نخستین عکس های فرابنفش از سطح مریخ + تصاویر

به گزارش کلیک، ماموریت "جو مریخ و تکامل مواد فرار" ناسا به ندرت پیش می آید که بتواند سروصدا به راه بیندازد و جلب توجه کند. اما این بار این ماموریت توانسته است عکس هایی علمی تخیلی از سطح سیاره مریخ ثبت کند.

یکی از ابزار این پلتفرم، نوعی سیستم عکسبرداری طیف نگار فرابنفش (IUVS) است. این دستگاه عکس هایی را در گستره طول موج های الکترو مغناطیسی از ۱۱۰ تا ۳۴۰ نانومتر ثبت می کند.

این طیف از طول موج به خوبی گستره فرابنفشی را که ما به نام های UVC، UVB و UVA می شناسیم، پوشش می دهد. با طول موج هایی به کوچکی ۰٫۵ نانومتر، پرتوهای IUV می توانند در اعماق محیط مریخ که پرتوهای نور فرابنفش را بازتاب، پراکنده، جذب و یا آزاد می کند، کاوش کنند.

عکس زیر مثال خوبی است. در این عکس نور فرابنفش با رنگ های غیر واقعی نشان داده شده است تا چشم ما بتواند آن را تشخیص دهد. رنگ سبز مریخ نشان دهنده بازتاب نور فرابنفش از سطح مریخ و کمی پراکندگی نور فرابنفش توسط جو این سیاره است. بخش زخم مانندی که با نور آبی مشخص است و به سمت مرکز کشیده شده است، به دلیل پراکندگی بسیار قوی نور فرابنفش توسط جو مریخ است که در دره عظیم Valles Marineris این سیاره اتفاق افتاده است. در سراسر قسمت سمت چپ این عکس، نمایی از ابرهای درخشان دیدده می شود که آتشفشان های غول پیکر Tharsis را پوشانده اند.

اما شاید تکان دهنده ترین قسمت این عکس، درخشش جو در بخش قطب جنوب مریخ است که دلیل آن می تواند جذب پرتوی فرابنفش توسط اوزون باشد. بر خلاف زمین، اوزون اتمسفری مریخ می تواند در طول زمستان قطبی انباشته شود.

شکل۱- نور فرابنفش که توسط اوزون در قطب جنوبی مریخ جذب می شود

داده های فرابنفش از نتایج غنی در مطالعه ویژگی های سیاره ها به شمار می رود. شکل گیری و شناوری ابرهای قرار گرفته در ارتفاعات بالا، به ویژه در اطراف قله های آتشفشانی عظیم الجثه، در عکس های فرابنفش مشخص می شود. در کنار این ارتفاعات بزرگ، به نظر می رسد که بعد از ظهرها زمان انباشتگی ابرهاست. این فرایند حدود ۷ ساعت طول می کشد و ماون عکس هایی باور نکردنی را از آن ثبت کرده است.

مطالعه این که ابرها چگونه و کجا شکل می گیرند بینشی درباره چرخه آبی مریخ به دست می دهد. همچنین سرنخ هایی را مشخص می کند که با استفاده از آن ها می توان طرز کار سیستم آب و هوایی مریخ را درک کرد.

شکل ۲- نمایش فرابنفش از شب مریخ

اما حتی در طول شب هم اتفاقات جالبی در اتمسفر مریخ رخ می دهد. ماون عکسی را در شب با پرتوهای فرابنفش گرفته است که نشان دهنده برخورد شیمیایی اتم های اکسیژن و نیتروژن و ساخت نیتریک اکسید (NO) است. اتم های اکسیژن و نیتروژن در طی روز و در اثر تجزیه به وجود می آیند و سپس به اندازه کافی صبر می کنند تا در طول شب دوباره با هم ترکیب شوند.

طبیعت پر ماجرای آسمان شب مریخ نشان می دهد که بادها و جریان های ارتفاعات بالا در جو سیاره سرخ پیچیده و بی قاعده هستند.