پرتاب توپ های پلاسمایی از ستاره ای در حال مرگ

به گزارش کلیک، این توپ آتشین اسرار آمیز در منطقه ای شناسایی شده است که به مدت ۴۰۰ سال، هر ۸٫۵ سال یک بار مشاهده شده است، اما این اولین باری است که در عمل آن را مشاهده می کنند.

پلاسما یک گاز یونیزه فوق العاده داغ است و دلیل این انفجارها نیز برای ستاره شناسان گیج کننده است و امکان ندارد از ستاره در حال مرگ چنین چیزی ارسال شود.

ستاره مورد بحث با نام V Hydrae یک غول سرخ متورم است که ۱۲۰۰ سال نوری از ما فاصله داشته و در حال مرگ است. این ستاره تا کنون بیش از نیمی از جرم خود را به فضا افکنده و اکنون باقی مانده سوخت هسته ای خود را می سوزاند و به سختی می تواند منبع توپ های غول آسای فوق داغ گازی باشد.

اما داده های جدید هابل، دید جدیدی نسبت به این پدیده برای دانشمندان فراهم کرده است و این طور مشخص شد که این گلوله های پلاسمایی ممکن است یکی دیگر از اسرار فضا را بر ملا کنند: سحابی سیاره نما.

سحابی سیاره نما سحابی های منظم محل تولد ستارگان نیستند. بلکه حلقه های درخشانی از گاز هستند که توسط ستارگان مرده یا در حال مرگ ایجاد شده اند. آن ها منحصر به فرد هستند و هنوز کسی نتوانسته نحوه تشکیل آن ها را توضیح دهد.

اکنون محققین ناسا اظهار کردند که این توپ ها ممکن است نقشی کلیدی ایفا کنند. محقق سرپرست، راگاوندرا ساحای از آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا می گوید "ما می دانیم این شی یک سرعت بسیار بالا دارد اما این اولین باری است که در عمل شاهد این روند هستیم. به نظر ما این حباب های گازی در طی فاز آخر زندگی ستاره ایجاد شده و به ایجاد ساختارهای سحابی های سیاره نما کمک می کند."

این تیم به مشاهدات تلسکوپ فضایی هابل در V Hydrae، طی یک دوره ۱۱ ساله بین سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۱۳ اشاره کرد. این مشاهدات به آنها کمک کرد جدیدترین فوران توپی را در سال ۲۰۱۱ ثبت کنند و با استفاده از تصویربرداری طیف سنجی اطلاعاتی از قبیل سرعت، دما، مکان و حرکت این پلاسما را مشخص کنند.

آن ها توانستند دمای آن را اندازه بگیرند که هر کدام دمایی بیش از ۹۴۰۰ درجه سلسیوس(۱۷،۰۰۰ درجه فارنهایت) یعنی تقریبا دوبرابر دمای سطح خورشید دارند. این توپ های پلاسمایی سرد شده و آن‌قدر دور می شوند که دیگر توسط هابل قابل تشخیص نیستند.

اما این توپ ها از کجا می آیند؟ بر اساس تمام این داده های جدید، تیم ناسا چند سناریو مطرح کرده است. یکی از این فرضیات این است که این توپ های آتشین توسط یک ستاره ناپیدا در مدار و نزدیکی V Hydrae فرستاده می شوند، اما این ستاره توسط هابل دیده نمی شود.

این مدل می گوید در حینی که این ستاره همسایه وارد اتمسفر بیرونی V Hydrae می شود، موادی را که توسط ستاره در حال مرگ به بیرون ریخته می شود را جذب کرده و اطراف آن به یکدیگر می پیوندند و مانند توپ های پلاسمایی به بیرون پرتاب می شوند.

شکل زیر بازسازی این رویداد توسط محققین است. مرحله ۱ مدار دو ستاره به هم نزدیک می شوند. مرحله ۲ ستاره همسایه به اتمسفر غول متورم سرخ نزدیک می شود و مواد آن را می مکد.

در مرحله ۳ و ۴ حباب های پلاسمای داغ از این دیسک به هم پیوسته خارج می شوند. این اتفاق هر ۸٫۵ سال یک بار رخ می دهد.

هابل تصاویری از سحابی های سیاره نما با ساختار پیچده آن ها گرفته است که بسیار شبیه فواره هایی از مواد ساطع شده از این دیسک های به هم پیوسته هستند. اما غول سرخ هیچ دیسک به هم پیوسته ای ندارد، پس این مواد توسط ستاره همسایه آن تولید شده اند.

یکی دیگر از موارد شگفت انگیز این توپ های پلاسمایی این بوده است که هر ۸٫۵ سال در همان جهت قبلی شلیک نشده، بلکه جهات مختلفی داشته اند. این تغییر جهت ها به این معنی است که توپ ها گاهی از جلوی V Hydrae(در دید رس تلسکوپ هابل) و گاهی از پشت سر آن شلیک می شوند و این می‌تواند توضیح دهد که چرا ستاره هر ۱۷ سال از دید پنهان می شود.