هوش مصنوعی دولت ایران در تشخیص مصرف خانوارها چطور کار می کند؟

هوش مصنوعی دولت ایران در تشخیص مصرف خانوارها چطور کار می کند؟

هوش مصنوعی در واقع از مجموعه ای از داده ها برای رسیدن به یک نتیجه استفاده می کند و در نهایت بدون دخالت عامل انسانی بر اساس استنتاج خود تصمیم گیری می کند. در موضوع هدفمندی یارانه ها نیز دولت قصد دارد، با فعال کردن یک زیرساخت در دستگاه های POS و اتصال آن به پایگاه داده بزرگ خود که اطلاعات خانوارها و سرپرستان خانوار در آن وجود دارد، رفتار خانواده ها را در مصرف اقلام مختلف رصد و کنترل کند.

به عنوان مثال این دیتا به هوش مصنوعی داده می شود که یک خانواده 2 نفره، در ماه به 70 عدد انواع نان لواش، سنگک، بربری و ... نیاز دارند. حال هر بار که یکی از اعضای یک خانواده به نانوایی مراجعه می کند تا نانی خریداری نماید، از سهمیه نان خانواده مذکور کسر می شود و در صورتی که آنها نیاز به مصرف بیشتر از سهمیه تعیین شده در ماه  اقدام به خرید نان کنند، با قیمت آزاد برایشان حساب خواهد شد.

این رویه در حال حاضر در مصرف سوخت و بنزین در حال پیاده سازی است و فردی که بخواهد مازاد بر سهمیه ماهانه بنزینش، سوخت گیری کند، می بایست با قیمت آزاد، بهایش را پرداخت کند. 

در حال حاضر زیرساخت این موضوع در دستگاه های POS نانوایی که به طور خاص تنها یک محصول را ارائه می دهند، وجود دارد اما دولت در تلاش است تا با اجباری کردن تجهیز برخی لوازم در سوپرمارکت ها و فروشگاه های پروتئینی و لبنیاتی این موضوع را به اقلام بیشتری بسط دهد و ظاهراً به همین دلیل از مردم 2 ماه زمان درخواست کرده تا به طور کامل، هدفمندی یارانه ها را در کشور پیاده سازی نماید تا هم داده های هوش مصنوعی تکمیل تر شود، هم الزامات لازم برای نصب در فروشگاه های هدف چه به لحاظ سخت افزاری چه به لحاظ نرم افزاری، در فروشگاه های سراسر کشور پیاده سازی شود.

به واقع اگر چنین طرح بزرگی به درستی در کشور پیاده سازی شود، مدیریت مصرف برای دولت بسیار ساده تر خواهد شد و می تواند با ارائه تخفیف های مختلف برای دهک های پائین و یا افزایش سهمیه آنها، به معیشت آنها کمک کند اما نکته تاریک و منفی این اتفاق جائیست که بدانیم، ثروتمندان جامعه با تکیه بر حساب بانکی خود، همچنان ولو به صورت آزاد و بیشتر از نیاز خود،  اقلام مختلف را خریداری می نمایند و نکته دیگر اینکه این امکان وجود دارد برخی افراد در دهک های پائین ابتدا با استفاده از سهمیه خود اقلام مورد نیازشان را با یارانه دریافت نمایند و سپس در بازار آزاد، به فروش برسانند و باید دید تدبیر دولت برای جلوگیری از تبعات پیاده سازی این طرح چه خواهد بود.

پی نوشت: نمونه این اتفاق در ماجرای سوخت رخ داد و برخی از وسایل نقلیه که بنزین سهمیه ای و یارانه ای دریافت می کردند، با قیمتی حدود قیمت آزاد، بنزین سهمیه ای را به فروش می رساندند.