیه‌ساز DOSBox نصب شده است، به عنوان مثال: C:\Program Files (x86)\DOSBox-0.74

در محیط محل نصب شبیه‌ساز DOSBox راست کلیک کرده و گزینه New Folder را انتخاب کنید و سپس یک نام به New Folder ایجاد شده خود بدهید به عنوان مثال GAME. ترجیحا یک نام ساده برای پوشه ایجاد شده خود انتخاب و ثبت کنید.

پس از انجام این کار، پوشه حاوی بازی یا برنامه ای که می خواهید در این پوشه جدید (GAME) باشد را، با استفاده از ویژگی Drag & Drop به پوشه جدید انتقال بدهید. اگر بازی یا برنامه شما یک نسخه ایمیج ISO از CD یا DVD باشد باز هم می‌توانید به پوشه جدید (GAME) کپی و انتقال دهید.

• شبیه‌ساز DOSBox را اجرا کنید

در دسکتاپ ویندوز ۱۰ بر روی میانبر DOSBox دوبار کلیک کنید.

ابتدا باید شبیه‌ساز DOSBox را به محل بازی های خود اضافه کنید، با ایجاد یک درایو مجازی 'C:\'. شما می توانید این کار را با نوشتن فرمان Mount C GAMES انجام دهید.

به جای عبارت GAMES می‌توانید نام پوشه‌ای را که در مرحله قبل به New Folder ایجاد شده خود داده‌اید، بنویسید.

برای بازگشت به مرحله قبلی می‌توانید عبارت Return را در محیط شبیه‌ساز DOSBox بنویسید. با تایپ و نوشتن C: می‌توانید به راحتی به درایو مجازی C وارد شوید.

در این مرحله می توانید از دستور "cd" برای تغییر در پوشه ای که حاوی بازی یا برنامه ای است استفاده کنید. به عنوان مثال: cd doom

• نصب برنامه شما

از دستور DIR برای فهرست کردن همه فایل های داخل پوشه خود استفاده کنید. مراحل دقیق نصب و یا اجرای یک برنامه یا بازی متفاوت خواهد بود. نگاهی به فایل های دسته ای (BAT) و اجرایی (EXE) بیاندازید. به احتمال زیاد یک فایل به نام SETUP.EXE خواهید دید. به سادگی "Setup" را تایپ کرده تا آن را اجرا کنید.

اگر پوشه حاوی یک فایل ISO باشد، شما باید این را به طور جداگانه با استفاده از دستور imgmount نصب کنید. به عنوان مثال: imgmount D REDALERT.ISO.

شما می‌توانید به درایو مجازی D با نوشتن فرمان : D سوئیچ کنید.

فراموش نکنید که فرمان DIR را برای فهرست کردن فایل های برنامه یا بازی استفاده می‌شود، بدین‌ ترتیب می توانید برنامه یا بازی مورد نظر خود را نصب کنید.

• تهیه ایمیج از فلاپی دیسک (Floppy Disk)

اگر برنامه یا بازی شما فوق العاده یکپارچه (Super-Retro) باشد، ممکن است روی فلاپی دیسک ذخیره شده باشد. ساده ترین راه برای بارگذاری فلاپی ها، ایجاد یک فایل ایمیج (IMG) از محتویات آنها است و سپس آنها را همانند یک ایمیج ISO نصب کنید. تعدادی از برنامه هایی در دسترس وجود دارد که به شما اجازه می دهد محتویات یک فلاپی دیسک را در ویندوز مشاهده کنید. این برنامه‌ها شامل WinImage و MagicISO Maker است.

هنگامی که فایل های ایمیج فلاپی داخل پوشه "GAMES" قرار گرفتند، آنها را با استفاده از دستور یا فرمان imgmount نصب کنید، به عنوان مثال: IMGMOUNT A image_1 -t floppy.

دستور 'A:' را اجرا کنید تا به درایو فلاپی مجازی بروید.

• برنامه یا بازی مورد نظر خود را اجرا کنید

پس از تکمیل فرایند نصب، به احتمال زیاد به طور خودکار به پوشه مورد نظر سوئیچ شوید. البته اگر از فرمان و دستور 'cd' برای تغییر محتوا در پوشه ای که در هنگام راه اندازی انتخاب کردید استفاده نکرده باشید. اجرای یک برنامه یا بازی دقیقا به همان شیوه برای نصب کننده انجام می شود. به سادگی با استفاده از دستور DIR برای فهرست‌کردن فایل ها استفاده کنید و سپس نام EXE را تایپ کنید. هنگامی که بازی در حال اجرا است، اگر شما می‌خواهید سرعت بازی یا برنامه مورد نظر را کاهش دهید، با استفاده از کلید‌های ترکیبی Ctrl + F11 و Ctrl + F12 به کم کردن سرعت بازی می‌توانید اقدام کنید. همچنین می‌توانید تصویری از پیشرفت خود را با استفاده از کلید‌های ترکیبی Ctrl + F5 ضبط کنید. این فایل در C: \ Users \ myusername \ AppData \ Local \ DOSBox \ capture ذخیره می‌شود.

• فعالسازی IPX

برخی از بازی های قدیمی از حالت چند نفره توسط IPX (Internetwork Packet Exchange) پشتیبانی می‌شوند. DOSBox شبیه‌سازی است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا از طریق UDP دو یا چند بازیکن در یک شبکه بازی مورد نطر را انجام دهند.

برای شروع، شما باید IPX را در فایل Confique شبیه‌ساز DOSBox فعال کنید. برنامه را ببندید، سپس Windows File Explorer خود را باز کرده و به مسیر زیر بروید:

C:\Users\yourusername\AppData\Local\DOSBox

روی فایل کلیک راست کرده و گزینه 'Open With' را انتخاب کنید و سپس 'Other Programs' را انتخاب کرده و در نهایت بر روی «دفترچه یادداشت» (Notepad) کلیک کنید.

برای پیدا کردن بخش مربوط به چند نفره (IPX)، کلید Ctrl + F را نگه دارید و نوع 'ipx' را تایپ کنید. سپس تابع "ipx = false" به "ipx = true" تغییر دهید.

• راه‌اندازی سرور IPX

هنگامی که IPX را در فایل پیکربندی DOSBox فعال کرده اید، DOSBox خود را با دوبار کلیک روی میانبر دسک تاپ اجرا کنید.

شما هم اکنون می توانید سرور IPX را راه اندازی کنید و به دیگر کاربران در شبکه محلی امکان اتصال به سروری را که شما ایجاد می‌کنید را بدهید. برای شروع، دستور و فرمان زیر را وارد کنید:

ipxnet start server e.g. ipxnet start server 19955

سیستم فایروال ویندوز ممکن است در این مرحله پیغام هشدار را نشان دهد. در این مرحله بر روی «Allow Access» کلیک کنید.

از هر کاربر دیگری که در شبکه خود است بخواهید DOSBox را باز کند و دستور زیر را برای اتصال به سرور شما اجرا کند:

ipxnet connect e.g. ipxnet connect 192.168.1.87 19955

شما حالا می‌توانید بازی را شروع کنید.

• نصب DOSBox frontend

شبیه‌ساز DOSBox با اینکه یک نرم‌افزار مفیدی برای اجرا بازی‌ها و برنامه‌های قدیمی داس در ویندوز ۱۰ است اما اجرای دستورات و فرمان‌ها برای هر بار بازی کردن ممکن است کمی اذیت کننده باشد. یک ویژگی جدید برای شبیه‌ساز DOSBox وجود دارد که سعی می کند روند را کمی ساده تر کند.

DOSBox Game Launcher یا همان DGBL کامپوننتی است که به کاربران اجازه می دهد تا تنظیمات پروفایل ایجاد شده برای بازی در حال نصب را ذخیره کند. بنابراین شما می‌توانید بدون انجام کار‌های تکراری و استفاده از دستور‌هایی که قبلا آن‌ها را انجام داده‌اید، بلافاصله بازی را نصب و اجرا کنید.

بسیاری از آیتم‌های این کامپوننت در حال پیشرفت و توسعه است بنابراین بهتر است قبل از نصب این کامپوننت، از فایل های خود یک نسخه پشتیبان تهیه کنید. پس از دانلود DGBL باید فایل ZIP را استخراج کرده و سپس 'launch.exe' را اجرا کنید.