پروژه واکسن ایرانی در ایستگاه آخر | توقف تولید واکسن فخرا رسماً تأیید شد
مدیر پروژه واکسن فخرا با اعلام اینکه واکسن‌های داخلی که در مرحله کارآزمایی بالینی هستند دچار چالش شده‌اند و روند مطالعه کارآزمایی بالینی کند شده است، از توقف تولید واکسن فخرا در آینده نزدیک خبر داد تا مهر تأییدی بر پایان پروژه واکسن ایرانی در کشور باشد.
کم بودن تعداد داوطلبان
احمد کریمی، مدیر پروژه واکسن فخرا در ارتباط با برخی گزارش‌ها مبنی بر کاهش استقبال از مطالعات بالینی واکسن‌های داخلی به ایلنا گفت: «با حجم واکسیناسیونی که در کشور انجام شده که البته خوب است و ما از آن ناراضی نیستیم، تعداد داوطلبان کم شده است. در حال حاضر سن واکسیناسیون از ۱۲ سال به بالا اعلام شده و همه می‌توانند واکسن بزنند و طبیعتاً انگیزه برای شرکت در مطالعات کم شده است. به همین دلیل واکسن‌سازهای داخلی که الان در مرحله کارآزمایی بالینی هستند، دچار چالش شده‌اند و روند مطالعه کارآزمایی بالینی کند شده است.»
او افزود: «توقع داشتیم بین هزار تا ۱۵۰۰ داوطلب در روز داشته باشیم، اما این عدد به حدود ۱۰۰ نفر رسیده است و از آنجا که در فاز 3 حجم نمونه باید زیاد باشد، عملاً چالش ایجاد شده است. البته با مساعدت معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، رؤسا و معاونان بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، ایران، شهید بهشتی، البرز، اصفهان و خراسان رضوی، هماهنگی لازم جهت انجام مطالعه در این استان‌ها نیز انجام شد که وضعیت حضور داوطلبان را بهبود بخشیده است.»
بیشتر بخوانید: بی اعتمادی به واکسن کرونا، دلیل واکسن نزدن 30 درصد شهروندان
مدیر پروژه واکسن فخرا گفت: «دستوری که وزیر بهداشت قبلی و فعلی داده و در مصاحبه‌ها نیز تأکید کرده بودند این بود که به واکسن‌های داخلی همزمان با شروع فاز ۳ مجوز اضطراری داده شود که عملاً این اتفاق نیفتاده و مجوز اضطرار مشروط صادر شده است. قید شده گزارش اولیه فاز 3 باید ارسال شود که با توجه به واردات و روند واکسیناسیون، عملاً رسیدن به این گزارش با کندی مواجه شده است.»
تولید 5 میلیون دوزی از آذرماه
او افزود: «از مرداد تا به حال یک میلیون دوز تولید کرده‌ایم و از آذرماه نیز 5 میلیون دوز در ماه تولید خواهیم کرد که برای توسعه ظرفیت نیز با شرکت داروسازی ثامن قرارداد همکاری بسته‌ایم. از هفته گذشته نیز اولین بچ را در این شرکت آماده ارائه به بازار کردیم. بنابراین همه زیرساخت‌های لازم برای تولید یک محصول کاملاً ایرانی را که با همکاری دانشمندان، محققان و شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی به ثمر نشسته در اختیار داریم، اما فعلاً در حال برنامه‌ریزی برای توقف تولید هستیم، به این دلیل که تولید کنیم به چه کسی بدهیم؟»
جالب است بدانید: بهترین زمان اهدای خون بعد از تزریق واکسن کرونا چیست؟
کریمی در واکنش به گفته برخی مبنی بر اینکه به پروژه واکسن‌های دولتی هرکدام ۴۰ میلیون دلار پول داده شد که در حکم پیش‌خرید بوده است، گفت: «به ما 10 میلیون یورو ارز دولتی داده شد و بقیه واکسن‌های داخلی ۴۰ میلیون دلار گرفتند. کمک بلاعوضی به ما داده نشد و ارز دولتی فروخته شده و پول آن هم از ما گرفته شده است.»
تعداد داوطلب فقط 635 نفر
او درباره وضعیت انتشار نتایج مطالعات واکسن فخرا گفت: «مقاله‌های این پروژه در حال نوشته شدن است که نگارش برخی تمام شده و در ژورنال‌های خارجی در حال ادیت است. امیدواریم پس از اتمام ویرایش به زودی منتشر شود. همه نتایج را به سازمان غذا و دارو نیز اعلام کرده‌ایم و هیچ مشکلی از بابت اعلام نتایج نداریم.»
همچنین بخوانید: جریمه های واکسن نزدن در ایران چیست؟ | عواقب سنگین در انتظار واکسن‌گریزها
او در ادامه افزود: «ما در فاز یک ۱۳۵ و در فاز دو ۵۰۰ داوطلب داشتیم، بر اساس نتایجی که به دست آوردیم، این واکسن کاملاً بی‌خطر و کم‌عارضه بود. ۹۴ درصد افراد دریافت‌کننده واکسن فخرا افزایش آنتی‌بادی داشتند که افزایش حداقل 4 برابری آنتی‌بادی در ۷۵ درصد این جمعیت مشاهده شد.»
توقف تولید واکسن فخرا می‌تواند به منزله شکست پروژه واکسن‌های داخلی در کشور باشد. به نظر می‌رسد ایرانی‌ها علی‌رغم تولید واکسن‌هایی چون برکت، فخرا و نورا، دریافت واکسن‌های کرونای خارجی سینوفارم و آسترازنکا را ترجیح داده‌اند که دلایل این امر البته جای تأمل دارد و بیشترین دلیلش را می‌توان در بی‌اعتمادی به واکسن‌های تولید داخل جست‌وجو کرد.