نکته ای که انحصار تعبیر می شود؛ «رفتار» انحصار جویانه مخابرات است

بحث انحصار فیبر نوری مخابرات بحث امروز و دیروز نیست و شاید داغی این خبر به سال 96 بر می گردد، زمانی که محمد جواد آذری جهرمی در توییترش با انتشار پستی عنوان کرد که به زودی انحصار مخابرات از بین خواهد رفت.

اما موضوعی که باعث شده این روزها این بحث دوباره قوت بگیرد؛ قطع شدن اینترنت برخی اپراتورها و در ادامه اعتراض کاربرانی است که در پیگیری ها به مخابرات و ماجرای فیبر نوری رسیده اند.

گویا علت قطعی اینترنت برخی اپراتورها به فیبر نوری ای باز می گردد که در برخی مناطق عرضه شده و سبب شده اپراتورهایی که فاقد این سرویس هستند، خدمات ارایه ندهند.

بسندگی به حقیقت این موضوع کفایت نمی کند و مشترکین «باید» برای دسترسی به اینترنت در مناطق ذکر شده؛ به مخابرات کوچ کنند. تمامی این روایت ها باعث شد در حاشیه کارگاه آموزشی بلاک چین که به همت وزارت ارتباطات برای خبرنگاران تدارک دیده شده بود؛ این موضوع را در پرسشی از امیر ناظمی، رییس سازمان فناوری و معاون وزیر ارتباطات مطرح کنیم.

امیر ناظمی در پاسخ به سوال خبرنگار کلیک در تحلیل این موضوع گفت: «داستان اینجاست که ما در اردیبهشت ماه مصوبه فیبر تاریک را قیمت گذاری کرده و اعلام کردیم. نکته ای که در این میان باعث تعبیر انحصاری شده؛ رفتار انحصارجویانه مخابرات است.»

معاون وزیر ارتباطات با اشاره به این نکته که مخابرات و زیر ساخت خصوصی سازی شده ادامه داد: «در زمان خصوصی سازی، مخابرات و شرکت زیر ساخت با هم واگذار شده است. به عبارتی داکت و سیم و یا در تعبیر روشن تری مسیرهای انتقال به علاوه سیم با هم به مخابرات واگذار شده است.

در کشوری مثل انگلیس این واگذاری به شکل جدای از هم به حقیقت پیوسته است. همین واگذاری با هم و در کنار هم، سبب شده زمانی که شرکت بیرونی قصد استفاده دارد؛ با چنان قواعد، رفتار و پاسخگویی روبه‌رو می شوند که عملا به راحتی امکان پذیر نیست.»

رییس سارمان فناوری با این توضیح که این موضوع معضلی ساختاری است، تصریح کرد: «این موضوع ربطی به مدیر عامل و هییت مدیره و ... ندارد.»

ناظمی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با تمام این اوصاف؛ راهکار چیست؟ گفت: «در حل این معضل دو راه حل پیش پا داریم. در راهکار اول برای مثال در کشور انگلستان در فاز دوم سیم و داکت را از هم جدا کنیم و شرکت را تبدیل به شرکت دیگری کنیم که نتواند اقدامی انحصارگرایانه انجام دهد. در چنین شرایطی اگر جدا کنیم و قواعد آنتی تراست هم داشته باشیم (هر دو در کنار هم)، قواعد آنتی تراست اجازه نمی دهد شرکت مادری برای سیم و داکت ایجاد کنیم (بر فرض مثال شرکت مخابرات 2) و در کنارش قواعد ضد انحصار هم داشتیم (که در حال حاضر ما نداریم). در آن صورت شرکت مذبور نمی توانست با نرخی ترجیحی و یا رفتار ترجیحی نسبت به مخابرات (1) داشته و نسبت به اپراتورهای دیگر نداشته باشد. البته لازمه اجرایی کردن این موضوع، زیر ساخت حقوقی و تصمیم گیری در سطح کلان است چون در حال حاضر مالک غیر دولتی دارد.»

معاون وزیر ارتباطات در رابطه با راهکار دوم افزود: «FCP و شرکت های مخابرات بزرگ داشته باشیم. متاسفاته زمانی که پروانه های مخابراتی داده شده، ظرفیت بازار ایران برای 6 شرکت ارزیابی شده و امروز این تعداد به بیش از 18 شرکت می رسد؛ در نتیجه هیچ کدام به اندازه ای بزرگ نیستند که بتوانند جلوی مخابرات بایستند و قد اعلم کنند. در نتیجه به دلیل نبود شرکت بزرگی به نتیجه امروز رسیده ایم.»