هر آنچه باید در مورد سیستم های خنک کننده مایع کامپیوتر بدانید (قسمت اول)

کلیک - سیستم خنک کننده کامپیوترهای دسکتاپ از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و در صورتی که قطعات کامپیوتر دمای پایینی داشته باشند، کامپیوتر عملکرد بسیار بهتری خواهد داشت. در این مطلب قصد داریم در مورد سیستم های خنک کننده چند منظوره که در آن ها از مایع استفاده می شود، اطلاعاتی ارائه دهیم و شما را با نحوه نصب آن ها آشنا کنیم.

استفاده از این خنک کننده هیچ خطری برای کامپیوتر شما ندارد و علاوه بر اینکه به راحتی نصب می شوند، از کارایی بسیار بالایی نیز برخوردار هستند و مایع درون آن ها می تواند سیستم شما را به خوبی خنک نگه دارد.

بسیاری از CPU ها دارای یک سیستم خنک کننده متشکل از فن و هیت سینک (قطعه ای که گرما را جذب می کند و به تدریج آن را آزاد می کند) هستند که دارای کارایی خوبی نیز است و برای خنک سازی CPU در هنگام انجام کارهای عادی و متداول روزمره، کاملا پاسخگو است. این سیستم برای استفاده در لپ تاپ های گیمینگ و لپ تاپ هایی که برای انجام فعالیت های سنگین طراحی شده اند، نیز کاملا مناسب است؛ اما عده ای از کاربران هم برای خنک سازی سیستم های خود از مخازن کوچک مایع و چندین لوله استفاده می کنند. کاربران باید در مورد استفاده از این نوع سیستم خنک سازی کاملا با احتیاط عمل کنند و بخش های مختلف این سیستم را با دقت زیاد بررسی کنند تا از عدم وجود نشتی مایع مطمئن شوند؛ بنابراین توصیه می کنیم افرادی که در زمینه ساخت این نوع از سیستم های خنک کننده مبتدی هستند، از سیستم های باز استفاده نکنند و از سیستم های خنک سازی بسته ای که مایع در آن ها جریان دارد و تحت عنوان closed-loop coolers یا AIO شناخته می شوند، استفاده کنند. در ادامه تمام اطلاعات لازم در مورد این سیستم خنک کننده را برای شما بیان خواهیم کرد که شامل روش کار آن ها، انتخاب آن ها، آماده سازی سیستم برای نصب آن، نصب بخش های مختلف، بررسی عملکرد آن ها، نرم افزارهای مورد استفاده برای تنظیم آن ها و بهبود عملکرد آن ها می شود

روش کار

روش کار این سیستم خنک سازی شبیه به رادیاتور خودرو است. در این سیستم یک پمپ کوچک در قسمت بالای CPU نصب می شود که یک مایع مخصوص (معمولا این مایع ترکیبی از آب مقطر و یک مایع هادی حرارت است) را در لوله های کوچک و انعطاف پذیری که در یک حلقه بسته قرار دارند، به گردش در می آورد و حرارت CPU از طریق یک تکه فلز مس که در زیر پمپ قرار دارد، به مایع انتقال داده می شود. سپس مایع گرم شده از طریق چندین لوله کوچک به یک رادیاتور کوچک که می تواند در قسمت جلو، عقب یا بالای کیس کامپیوتر قرار داده شود، انتقال داده می شود و در رادیاتور به کمک چند فن که برای عملکرد بهتر در قسمت های مختلفی از آن تعبیه شده اند، خنک می شود و دوباره به CPU انتقال داده می شود و پس از گرم شدن دوباره همین روند تکرار می شود.

این سیستم خنک سازی کارآمد، همراه با رادیاتورهایی با اندازه های مختلف عرضه می شوند. این سیستم خنک سازی کارآمد برای کامپیوترهای دسکتاپ با اندازه متوسط و بزرگ عالی هستند و معمولا برای کاهش دمای CPU مورد استفاده قرار می گیرند؛ اما می توانند برای خنک کردن کارت های گرافیک نیز به کار گرفته شوند.

انتخاب یک AIO مناسب

شما به یک AIO نیاز دارید که به خوبی در سیستم شما قرار گیرد و با آن متناسب باشد. برخی از AIO ها با یک فن و برخی دیگر با دو فن عرضه می شوند. رادیاتور سیستم های که دارای دو فن هستند، دارای طول بیشتری هستند. همانطور که قبلا گفتیم شما می توانید رادیاتور سیستم را در اطراف کیس کامپیوتر خود قرار دهید، اما باید آن را در قسمتی قرار دهید که فضایی برای قرار گرفتن لوله های آن ها و حرکت آن ها وجود داشته باشند و فن ها هم بتوانند آزادانه حرکت کنند. طراحی برخی از کیس های کامپیوتر به صورتی است که می توان بخشی از بدنه یا تمام بدنه آن ها را جدا کرد. این نوع طراحی باعث می شود نصب AIO ها به آسانی انجام شود. قبل از نصب این سیستم های خنک کننده، در مورد فضای موجود در کیس کامپیوتر خود برای نصب آن ها اطلاعات لازم را به دست آورید و ببینید سایر کاربران چگونه سیستم های خنک کننده دارای یک یا دو فن را نصب کرده اند.

پمپ نصب شده

به دلیل اینکه AIO ها دارای قطعات متحرک مانند پمپ و فن های تعبیه شده در رادیاتورها هستند، هنگام خرید آن ها علاوه بر توجه به عملکرد آن ها در خنک سازی سیستم، باید سیستمی را انتخاب کنید که هنگام کار کردن صدای کمی تولید کند و پمپ و فن های آن دوام خوبی داشته باشند و برای دو، سه یا حتی چهار سال به راحتی بتوانند سیستم شما را خنک کنند و از همه مهم تر اینکه نشتی سیستم در حد صفر باشد.

در ضمن به خدمات پس از فروش سیستم خنک کننده مورد نظر خود هم توجه کنید. برخی از این سیستم های خنک کننده همراه با خدمات پس از فروش بلند مدت عرضه می شود (چهار تا پنج سال و یا حتی شش سال). در ضمن ببینید آیا قطعات جانبی این سیستم ها که توسط شرکت های دیگر تولید شده اند و می توانند مشکل نشتی داشته باشند، نیز شامل خدمات پس از فروش می شوند یا نه. در ضمن ببینید در صورتی خراب شدن سیستم، آیا شرکت سازنده مسئولیت جابه جایی سیستم را بر عهده می گیرد یا نه و اینکه سیستم پس از بررسی و تعمیر، در چه مدت زمانی و به چه صورتی به شما تحویل داده خواهد شد. توجه به تمام موارد مذکور به همراه مطالعه نقد و بررسی های تخصصی و نظرات کاربران می تواند به شما کمک کند سیستم خنک کننده مناسب خود را متناسب با بودجه خود انتخاب کنید.

از میان برندهای تولید کننده سیستم های خنک کننده AIO می توان به Asetek ،Cooler Master ،Corsair ،Silverstone ،EVGA و NZXT اشاره کرد.

ما سیستم خنک کننده NZXT Kraken X62 را با قیمت ۱۶۰ دلار به شما پیشنهاد می کنیم. این AIO می تواند برای یک کامپیوتر گیمینگ متداول که مجهز به پردازنده ۴ گیگاهرتزی Core i7-6700K است، به کار گرفته شود. توان طراحی گرمایی این سیستم خنک کننده (TDP) به میزان ۹۱ وات است که به معنای این است که قادر است حرارت ایجاد شده بر اثر ۹۱ وات برق در یک پردازنده را خنک کند.

سیستم خنک کننده Corsair H100 هم با قیمت ۱۰۲ دلار، یک سیستم مناسب برای خنک سازی کارت گرافیک است و تا چندین سال می تواند بدون هیچ گونه مشکلی مورد استفاده قرار بگیرد.

نصب سیستم های خنک سازی های مایع

سیستم Kraken X62 شرکت NZXT برای کیس های بزرگ طراحی شده است. این سیستم دارای یک رادیاتور به ابعاد ۳۱۵ در ۱۴۳ در ۳۰ میلی متر است و از یک فن دوقلوی ۱۴۰ میلی متری نیز برخوردار است که به عملکرد خوب آن کمک می کند. این سیستم خنک کننده برای تعداد زیادی از CPU های شرکت اینتل و AMD قابل استفاده است.

جعبه این سیستم شامل چند پیچ برای اتصال سیستم به مادربورد، چند پیچ برای نصب شدن روی کیس، یک کابل برق و یک کابل میکرو USB برای کنترل پمپ سیستم و چراغ های LED RGB تعبیه شده در سیستم است.

آماده سازی کامپیوتر جهت نصب سیستم خنک سازی

قبل از نصب سیستم های خنک سازی مایع باید کیس کامپیوتر را جهت نصب آن آماده کنید. شما ابتدا باید اطراف کیس کامپیوتر و حتی قسمت بالای آن را بررسی کنید و تمام قطعاتی را که می توانند در هنگام نصب سیستم برای شما مزاحمت ایجاد کنند، باز کنید که شامل کارت گرافیک و رم کامپیوتر می شوند. حتی بدنه اصلی کیس هم می توانند در حین انجام کار مزاحم شما شود، بنابراین بهتر است آن را هم باز کنید.

فرض می کنیم که شما قصد دارید سیستم خنک کننده مایع را جایگزین سیستم خنک سازی اصلی CPU کنید که شامل یک فن و هیت سینک می شود. ابتدا باید کابل برق فن را از جای خود خارج کنید و فن را بردارید. پس از آن پین های نگه دارنده هیت سینک را با دقت باز کنید و آن را از جای خود خارج کنید. پس از انجام این کار دیگر هیچ چیزی در بالای CPU وجود ندارد. احتمالا مقداری چسب حرارتی در بالای CPU باقی مانده است که باید آن را پاک کنید تا پمپ سیستم به خوبی با CPU تبادل حرارتی داشته باشد. برای پاک کردن این چسب ها باید از یک دستمال بدون پرز که به الکل ایزوپروپیل ۹۰ درصد آغشته شده باشد، استفاده کنید.

سطح CPU قبل از تمیز کاری

همچنین می توانید از پاک کننده های مخصوص این کار همانند Artic Silver ArtiClean استفاده کنید که می تواند چسب حرارتی را به ذرات کوچک تری تقسیم کند و آن ها را در خود حل کند. این محلول بر اساس یک فرمول تمیز کنندگی خاص ساخته شده است و می تواند سطح CPU را برای قرارگیری پد حرارتی پمپ آماده کند.

سطح CPU بعد از تمیز کاری

در بخش بعدی مطلب شما را با نحوه نصب بخش های این خنک کننده ها آشنا خواهیم کرد.