چگونه بدافزارها را از کامپیوتر خود حذف کنید
اگر سیستم شما به بدافزار آلوده شده است، خودتان میتوانید آنها را از بین ببرید و نیازی به مراجعه به مراکز خدمات نیست.
کلیک - آیا کامپیوتر شما کندتر از حد معمول شده است؟ آیا مجبورید تعداد زیادی پاپآپ را بگیرید؟ مشکلات عجیب غریبی مشاهده میکنید؟ اگر جواب این سوالات بلی است، احتمالا سیستم شما با ویروسها، نرمافزارهای جاسوسی، و یا دیگر نرمافزارهای مخرب آلوده شده است. این اتفاق ممکن است حتی اگر آنتی ویروس نصب کرده باشید نیز رخ بدهد. البته مسائل و مشکلات سختافزاری نیز ممکن است همین علائم آزاردهنده را بدهند ولی بهتر است بدافزار را نیز مورد بررسی قرار بدهید، در ادامه به شما آموزش داده میشود که این کار را خودتان انجام دهید.
مرحله اول- ورود به حالت Safe Mode
قبل از انجام هر کاری نیاز دارید که اینترنت کامپیوتر خود را قطع کنید. این کار کمک میکند اگر کامپیوتر با نرمافزارهای مخرب آلوده شده است از انتشار و گسترش آن جلوگیری کنید و همچنین مانع از نشت اطلاعات شما میشود.
در گام بعدی به حالت Safe Mode بروید. در این حالت، حداقل برنامههای مورد نیاز بارگذاری میشود. اگر کامپیوتر شما به تروجان آلوده شده باشد، زمانی که ویندوز بالا میآید تروجان نیز با آن بارگذاری میشود ولی در حالت Safe Mode ممکن است از این کار جلوگیری به عمل آید. این مهم است، چرا که امکان حذف آسانتر فایلها را در زمانی که در حال اجرا و فعال نیستند فراهم میکند.
متاسفانه، بوت شدن به حالت امن در ویندوز ۱۰ نسبت به ویندوز ۷ و ۸ پیچیدهتر شده است. در ویندوز ۱۰، برای بوت شدن به حالت امن ویندوز، اول روی دکمه Start کلیک کنید و در صورتی که میخواستید ریبوت کنید بایستی دکمه Power را انتخاب کنید. اما چیزی کلیک نکنید. دکمه Shift را پایین نگه دارید و همزمان بر روی Reboot کلیک کنید. وقتی منو تمام صفحه ظاهر شد گزینه Troubleshooting را انتخاب کنید، بعد گزینه Advanced Options و سپس Startup Setting را انتخاب کنید. در صفحه بعد روی دکمه Restart کلیک کنید و منتظر باشید که صفحه بعدی ظاهر شود. در صفحه بعد مشاهده میشود که یک منو با گزینههای شمارهای قرار دارد، شماره ۴ را انتخاب کنید که حالت امن است. لازم به ذکر است که اگر میخواهید به هر اسکنر آنلاینی وصل شوید باید گزینه ۵ را انتخاب کنید که حالت امن در شبکه است.
ممکن است متوجه شوید که کامپیوتر در حالت امن سریعتر عمل میکند. این میتواند نشاندهنده وجود یک بدافزار در کامپیوتر باشد یا اینکه تعداد برنامههایی که در کنار ویندوز بارگذاری میشوند زیاد هستند.
مرحله دوم: حذف فایلهای موقت
اکنون در حال امن قرار است که به اسکن ویروس بپردازید. اما قبل از انجام این کار فایلهای موقت خود را حذف کنید. با این کار به آزادسازی فضای دیسک کمک کردهاید و حتی ممکن است از برخی از بدافزارها خلاص شوید. برای استفاده از ابزار پاکسازی دیسک کافی است Disk Cleanup را در نوار جستجو بنویسید و بعد دکمه Start را فشار دهید و و ابزاری با نام Disk Cleanup را انتخاب کنید.
مرحله ۳: دانلود اسکنرهای بدافزار
اکنون به یک اسکنر نیاز دارید که بدافزارها را بیابد و خوشبختانه اسکنرها به اندازه کافی برای حذف بدافزارها استاندارد هستند. اگر از قبل یک آنتی ویروس فعال بر روی کامپیوتر خود داشتید، شما باید از اسکنرهایی دیگر برای حذف بدافزارها استفاده کنید. ممکن است آنتی ویروس فعلی شما امکان شناسایی بدافزارها را نداشته باشد. به یاد داشته باشید که هیچ برنامه آنتی ویروسی نمیتواند ۱۰۰% از میلیونها نوع بدافزار را شناسایی کند.
دو نوع برنامههای آنتی ویروس وجود دارد. شما احتمالا با برنامههای آنتی ویروس در زمان واقعی که در بک گراند اجرا میشوند آشنایی دارید، این نرمافزارها به طور مداوم بدافزارها را چک میکنند. نوع دیگر اسکنرها براساس تقاضا کار میکنند، این نوع از اسکنرها، فقط زمانی فعالیت میکنند که شما به صورت دستی بخواهید برای اجرای اسکن شروع به کار کند. شما باید یک برنامه آنتی ویروس زمان واقعی نصب شده در یک زمان داشته باشید، ولی میتوانید چندین اسکنر بدافزار مبتنی بر درخواست داشته باشید که میتوانند همزمان با دیگر اسکنرها فعالیت کنند. استفاده از چندین اسکنر در کنار هم به شما این اطمینان را میدهد که اگر یکی از اسکنرها یک بدافزار را شناسایی نکرد، این احتمال وجود دارد که دیگر اسکنرها آن را شناسایی میکنند.
اگر شما فکر میکنید که کامپیوترتان آلوده است، به شما توصیه میکنیم که با ابتدا با استفاده از یک آنتی ویروس مبتنی بر درخواست و بعد آنتی ویروس زمان واقعی یک اسکن کامل از کامپیوتر خود اجرا کنید. آنتی ویروسهای مبتنی بر تقاضای زیادی وجود دارد که علاوه بر اینکه رایگان هستند، از کیفیت کافی نیز برخوردارند. چند نمونه از این آنتی ویروسها عبارتند از:
BitDefender Free Edition, Kaspersky Virus Removal Tool, Malwarebytes, Microsoft's Malicious Software Removal Tool, Avast, and SuperAntiSpyware
مرحله چهارم: اجرای یک اسکن با نرمافزار Malwarebytes
برای اینکه گویاتر باشد، استفاده از اسکنر Malwarebytes که براساس تقاضا است را در اینجا شرح میدهیم. اگر اتصال کامپیوتر را قطع کردهاید، اکنون آن را متصل کنید و نرمافزار مذکور را دانلود کنید. پس از دانلود آن را نصب کنید و بروزرسانی کنید. پس از آن دوباره اتصال به اینترنت را قطع کنید. اگر از طریق کامپیوتری که به بدافزار آلوده شده است امکان اتصال به اینترنت را ندارید، بر روی کامپیوتر دیگری ان را دانلود کنید و از طریق USB بر روی کامپیوتر آلوده منتقل کنید.
بعد از دانلود نرمافزار Malwarebytes، فایل Setup را اجرا کنید و ویزارد برنامه را دنبال کنید. وقتی برنامه باز شد گزینه پیشفرض برنامه را تنظیم کنید (Threat Scan). پس از انتخاب این گزینه، دکمه Start Scan را کلیک کنید. قبل از اجرا، بروزرسانی آن را چک کنید و سپس دکمه Start Scan را فشار دهید.
اگرچه این نرمافزار گزینههای سفارشی اسکن را ارائه میدهد، اما Malwarebytes پیشنهاد میکند که از گزینه Threat scan استفاده کنید، به خاطر اینکه این گزینه احتمالا همه بدافزارها را پیدا خواهد کرد. بسته به کامپیوتر شما، اسکن سریع میتواند بین ۵ تا ۲۰ دقیقه به طول بینجامد. ولی یک اسکن سفارشی بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه یا حتی بیشتر زمان میبرد. در حالی که نرمافزار به اسکن میپردازد، شما میتوانید تعداد فایلها و نرمافزارهایی که توسط نرمافزار مورد بررسی قرار گرفته است را ببینید و همچنین این امکان فراهم است که فایلهای آلوده را که توسط نرمافزار شناسایی شده است مشاهده کنید.
اگر نرمافزار Malwarebytes به طور خودکار در حین اسکن قابل مشاهده نبود، احتمالا شما یک rootkit یا یک بدافزار عمقی دارید که به صورت خودکار اسکنرها را میکشد تا از حذف شدن توسط آنها جلوگیری کند. هرچند شما میتوانید از برخی ترفندها برای کنار آمدن با این روش مخرب استفاده کنید. شاید بهتر باشد که بعد از این که از همه فایلهای خود پشتیبانگیری کردید، ویندوز را مجددا نصب کنید. این روش هرچند زمانبر است ولی میتواند بدافزارهای مخرب را از بین ببرد.
زمانی که اسکن توسط نرمافزار Malwarebytes تمام شد، نتایج را به شما نشان میدهد. اگر نرمافزار سیستم شما را پاکسازی کرده ولی شما هنوز احساس میکنید که ممکن است کامل پاکسازی نشده است، میتوانید از گزینه Custom Scan نیز بهره ببرید یا از سایر نرمافزارها که پیشتر اشاره شد استفاده کنید.
اگر نرمافزار Malwarebytes بدافزارها را پیدا کند، بعد از اتمام اسکن به شما میگوید که این بدافزارها چه هستند.شما میتوانید بر روی دکمه Remove Selected در سمت چپ پایین کلیک کنید و از آن بدافزار خلاص شوید. ممکن است Malwarebytes بی درنگ شما را به سمت ری استاریت سیستم هدایت کند تا فرایند اسکن کامل شود و شما باید این کار را انجام دهید.
اگر بعد از این کارها همچنان احساس کردید که بدافزارها در سیستم شما باقی ماندهاند، میتوانید از گزینه Full Scan در این نرمافزار استفاده کنید یا از دیگر اسکنرهای مبتنی بر تقاضا استفاده کنید و پس از آن از آنتی ویروس زمان واقعی استفاده کنید تا نتایج را تایید کند.