بازگشت آسیب مغزی ناشی از کرونا
یک مطالعه توسط دانشمندان اروپایی نشان داده است که ویروس کووید-19 میتواند رگهای خونی مغز انسان را تحت تاثیر قرار دهد. پیرامون آسیب مغزی ناشی از کرونا سوالات بیشتری در مورد پیامدهای طولانی مدت این بیماری ایجاد شده است.
تحقیقات دانشمندان فرانسوی، اسپانیایی و آلمانی که روز پنجشنبه در مجله علمی Nature Neuroscience منتشر شد، نشان میدهد ویروس کرونا علاوه بر حمله به ریهها، میتواند سلولهای مغزی خاصی را نیز از بین ببرد.
این سلولها به عنوان اندوتلیال (لایه درونرگی) شناخته میشوند و در اطراف مغز قرار دارند. آنها وظیفه محافظت از مخچه را بر عهده داشته و جریان خون را تسهیل میکنند.
دانشمندان با بررسی بیمارانی که بر اثر حمله کووید-19 جان خود را از دست دادند، دریافتند که این ویروس، سلولهای اندوتلیال را از بین میبرد.
عروق «شبحی» جریان خون را مسدود میکنند
وینسنت پریوت، نویسنده گزارش مذکور از مرکز تحقیقاتی اینسرم در لیل گفت: «مولکولهای خون وارد مناطقی از مغز میشود که معمولا نباید وارد شود. سپس هنگامی که سلولهای اندوتلیال کاملا از بین رفتند، این ویروس نوعی «عروق شبحی» ایجاد میکند که مانع به جریان افتادن خون میشود. در نتیجه مناطق کوچک مغز از اکسیژن و گلوکز محروم شده و دچار مشکل میشوند.»
به طور خلاصه، خطر خونریزی مغزی (کمتر از خطر سکته مغزی) وجود دارد که نشاندهنده کاهش جریان خون است و میتواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد و منجر به مرگ شود.
آیا امکان بازگشت آسیب مغزی ناشی از کرونا وجود دارد؟
این یافتههای نگرانکننده منجر به طرح یک سوال مهم شد؛ آیا افرادی که به کرونا مبتلا شدهاند، قربانی مشکلات مغزی میشوند یا خیر.
در وهله اول باید به این نکته اشاره کرد که مرگهای ناشی از آسیب مغزی کرونایی نادر بوده و نکته مهمتر این است که امکان بازگشت آسیب مغزی کرونایی به احتمال زیاد وجود دارد.
پروت عنوان کرد: «ما همسترهای مبتلا به کووید-19 را مورد بررسی قرار دادیم. آسیب مغزی در آنها برگشتپذیر بود، بنابراین احتمال میرود که در انسان نیز قابل برگشت باشد.»
مطالعات در مورد بیمارانی بود که کرونا را به شکل شدیدی تجربه کردند. با این حال، در مورد افرادی که این بیماری را بطور جزئی گرفتهاند، به نتیجه قطعی نمیتوان دست یافت.
از سوی دیگر، این سوال در دراز مدت نیز مطرح میشود که آیا ضایعات روی مغز ممکن است باقی بمانند و بر وضعیت پیری مغز آسیبدیده تاثیر بگذارند؟ آیا کوچک شدن مغز بعد از کرونا قابل بازگشت است؟
با در نظر داشتن آنفولانزای اسپانیایی که یک قرن پیش شیوع پیدا کرده بود، افرادی که به آن مبتلا شدند، به احتمال بیشتری به دچار بیماریهای عصبی مانند پارکینسون میشدند.
بسیاری از سوالات بیپاسخ باقی مانده و رسیدن به آنها نیازمند زمان و تحقیقات بیشتری است.