تکنولوژی به کار رفته در گوشی های ضدآب چیست؟

کلیک- فناوری ضد آب در گوشی های موبایل کم کم در تمام برندهای گوشی خود را نشان می دهد، آیفون ۷ ، گلکسی اس ۷ و اکسپریا XZ همگی در برابر آب مقاومت قابل توجهی از خود نشان می دهند. اگرچه، سونی و سامسونگ دو-سه سال زودتر از اپل به فکر ضد آب ساختن موبایل های شان بوده اند و این اولین تلاش این شرکت آمریکایی است.

دوست دارید بدانید چه مسئله ای سبب می شود که مایعات هیچ اثری روی موبایل شما نداشته باشند و حتی اندکی از آن هم به درون نفوذ نکند؟

اسکات هاوارد، متخصص کالبدشکافی دستگاه های الکترونیک از وبسایت iFixit در مورد این مسئله توضیح می دهد و می گوید که یک تخم مرغ را فرض کنید. با پوسته ای کامل و شکسته نشده. هیچ راهی نیست که آب وارد آن کنید. حالا همین تخم مرغ را با یک تخم مرغ پلاستیکی مخصوص عید پاک جا به جا کنید تا متوجه دشواری ماجرا شوید.هاوارد می گوید: «اگر تخم مرغ عید پاکی داشته باشید که به دو نیم تقسیم شود، به یک باره کل بازی تغییر می کند. با اندکی فشار، می توانید مولکول های آب را به درون دستگاه وارد کنید.»

ولی گذشته از این وقتی به آن فکر می کنیم گوشی موبایل شما مثل تخم مرغ نیست که فقط یک حفره داشته باشد. چندین و چند حفره روی موبایل شما قرار گرفته، تک تک پورت ها، دکمه ها، روزنه های میکروفون و اسپیکر، ضعیف ترین بخش های تلفن شما هستند که آب را از میان آن ها می توان به نحوی وارد دستگاه کرد. البته، فاصله میان بدنه و نمایشگر را هم فراموش نکنیم.

هاوارد توضیح می دهد که از آنجایی که تولید کننده ها نمی توانند نمایشگرها را کاملا به بدنه بچسبانند، ضد آب ساختن این شیار عمیق که سرتاسر تلفن را گرفته بسیار دشوار است. بنابراین آن ها از تکنیک فوق العاده ساده ای استفاده می کنند: چسب، مقدار زیادی چسب، در این گوشی ها مقدار زیادی چسب به کار رفته است.

ما در همه این گوشی های موبایل شاهد استفاده از ماده ای بسیار چسبناک هستیم که نمایشگر و بدنه را به هم محکم چسبانده است. سازندگان همچنین از مقدار اندکی چسب در بخش پشتی پورت ها هم استفاده می کنند، جایی که یو اس بی، لایتنینگ یا جک ۳٫۵ میلی متری هدفون به مادربورد متصل می شود.

اما باید به شما بگوییم که چسب در همه نواحی پاسخگو نیست. مسلما دوست ندارید برخی نواحی بیرونی تلفن مثل دکمه ها، پورت ها و… توسط تکه چسبی پوشانده شده باشد. اینجا است که واشر های پلاستیکی O شکل وارد ماجرا می شوند و کل بخش را محکم می پوشانند تا آب به هیچ وجه راه نفوذ نداشته باشد.

اگر خوب نگاه کنید می بینید که در کناره های پورت شارژ و جک هدفون می توانید این پلاستیک های محکم را پیدا کنید. همچنین یک واشر هم برای پورت سیم کارت در نظر گرفته شده. برای دکمه ها نیز تولیدکنندگان تکنیک متفاوتی به کار می گیرند. مقدار اندکی پلاستیک سیلیکونی، رابط دکمه فیزیکی که شما فشار می دهید و قطعه الکتریکی داخلی می شود. این شبیه آن است که در یک روز بارانی، کفش تان را کاملا با یک پاکت پلاستیکی بپوشانید. اینطور دیگر کفش تان اصلا خیس نمی شود.

ولی باز هم باید این را بدانید که همه بخش های تلفن کاملا مهر و موم نشده اند.برای آنکه صدا منتقل شود، برای میکروفون و اسپیکر روزنه هایی در نظر گرفته شده است. جدا از مسئله صدا، لازم است که فشار بیرون و داخل تلفن همراه نیز برابر با یکدیگر باشد تا مشکلی از بابت فشار و باز شدن برخی حفره ها پیش نیاید.

ولی در اینجا این سوال پیش می آید که چطور آب از این روزنه ها نمی گذرد؟ مسلما مولکول های موجود در هوا از مولکول های به هم پیوسته آب بسیار کوچک تر هستند. بنابراین وقتی توری کوچکی که روزنه های بسیار ریزی دارد طراحی می شود، مولکول های آب در برخورد با آن، حالت طبیعی خود را به سبب قابلیت کشش سطحی و چسبندگی مولکول های شان حفظ می کنند.

در جواب شما باید بگوییم که در قسمت میکروفون برخی تلفن های دیگر هم مثل گلکسی اس ۷ و آیفون ۷، یک نوع ماده نفوذپذیر برای هوا و غیر قابل نفوذ در برابر آب به کار گرفته شده است. این دریچه های هوایی ویژه از ترکیب شیمیایی خاصی تهیه شده اند و به این راحتی اجازه عبور مایعات را نمی دهند.

همه چیز تا اینجا منطقی به نظر می رسد ولی در حقیقت مشکل اینجا است که هیچ یک از تکنیک های مورد اشاره قابلیت آنکه تلفن شما را به طور کامل از نفوذ آب در امان نگه دارند کافی نیست. اصلا عبارتی تحت عنوان تلفن همراه ضد آب صحت چندانی ندارد.

هاوارد از iFixit برای ما توضیح می دهد که بحث بر سر فشار است. اینکه چقدر فشار لازم است تا آب وارد دستگاه شده و قطعات الکترونیکی را از کار بیاندازد. به همین خاطر است که اپل، سامسونگ و سونی به جای لفظ «ضد آب» از «مقاوم در برابر آب» استفاده می کنند.

مورد بعدی در مورد ناخالصی های آب است، یکی از این ناخالصی ها نمک است . کمپانی سونی هیچ تضمینی نمی کند که دستگاه شما در چنین محیطی دوام بیاورد. در حقیقت همین چندی پیش بود که استرالیایی ها از این کمپانی ژاپنی شکایت کردند و ادعا داشتند تلفن های شان پس از شنا در استخرهای خانگی دچار مشکل شده و حتی بدنه آن زنگ زده است.

خب علت این موضوع واضح است و این حقیقت که آب استخرهای استرالیایی حاوی مقداری نمک بوده را نمی توان کتمان کرد و همین مسئله سبب شده تا تلفن های همراه زیر آب آسیب جدی ببینند و چندان هم مقاوم در برابر آب نباشند. همین روند شکایت دهی سبب شد تا سونی قوانین خود را تغییر دهد و بگوید تلفن های تان را با خود به استخرهایی که نمک دارند نبرید. موبایل های سونی فقط در برابر آب کلردار استخرها مقاوم است.

ولی اپل از این ماجرا درس گرفته و لیستی بلند بالا از کارهایی که نباید با آیفون ۷ و ۷ پلاس انجام ندهید تهیه کرده. «ضد آب نبودن» دلیل دیگری است که از کار افتادن تلفن توسط آب شامل گارانتی ها نمی شود.

مجوز IPXX چیست؟
اگر می خواهید بدانید که این اصطلاح تلفن همراه مجوز IPXX را دریافت کرده یعنی چه ؟باید بگوییم این یعنی فلان تلفن در برابر نفوذ گرد و غبار و آب چه مقاومتی از خود نشان می دهد. برای اعطای چنین مجوزی به تلفن هایی که در برابر آب مقاوم هستند، سه معیار در نظر گرفته شده:

۱- مقاومت در برابر قطرات آب
۲- مقاومت در برابر جریان آب
۳- مقاومت در عمقی حدودا نیم متری به مدت ۳۰ دقیقه
ولی در اینجا باز شرایطی وجود دارد چون همه این مجوزها در حالت آزمایشگاهی و به صورت کاملا کنترل شده به دست آمده است. یعنی قرار نیست هر شرایط متفاوتی که تجربه می کنید، لزوما مطابق این استانداردها باشد.
این را هم باید بدانید که اگر تلفن تان یک بار باز شده یا چندین بار روی زمین افتاده، هیچ تضمینی وجود ندارد که استانداردهای IP هنوز استوار باشند و آب قدرت نفوذ نداشته باشد.

و اپل هم برخی هشدارها را داده است مثلا برخی موقعیت ها هم کمی خطرناک هستند. برای مثال اپل توصیه کرده پس از استحمام تلفن خودتان، آن را حداقل ۵ ساعت در محیطی خشک نگه دارید و پیش از آن ابدا مبادرت به شارژ موبایل ننمایید.

آب شامل گارانتی نمی شود
لازم است بدانید که هیچ یک از شرکت های نام برده، تلفن شما را از بابت ضد آب بودن گارانتی نمی کنند.
سونی، اپل و سامسونگ، هر سه صراحتا اعلام کرده اند هیچ ضمانتی وجود ندارد اگر تلفن های شان توسط آب دچار اختلال و خرابی شود، تلفن هایی که مجوزهای لازم در جهت مقاومت علیه آب را دریافت کرده اند. همچنین در بخش خاصی از همه این تلفن ها، برچسب خاصی قرار گرفته که حین تماس با آب و خطرساز شدن تغییر رنگ می دهد و نشان می دهد که آب به نواحی غیر مجاز رسیده است.

با این حال، هیچ کس دوست ندارد مشتری های ناراضی داشته باشد. سامسونگ و سونی، هر دو می گویند که تعویض موبایل های مشکل دار طی یک سال اول، اگر تلفن از شرایط تعریف شده برایش گذر نکرده باشد، بلا مانع است اما در هر حالتی به مشتری خود یک موبایل جدید نمی دهند و باید موضوع بررسی شود.

به هر حال، شما هم اگر با انداختن موبایل تان در استخر آب یا سینک ظرفشویی خوشحال می شوید باید بگوییم که بهتر است این کار را متوقف کنید. به ریسک اش نمی ارزد. همچنین باید بدانید که اپل در ایران نمایندگی ندارد و شما نمی توانید به امید تعویض آن دل خوش باشید.