نگاهی به مسیر پر پیچ و خم تولید تراشه در جهان

مشکل کمبود تراشه زمانی که کووید ۱۹ به سرعت شیوع یافت و باعث سقوط فعالیت اقتصادی و کاهش تولید شرکت‌ها شد، غیرقابل تصور بود؛ اما پس از شوک اولیه، فروش بسیاری از صنایع افزایش یافت و شرکت‌ها در تلاش برای افزایش موجودی انبارهایشان بودند؛ به عبارتی بسیاری از شرکت‌های تراشه‌سازی با حداکثر ظرفیت تولید می‌کردند و دولت‌ها کمبود کارخانه‌های تولید تراشه را یک ریسک امنیت ملی می‌دیدند.

اگرچه کمبود تراشه بعضی صنایع را با مشکل رو به رو کرد و سبب مختل شدن تولید خودرو و محدود شدن رشد درآمد برخی برندها مانند اپل شد اما این مسئله سبب رونق بازار سازندگان تجهیزات تولید تراشه شد. این شرکت‌ها به عنوان بزرگترین برندگان کمبود جهانی تراشه ظاهر شدند چون شرکت‌های تراشه‌سازی به افزایش ظرفیت تولیدشان برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده اقدام کردند.

بنابراین به دنبال این اتفاق رخ داده اعلام شد مدیران ارشد ۲۰ شرکت بزرگ که نگران کمبود جهانی تراشه هستند، برای بحث درباره این وضعیت در کاخ سفید حضور پیدا می‌کنند و یک مقام کاخ سفید تایید کرد مدیران عامل سه شرکت خودروسازی بزرگ آمریکا شامل استلانتیس ان وی که شرکت مادر کرایسلر است و همچنین مدیران گلوبال فوندریز، PACCAR، NXP و شرکت تایوانی TSMC در این نشست حضور خواهند داشت.

اما در کنار مشکلاتی که به دنبال این بحران رخ داد، کمبود تراشه اما چالش های دیگری هم به همراه داشت و سبب افزایش کم سابقه گزارش های کلاهبرداری از سوی خریداران شد. درباره جزئیات این موضوع می توان گفت  شرکت‌هایی که به دنبال خرید تراشه‌هایی بودند قادر نبودند از طریق توزیع کنندگان معتبر و مجاز تامین کنند بنابراین سعی کردند از واسطه‌های کمتر شناخته شده خرید کنند و پول برای خرید کالایی انتقال دادند که هرگز به دست آن‌ها نرسید.

حال با گذشت چندین سال از وقوع بحران کمبود تراشه پس از شیوع بیماری کرونا وپیامدهای ناشی از آن، مدتی است کشورهای مختلف در تلاش هستند تا از شرایط پیش آمده مانند محدودیت‌های ایجاد شده توسط برخی کشورها، عبور کنند.

همچنین با فرا رسیدن فصل پاییز خبرهای جدیدی از تراشه در گوشه و کنار جهان منتشر شد؛ به طور مثال می‌توان موافقت آمریکا با توسعه کارخانه‌های تراشه‌سازان کره‌ای در چین اشاره کرد. دفتر ریاست جمهوری کره جنوبی اعلام کرد شرکت‌های سامسونگ الکترونیکس و اس کی هاینیکس اجازه خواهند یافت به مدت نامحدود و بدون نیاز به دریافت مجوز واشنگتن، تجهیزات تراشه‌سازی آمریکایی را برای کارخانه‌های خود در چین، تامین کنند.

انتظار می‌رفت آمریکا معافیتی که به شرکت‌های سامسونگ الکترونیکس و اس کی هاینیکس کره‌ جنوبی در خصوص لزوم دریافت مجوز برای انتقال تجهیزات تراشه‌سازی آمریکایی به چین داده است را تمدید کند.

سنگ‌اندازی تراشه‌ساز کره جنوبی در ادغام رقبای ژاپنی و آمریکایی از دیگر اخباری بود که طی ماه های اخیر منتشر شد.

در واقع شرکت اس کی هاینیکس مخالفت خود را با ادغام شرکت کیوشیا هولدینگ و وسترن دیجیتال اعلام و سرنوشت یک قرارداد مهم میان آمریکا و ژاپن که سالها تحت مذاکره بود را دچار ابهام کرد. این شرکت که دومین سازنده بزرگ تراشه های حافظه در جهان و سهامدار غیر مستقیم سازنده تراشه ژاپنی کیوشیا است، می گوید که این معامله، ارزش سهام این شرکت را کمتر می کند.

از سوی دیگر اخیرا استارتاپ «چانگ‌شین شین‌کیائو مموری تکنولوژی»، ۳۹ میلیارد یوان (۵.۴ میلیارد دلار) از سرمایه‌گذاران مورد حمایت دولت چین جذب کرد که نشانه دیگری از تلاش‌های مضاعف پکن برای دستیابی به خودکفایی فناوری و مقابله با تحریم‌های آمریکاست.

این یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌هایی است که صندوق نیمه‌رسانای چین که بیشتر با نام «بیگ فاند» شناخته می‌شود، در یک سال گذشته انجام داده است که طی آن، مدیران سابقش به ظن فساد، هدف تحقیق قرار گرفته‌اند.

با این که آمریکا تلاش می‌کند دسترسی چین به فناوری‌های تراشه پیشرفته را محدود کند، پکن قصد دارد در صنعت نیمه رسانا پیشرفت کند و با عرضه گوشی فایو جی هواوی که به قطعات ساخت شرکت SMIC مجهز است، به موفقیت اولیه در این زمینه دست پیدا کرده است.

همچنین ژاپن قرار است در بودجه اضافی، تقریبا دو تریلیون ین (۱۳.۳ میلیارد دلار) برای افزایش ظرفیت تولید داخلی نیمه‌رساناها، اختصاص دهد. بلومبرگ به نقل از منابع آگاه اعلام کرد از این مبلغ، حدود ۷۶۰ میلیارد ین به صندوقی برای حمایت از تولید انبوه تراشه‌ها اختصاص خواهد یافت و این پول می‌تواند برای حمایت از دومین کارخانه شرکت تایوانی TSMC در کوماموتو استفاده شود.

گفته شده حدود ۶۴۰ میلیارد ین برای یک صندوق دیگر به منظور حمایت از تحقیقات در زمینه تراشه‌های پیشرفته استفاده خواهد شد؛ این اعتبار ممکن است برای سرمایه گذاری شرکت راپیدوس در تولید تراشه، استفاده شود. حدود ۷۵۰ میلیارد ین هم به صندوق جداگانه دیگری برای تقویت تامین باثبات تراشه برای ژاپن، تخصیص داده خواهد شد.

به گفته منابع آگاه، این آمار تا زمانی که هیات دولت ژاپن، بودجه اضافی را در روز جمعه تصویب نکند، نهایی نخواهند شد. گفتنی است ژاپن در حال سرمایه‌گذاری برای احیای صنعت تراشه خود و سه برابر کردن فروش نیمه رساناهای ساخت این کشور به بیش از ۱۵ تریلیون ین تا سال ۲۰۳۰ است.

علاوه بر موارد گفته شده رونق تراشه هوش مصنوعی، به رشد ۴۰ درصدی ارزش سهام شرکت‌های تایوانی کمک کرده و آنها را از کوالکام و رقیبان دیگرشان جلو انداخته است. با افزایش تقاضا برای تلفن‌های هوشمند و تراشه هوش مصنوعی جدیدی که دورنمای شرکت مدیا تِک را روشن کرده، صعود پنج ماهه قیمت سهام این شرکت، ادامه پیدا خواهد کرد.

قیمت سهام این شرکت فناوری تایوانی از اواخر ژوئن، ۴۰ درصد رشد کرده و عملکرد بهتری از رشد دو درصدی شاخص نیمه‌رسانای بازار سهام فیلادلفیا و رشد هفت درصدی شرکت آمریکایی کوالکام داشته است. این رشد حاصل تقاضای قوی برای دستگاه‌های موبایل بوده که از تراشه‌های این شرکت در ساخت آنها استفاده می‌شود.

در پایان هم می‌توان به خبر تراشه‌ساز ژاپنی در جست‌وجوی مهندس اشاره کرد. شرکت تولیدکننده نیمه رسانای ژاپنی راپیدوس به دنبال استخدام مهندس است تا به احیای صنعت تراشه این کشور کمک کند. پیدا کردن مهندس در کشوری که جمعیتش رو به کاهش است، یکی از مبرم‌ترین مسائل برای راپیدوس است که با شرکت آی بی ام و سازمان تحقیقاتی Imec همکاری دارد و در سپتامبر، کار ساخت یک کارخانه در جزیره هوکایدو را آغاز کرد.

گفتنی است راپیدوس توسط مدیران باسابقه صنعت تراشه هدایت می‌شود که در دهه ۱۹۸۰ زمانی که ژاپن نیمی از بازار تراشه جهان را در اختیار داشت، کار می‌کردند. سهم ژاپن از این بازار، اکنون به حدود ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده و با وجود این که ژاپن تولیدکننده بزرگ تجهیزات و مواد تراشه سازی مانده است اما صنعت تراشه این کشور، اعتبار داخلی خود را از دست داده است.

منبع: آخرین خبر