ته نخ: اپراتور مجازی؛ نمایشی از سرمایه بانک‌ها و شرکت‌ها؟
رسانه کلیک - اپراتورهای مجازی در ایران به موفقیت بالایی دست پیدا نکرده‌اند. در این مطلب به بررسی اپراتور مجازی و عملکرد آن در بازار ایران می‌پردازیم.
اپراتورهای مجازی (MVNOها) در ایران نه تنها موفقیت خاصی در کسب سهم بازار نداشتند بلکه بیشتر آنها با سرمایه‌گذاری بسیار زیاد، به عنوان پروژه شکست خورده شناخته می‌شوند.
نام اپراتور مجازی آنقدر جذاب بود که خیلی از شرکت‌های بزرگ اینترنتی و بانک‌ها به دلیل وسوسه شدن برای درآمد بالا از این طریق و جذب کاربر زیاد وارد این میدان شدند.
بانک سامان و پارسیان، شرکت پرداخت الکترونیک آسان پرداخت (آپ) و گروه شرکت‌های شاتل نمونه بازار شرکت‌هایی بودند که موفق به دریافت پروانه در این میان و راه‌اندازی شبکه خود شدند اما شرکت‌های دیگر که پروانه دریافت کردند از راه‌اندازی شبکه خود منصرف شدند.
شهریور سال ۹۴ که کمیسیون تنظیم مقررات مصوبه اپراتورهای مجازی را به صورت کامل تصویب کرد، برخی از کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات گمان می‌کردند که اپراتورهای مجازی در ایران می‌توانند مشتریان زیادی کسب کنند و در کنار اپراتورهای اصلی تلفن همراه (MNOها) به فعالیت بپردازند.
اما با گذشت دو سال و نیم از دریافت اولین پروانه اپراتور مجازی در ایران، نه تنها این اپراتورها به موفقیت خاصی کسب نکرده‌اند بلکه از بیشتر آنها تنها یک نام باقی مانده است.
تاکنون ۵ برند متعلق به ۴ شرکت دارند پروانه اپراتور مجازی وارد بازار شده‌اند. لوتوس‌تل که برند شرکت پارسیان همراه لوتوس از زیر مجموعه‌های بانک پارسیان شناخته می‌شود، حتی نتوانسته نام خود را در بازار مطرح کند.
سامانتل برند شرکت کیش پارس سل از زیر مجموعه‌های بانک سامان نیز که هزینه‌های زیادی در تبلیغات هزینه کرده، این روزها حال‌و‌روز خوشی ندارد کاربران مورد نیازش را جذب کند و با مشکل روبرو شده است.
آپتل و آذرتل برندهای شرکت نگین ارتباطات زیر مجموعه آسان پرداخت (آپ) هم که تبلیغات اینترنتی و محیطی داشته‌اند هم دست کمی از رقبای دیگر ندارند. آپتل نتوانسته حتی ۳ درصد از کاربران بیش از ۳۰ میلیونی اپلیکیشن آپ را از آن خود کند و آذرتل هم با پشتوانه تیم پرطرفدار تیم فوتبال تراکتور نتواسته جایی در میان کاربران تلفن همراه به خصوص آذری‌زبان‌ها داشته باشد.
شاتل موبایل زیر مجموعه گروه شرکت‌های شاتل به عنوان تنها اپراتور مجازی دارای شبکه و تجهیزات اختصاصی، با اختیار داشتن فرکانس رایتل و همراه اول هم هنوز سهم خاصی از بازار ندارد. شاتل موبایل با ارائه طرح‌های باندلینگ متعدد با اینترنت شاتل هنوز میزان قابل ملاحظه‌ای از کاربران شاتل را نتوانسته متقاعد کند تا از خدماتش استفاده کند. با این حال شاتل موبایل تنها امید کارشناسان و فعالان حوزه ارتباطات برای ماندگار ماندن اپراتور مجازی در ایران است.
تا به حال تنها دولت از محل حق السهم پروانه‌ها و برخی رسانه‌های اینترنتی و محیطی از طریق دریافت هزینه تبلیغات توانسته‌اند از حضور اپراتورهای مجازی سود کسب کنند و مردم سود محسوسی از حضور این اپراتورها کسب نکرده‌اند.
به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاری‌های کلان در کسب پروانه و راه‌اندازی اپراتورهای مجازی در ایران به جای کمک به ارتقای خدمات ارتباطی همراه در ایران، فقط میدان به رخ کشیدن سرمایه شرکت‌ها و بانک‌های ایرانی است و آینده روشنی نخواهد داشت.