آلودگی نوری معضل هزاره جدید
شاید اسم آلودگی نوری کمتر به گوش تان خورده باشد، اما بد نیست بدانید این نوع آلودگی در بسیاری از نقاط جهان شایع است و بر روی زندگی انسان اثر میگذارد. ازجمله ایجاد اختلال در ریتم شبانهروزی بدن افراد.
به گزارش کلیک، آلودگی نوری یک امر فراگیر است و اثرات آن بر روی انسان بسیار فراتر از آن چیزی است که تصور میکنید. یکسوم مردم دنیا به دلیل آلودگی نوری قادر نیستند راه شیری را ببینند، زیرا درخشش نورهای مصنوعی مانع دیده شدن نور ستارگان میشود.
علاوه بر این بیش از ۸۰ درصد شهروندان جهان و بیش از ۹۹ درصد مردم آمریکا و اروپا زیر درخشش مصنوعی آسمان و یا بازتاب نورهای پخششده در اتمسفر زندگی میکنند. این امر تنها مشکل کلانشهرها و مناطق شهری نیست. برای مثال، دره مرگ از درخشش آسمان لاسوگاس و لوسآنجلس روشن است که به ترتیب ۸۰ و ۱۵۰ کیلومتر با آن فاصلهدارند.
در این کشورها دیگر تقریبا هیچ جای تاریکی وجود ندارد یا حداقل طبق برآورد اطلس نورهای مصنوعی اینطور نشان میدهد.
سنگاپور نور آلودترین کشور دنیا است جایی که کل جمعیت آن تحت چنان آسمان روشنی زندگی میکنند که چشمان آنان دیگر نمیتواند با دید شب سازگار شود. مردم کویت، قطر، امارات متحده عربی و عربستان سعودی نیز چنین سطحی از آلودگی را تجربه میکنند. کشورهایی که کمترین آلودگی را تجربه میکنند، چاد، آفریقای مرکزی و ماداگاسکار هستند که بیش از سهچهارم آنان شرایط آسمان بکر را تجربه میکنند.
اطلس اولین بار در سال ۲۰۰۱ منتشر شد اما شماره جدید آن با دقت سنجش شده و مدلها و محاسبات بهتری را دربرمی گیرد. کریستوفر لوگینبال میگوید "این یک گام بزرگ در مطالعات علمی آلودگی نوری است."
جمعآوری اطلاعات
فابیو فالچی(دانشمند آلودگی نوری و موسسه فناوری ایتالیا) و یک تیم بینالمللی از همکاران از تصویربرداری جدید، دادهها را از حالت سنسور تصویربرداری رادیومتر مادونقرمز روز/شب در ماهواره مشارکتی ملی مدار قطبی استفاده کردند. این ماهواره در ارتفاع ۸۰۰ کیلومتری بالای زمین حرکت میکند و در شب تصاویر باکیفیت بالا از زمین میگیرد.
این تیم همچنین از ابزارهای جدید و دقیق اندازهگیری در سطح زمین و آشکارسازهای CCD و کیفیت سنج دستی آسمان(SQMs) استفاده کردند که با کمک خدمات پارکهای ملی آمریکا و دانشمندان در سراسر دنیا ساختهشده بود. این دادهها وابسته به مدل نیستند، ازاینرو در پیمایش اطلس بسیار مهماند.
اثرات فرهنگی
محققین معتقدند آلودگی نوری نهفقط برای ستاره شناسان بلکه یک نگرانی برای همه است. سیستم بیولوژیکی و سلامت انسان تحت تاثیر افزایش آلودگی نوری قرار خواهد گرفت. ریتم شبانهروزی داخلی ما ـ یک چرخه برای خواب و الگوی بیداری، گرسنگی، فعالیت، تولید هورمون، دمای بدن، و سایر روندهای فیزیولوژیک ـ در طول میلیونها سال ایجادشده است. بااینحال ما تنها از دهه ۱۸۰۰ صاحب برق شدهایم.
در اطلس ذکرشده است روشنایی آسمان بهطور مستقیم بر ریتم شبانهروزی ما تاثیر میگذارد. نورهای بازتاب شده در اتمسفر اغلب باعث ایجاد اختلال در ریتم شبانهروزی میشوند. این نورها شامل نور داخل خانهها و ساختمانهای تجاری و حتی چراغهای روشنایی خیابانها میشوند.
دانشمندان علوم زیستی نورها را دستهبندی کردهاند که چه نوعی از آنان در چه زمانی از روز، بیشترین و کمترین ضرر را برای چرخه شبانهروزی ما دارند. این اطلاعات برای ساخت منابع روشنایی استفاده میشود که برای زمانهای مختلف مناسبتر هستند. برای مثال نور با محتوای آبی برای صبح و نور کم با محتوی آبی کم برای هنگام غروب مناسبتر هستند.
چراغهایی مانند فلورسنت و LED به مقدار قابلتوجهی میزان آلودگی را افزایش میدهند. درحالیکه چراغهای با فشار سدیم(HPS) زرد هستند و درجه حرارت رنگهای همبسته کمتری دارند، لامپهای LED سفید هستند و درجه حرارت رنگهای همبسته بالاتری دارند و انرژی را در طولموجهای سبز و آبی منتشر میکنند.
لوگینبال معتقد است این امر سوای از مشکلات بیولوژیکی، یک مشکل اجتماعی نیز هست. روشنایی دائمی انرژی را هدر میدهد. اما ما برای این آلودگی هیچ کاری انجام نمیدهیم مگر اینکه برای چند هزار ستارهشناس مهم باشد.