پرسال، پل ارتباطی جدید استارت‌آپ‌ها با حوزه صنعت و تجارت

آشنایی با سوابق پرسال

پروا سلطانی، مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری پرسال، در ابتدای این نشست خبری گفت که پرسال از سال ۱۳۷۵ با هدف فعالیت بازرگانی بین‌المللی تأسیس شده است. به گفته او پرسال فعالیت خود را در حوزه صادرات مشتقات نفتی و محصولات پتروشیمی به شرق آسیا و کشورهای همسایه حوزه خلیج فارس و آفریقا توسعه داد و اکنون به عنوان یک بازیگر اصلی در بازار آسیا فعالیت می‌کند، تا جایی که در بعضی محصولات سهم بازار ۳۰ درصدی را در اختیار دارد.

سلطانی اضافه کرد: «بخش دیگر فعالیت پرسال فعالیت معدنی است که در یکی از شرکت‌های تخصصی این گروه انجام می‌شود. در زمینه فعالیت‌های معدنی، از اکتشاف و استخراج تا فرآوری محصولات معدنی حضور داریم و این کار به دست یک تیم متخصص و مجرب اداره می‌شود. به فراخور تولید معدنی، صادرات مواد معدنی را نیز در کارنامه داریم.»

به گفته مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری پرسال، بخش دیگر فعالیت پرسال به فراخور شرایط خشک آب‌وهوایی ایران در سال‌های گذشته، واردات محصولات سلولزی در ۱۵ سال اخیر بوده است؛ از چوب تا خمیر چوب و کاغذ و مقوا در سبد محصولات وارداتی پرسال وجود دارد و این شرکت در این حوزه هم از تأمین‌کننده های به نام در بازار کشور است.

پروا سلطانی اضافه کرد: «در زمینه محصولات کشاورزی و صادرات به کشورهای همسایه کارهای موفقی در سال‌های گذشته داشته‌ایم. با توجه به داشتن تخصص صادرات، تلاش کرده‌ایم وضعیت بسته‌بندی و زنجیره سرد محصولات کشاورزی را بهبود دهیم و امروز با قطعیت می‌گویم محصولات کشاورزی که از ایران به کشورهای شمالی ارسال می‌شود، کیفیت قابل رقابتی با محصولات اروپایی دارد. در حوزه کشاورزی به همین نیز بسنده نکرده‌ایم و سرمایه‌گذاری‌هایی در این حوزه انجام داده‌ایم.»

مدیرعامل پرسال با همین توضیحات اشاره کرد که این شرکت با سرمایه‌گذاری‌های جسورانه غریبه نبوده است. او در همین زمینه گفت: «از سال ۱۳۹۷ چندین سرمایه‌گذاری جسورانه داشته‌ایم و در 2 سال گذشته گروه سرمایه‌گذاری پرسال به شکل مستقیم این کار را انجام می‌دهد. نکته مهم این است که شرکت پرسال در سال ۱۳۷۵ تأسیس شده، ربع قرن تجربه دارد و امسال ۲۵ سالگی‌اش را جشن گرفتیم. در این ۲۵ سال پرسال شبکه ارتباطی مناسبی را با همکاران خارجی در تمام دنیا ایجاد کرده و دفاتری در خارج از کشور دارد؛ از شرق آفریقا تا کشورهای همسایه و چین، اروپا و روسیه فعال به کار هستیم. این شبکه یک بستر مناسب به ما می‌دهد تا در حوزه‌های مختلف فعالیت‌های متفاوتی داشته باشیم.»

مدیرعامل پرسال با اشاره به بحث مسئولیت اجتماعی ادامه داد: «در کنار این موضوعات و فعالیت‌های تخصصی، نگاه ویژه‌ای به مسئولیت اجتماعی داریم. معادن ما در مکان‌هایی فعال هستند که اتفاقاً مکان‌های کمتر برخورداری هستند. تلاش کرده‌ایم وظیفه و مسئولیت اجتماعی خود را به نحو احسن انجام دهیم؛ در حوزه آموزش، توانمندسازی زنان، بهداشت، انتقال آنتن موبایل، وظیفه و مسئولیت اجتماعی خود را همیشه پررنگ‌ دیده‌ایم. شرکت پرسال همچنین یکی از متولیان اصلی پویش «ایران من» بوده است که وظیفه‌ اصلی‌اش ساخت مدرسه در مناطق کمتر برخوردار است و سایر اعضای اتاق بازرگانی نیز در آن حضور فعالی دارند. ما در سال‌های اخیر به عنوان متولی اصلی تلاش کرده‌ایم در این حوزه نقش‌آفرینی جدی داشته باشیم و تا الان ۱۱۴ مدرسه به بهره‌برداری رسیده و چند مدرسه دیگر در حال تکمیل و ساخت است.»

پرسال، پل ارتباطی استارت‌آپ‌ها و صنعت

در ادامه این نشست خبری پدرام سلطانی، رییس هیئت‌مدیره گروه سرمایه‌گذاری پرسال به نکات مهمی در خصوص ماهیت پرسال اشاره کرد و گفت: «پرسال یک شرکت کاملاً خصوصی است، به شکل خانوادگی توسط ما بنیان‌گذاری شده و وابستگی به هیچ جایی ندارد، سهامدار خصولتی یا دولتی ندارد و همین موضوع در شرایط فعلی یک نقطه بارز و آشکار جهت فعالیت اقتصادی است. علی‌رغم اینکه یک شرکت بخش خصوصی واقعی هستیم، اما در رده‌بندی هرساله‌ی سازمان مدیریت صنعتی جزو ۳۰۰ شرکت برتر و بزرگ کشور هستیم که این برای ما باعث افتخار بزرگی است. اگر شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی یا خصولتی را از این لیست خارج کنیم، قطعاً جزو ۱۰۰ شرکت نخست بخش خصوصی کشور هستیم.»

سلطانی ادامه داد: «ویژگی مهم پرسال، اعتبار و شبکه گسترده‌ای است که در بخش اقتصادی سراسر کشور دارد. این موضوع از دید من یکی از ارزش‌های مهم شرکت پرسال و مجموعه مدیریتی آن است. این سرمایه و شناخته شدن به خوش‌قولی، از سرمایه مالی مهم‌تر است؛ بخصوص در اکوسیستم استارت‌آپی و کارآفرینی، موارد این‌چنینی ارزش‌های خود را بیشتر نشان می‌دهد.»

رییس هیئت‌مدیره گروه سرمایه‌گذاری پرسال اعلام کرد که به عنوان بخش خصوصی و یک شرکت سرمایه‌گذاری شرکتی (CVC) از پیشگام این حوزه هستند. او توضیح داد: «اگرچه موج اول سرمایه‌گذاری‌ها در این کشور توسط VCها اتفاق افتاد، اما سرمایه‌گذاری جسورانه شرکتی جوان‌تر از این است و تفاوت‌هایی که این حوزه دارد باعث می‌شود تا هر بنگاهی نتواند خود را CVC بداند. در واقع حضور در این عرصه، فارغ از سرمایه‌گذاری، نیاز به ظرفیت‌های دیگری دارد تا شرکت بتواند آن‌ها را در اختیار استارت‌آپ بگذارد و هر بنگاهی نمی‌تواند شبکه گسترده در سراسر کشور یا تجربه حضور در حوزه‌های مختلف را داشته باشد. حضور پرسال بین ۳۰۰ شرکت برتر ایران و ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن در ارتباط با جامعه اقتصادی کشور، این شرکت را تبدیل به یک CVC پیشتاز در بین همتایان خود می‌کند.»

تمرکز پرسال بر رشد حوزه‌های زیرساختی

در ادامه این نشست خبری، مینا شاهویری، سرپرست گروه سرمایه‌گذاری پرسال در خصوص فرآیندهای این شرکت جزئیات بیشتری ارائه کرد.

به گفته شاهویری در دهه گذشته تب‌وتاب حضور استارت‌آپ‌ها بالا گرفت و در پی ظهور استارت‌آپ‌ها، تنوع نهادهای سرمایه‌گذاری هم بیشتر شد اما بر اساس بررسی‌هایی که پرسال انجام داده است، به نظر می‌رسد که شرکت‌های سرمایه‌گذاری، به خصوص موارد دولتی یا خصولتی، علاقه‌ای ندارند از تجربه رقبای داخلی یا خارجی استفاده کنند.

به گفته شاهویری بحث شکست استارت‌آپ‌ها و چرایی آن همیشه در مرکز توجه بوده، اما این موضوع کمتر مورد بررسی قرار گرفته که چرا اقبال سرمایه‌گذارهای خطرپذیر و حضور آن‌ها در عرصه کمرنگ می‌شود. او گفت که سرمایه‌گذارها نیز با استارت‌آپ‌ها تفاوتی ندارند و اگر کیفیت خدمات آن‌ها کاهش پیدا کند قطعاً شکست خواهند خورد.

سرپرست سرمایه‌گذاری گروه پرسال اعلام کرد: «به دلیل اینکه می‌خواستیم حضور مؤثر و پررنگی در این عرصه داشته باشیم، سعی کردیم از تجربه‌ها و آموخته‌های سرمایه‌گذارهای داخلی و خارجی استفاده کنیم تا CVC موفق و ریسک‌پذیرتری با استانداردهای بالاتر داشته باشیم. در واقع برخلاف برخی سرمایه‌گذاران که روی حوز‌ه‌های IT و ICT تمرکز کردند، ما تلاش می‌کنیم بر حوزه‌های زیرساختی و زیربنایی تمرکز کنیم. حوزه‌هایی که به فضای کاری کلی گروه پرسال نیز نزدیک هستند. این موارد شامل حوزه‌های معدن، کشاورزی، تجارت بین‌الملل هستند. در واقع می‌خواهیم بیشتر به استارت‌آپ‌هایی که در این حوزه‌ها فعال هستند کمک کنیم تا با استفاده از تکنولوژی روز بتوانند حوزه‌های زیرساختی را بهبود دهند و تا حدی به توسعه پایدار کمک کنند.»

نکته دیگری که شاهویری به آن اشاره کرد، اهمیت کم «سرمایه» در فرآیند سرمایه‌گذاری بود. او توضیح داد: «ما در تحقیقات خود متوجه شدیم که کمترین و بی‌اهمیت ترین خدمتی که یک سرمایه‌گذار خطرپذیر می‌تواند ارائه دهد، تزریق سرمایه‌ است. قطعاً استارت‌آپ به پول نیاز دارد، اما هر کسی می‌تواند پول را تزریق کند. به همین دلیل سعی کردیم خدمات ارزشمندتری را به استارت‌آپ‌ها ارائه دهیم. سعی کردیم واقعاً تجربه متفاوتی به استارت‌آپ‌ها منتقل کنیم. این تجربه از مرحله غربال تا پایش ادامه دارد. یعنی فارغ از اینکه مشارکت انجام می‌شود یا نمی‌شود، بدون هیچ چشمداشتی در مسیر ارزیابی استارت‌آپ فقط ارزیاب استارت‌آپ نیستیم، بلکه مانند یک مشاور کسب‌وکار کمک می‌کنیم تا استارت‌آپ به نتیجه مناسب برسد. هر نقطه ضعفی ببینیم به آن‌ها کمک می‌کنیم، حتی اگر تصمیم بگیریم روی آن استارت‌آپ سرمایه‌گذاری نکنیم.»

سرپرست سرمایه‌گذاری گروه پرسال در خصوص ارزش‌گذاری استارت‌آپ‌ها هم توضیح داد و گفت: «به استارت‌آپ‌ها کمک می‌کنیم تا مسیر درست توسعه‌شان را پیدا کنند و برنامه‌های مالی خود را بر همین اساس بهبود دهند. بنابراین هیچ زمان مذاکره ارزش‌گذاری سختی نداشته‌ایم و این همان نقطه‌ای است که برای بسیاری از سرمایه‌گذارها چالش ایجاد می‌شود. در نهایت هم اگر ابهامی وجود داشته باشد، تمام محاسبات ما شفاف است و آن‌ها را در اختیار تیم قرار می‌دهیم. وجود چنین فرآیندهایی این اطمینان را به وجود می‌آورد که ارزش‌گذاری پایین‌تر از نرخ حقیقی (Undervaluation) اتفاق نمی‌افتد.»

شاهویری در خصوص سایر فرآیندهای جذب استارت‌آپ‌ها توضیح داد: «اگر استارت‌آپ‌ها تا اینجا از فرآیندها عبور کنند و وارد پرتفولیوی ما شوند، به چشم یک شریک تجاری نگاه می‌کنیم نه فقط یک سرمایه‌گذار. از تمام امکانات زیرساختی پرسال برای توسعه شبکه و همچنین مشاوره‌های تخصصی استفاده می‌کنیم تا استارت‌آپ‌ها در چالش قرار نگیرند یا به سادگی از آن عبور کنند.»

سرپرست سرمایه‌گذاری گروه پرسال گفت که فارغ از بحث سرمایه‌گذاری، در این گروه اقدامات دیگری نیز انجام می‌شود که برخی از این اقدامات ارزشمند که به شکل مستمر انجام می‌شود، شامل مطالعات تحقیق و توسعه و مدیریت ریسک است که با دو هدف مهم انجام می‌شود: «اول برای اینکه کسب‌وکارهای استراتژیک را پیدا کنیم و با آن‌ها همکاری کنیم، از طرفی به استارت‌آپ‌های پرتفوی خود کمک کنیم تا از بحران‌ها عبور کنند.»

سرپرست سرمایه‌گذاری گروه پرسال اعلام کرد در مدت کمتر از دو سال، این شرکت به دستاوردهای ارزشمندی رسیده است و توضیح داد: «این دستاوردها قطعاً به دلیل تفکر آینده‌نگرانه مدیران ارشد پرسال و تلاش تیم سرمایه‌گذاری بوده است. دیدگاه ما این است که ابتدای راهیم و آمده‌ایم تا برخی از قواعد بازی را تغییر دهیم.»