تبعات تحریم گوشی‌های شیائومی در ایران | چه چیزی در انتظار کاربران ایرانی است؟
خبر تحریم و مسدودسازی گوشی‌های هوشمند شیائومی در ایران، موجی از نگرانی را در صاحبان این گوشی‌ها در کشور ایجاد و آن‌ها را نگران از کار افتادن گوشی‌ها و ضرر مالی‌شان کرده است.
ماجرای تحریم شیائومی در ایران چیست؟
از روز گذشته خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه شرکت معروف شیائومی تصمیم به مسدودسازی و قفل کردن گوشی‌های هوشمندش در کشورهایی چون کوبا، سوریه، کره شمالی، سودان، جزایر کریمه و ایران گرفته است؛ یعنی کشورهایی که سال‌هاست دچار اختلافات سیاسی با دیگر کشورهای جهان هستند و نامشان بارها در لیست تحریم ایالات متحده و اتحادیه اروپا دیده شده است.
اما قضیه وقتی عجیب می‌شود که شیائومی، یک شرکت چینی، کاسه داغ‌تر از آش شده و تصمیم به اعمال سختگیرانه این تحریم در این کشورها می‌گیرد.
شیائومی از جمله برندهایی است که از یکی دو سال گذشته ناگهان جایگاه قابل توجهی را در بازار محصولات هوشمند و به ویژه‌های گوشی‌های تلفن همراه در بازار ایران به خود اختصاص داد و جای رقیب هموطنش یعنی هواوی را گرفت. بنا به روابط اقتصادی که سال‌هاست میان ایران و چین برقرار است و البته روزبه‌روز هم بیشتر می‌شود، ایرانی‌ها چین را به نوعی کشور دوست و برادر می‌دیدند و با توجه به کیفیت و امکانات خوب و البته قیمت قابل قبول گوشی‌های شیائومی، این محصولات را برای خرید انتخاب می‌کردند.
حتی در آماری که انجمن واردکنندگان موبایل ایران از ورود گوشی‌های تلفن همراه در سال 99 به کشور منتشر کرد، نام برند شیائومی با 33 درصد از سهم کل بازار و رتبه دوم بعد از محصولات سامسونگ با 54 درصد دیده می‌شد. (این گزارش را اینجا ببینید: واردات ۱۶ میلیون تلفن همراه در سال ۹۹ | بازار موبایل ایران همچنان در قبضه سامسونگ )
به این ماجرا بی‌ثبات بودن نرخ ارز و بالا رفتن هر روزه قیمت‌ها طی یکی دو سال اخیر را اضافه کنید تا حال و روز کاربرانی را که احتمالاً پس از مدتی تحقیق و جمع کردن پول بالاخره تصمیم به خرید این برند گوشی گرفته‌اند، بیشتر درک کنید؛ کاربرانی که حالا نمی‌دانند گوشی‌شان تا چه مدتی قابل استفاده است.
صاحبان ایرانی گوشی‌های شیائومی چه می‌گویند؟
با رسیدن به زمان بازگشایی مدرسه‌ها و شروع مجدد کلاس‌های دانشگاه، اصلی‌ترین سؤال برای دارندگان ایرانی گوشی‌های هوشمند شیائومی این است که آیا می‌توانند برای تحصیل مجازی روی همین گوشی‌ها حساب کنند یا باید از همین حالا به فکر پول جمع کردن برای خرید گوشی بعدی باشند؟ آن هم در شرایطی که گوشی خریدن دیگر کار آسانی نیست و نیاز به برنامه‌ریزی دارد.
از شب گذشته که خبر ماجرای تحریم و قفل شدن گوشی های شیائومی در ایران در کلیک منتشر شد، بخش نظرات این خبر پر از درددل‌های کاربرانی شده است که نسبت به سرنوشت گوشی‌های هوشمند شیائومی‌شان نگران هستند و می‌دانند که در صورت از کار افتادن این گوشی‌ها در شرایط اقتصادی فعلی، توانی برای جایگزین کردنش با گوشی جدید ندارند.
برای مثال یکی از کاربران نوشته است: «ای بابا دولت باید یه کاری کنه. دوتا گوشی برای بچه‌هام خریدم مدرسه چکار کنن تو اوضاع بی پولی؟ قیمتا هم که سر به فلک کشیده. چین مگه دوستشون نیست؟» و کاربر دیگری می‌گوید: «با گرفتن وام سه روزه گوشی خریدم حالا اگه قفل بشه تکلیف ما و بچه دانش‌آموز چی میشه؟! اینجوری که نمیشه باید یه فکر اساسی واسش بکنن.»
کارشکنی در ایران، فروش در آمریکا
به نظر می‌رسد یکی از اصلی‌ترین دلایلی که منجر شده شیائومی این تصمیم را برای تحریم گوشی‌هایش در کشورهایی چون کوبا، سوریه، کره شمالی، سودان، جزایر کریمه و ایران بگیرد، نگاهش به آمریکا و تلاش برای تصاحب بازار گوشی‌های موبایل در این کشور است.
شیائومی چنانچه بخواهد به بازار آمریکا وارد بشود و خیلی زود جای پای خود را در آن بیابد، باید نسبت به رعایت مقررات این کشور بیش از پیش حساس باشد و ممنوعیت صادرات محصولاتش به کشورهای یاد شده، یکی از اصلی‌ترین این تصمیم‌هاست. در واقع شیائومی با رعایت این قانون، رسماً بدون اجازه دولت آمریکا در کشورهای تحت تحریم واشینگتن گوشی نخواهد فروخت. فهرست این کشورها در شرایط و مفاد فروش شیائومی آمده است.
همچنین این قانون تا این لحظه در کوبا اجرایی شده و تاکنون برخی صاحبان گوشی‌های هوشمند در این کشور، از قفل شدن تلفن‌های همراه شیائومی‌شان خبر داده‌اند. با این حال هنوز مشخص نیست این موج چه زمانی به دیگر کشورهای یاد شده برسد.
نقش دولت ایران چیست؟
تا این لحظه هنوز خبری مبنی بر قفل شدن گوشی‌های هوشمند شیائومی از سوی کاربران ایرانی شنیده نشده و هیچ بیانیه رسمی چه از طرف شرکت شیائومی و چه از سوی مسئولان ایرانی -و به ویژه وزارت ارتباطات و فناوری کشور- صادر نشده است. با این حال چنانچه این خبر واقعیت داشته باشد، طبیعی است که از دولت سیزدهم انتظار می‌رود وارد عمل شده و به مذاکره با طرف چینی بپردازد.
شرکت شیائومی این تصمیم را بر مبنای سیاست‌های تحریمی گرفته است و تحریم متأسفانه واژه جدیدی در اقتصاد سیاسی ما نیست. حالا تقریباً بیش از یک دهه و سه دولت از اولین تحریم‌ها علیه ایران می‌گذرد و در این مدت، کالاهای مختلف بارها به لیست تحریم وارد و با مذاکره و چانه‌زنی از آن خارج شده‌اند. گوشی‌های تلفن همراه شیائومی هم می‌تواند یکی از این موارد باشد؛ مخصوصاً که این مشکل بخشی از جامعه را دربرمی‌گیرد. در صورت اجرایی شدن چنین قانونی در شرایط تورم‌زده کنونی، سخت می‌توان جوابگوی ناراحتی کاربرانی بود که این‌چنین ساده خسارت دیده‌اند.
از قول سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی بخوانید: قوانین قفل شدن گوشی شیائومی برای ایران نیست | قوانین نمایندگی در اروپاست!