چرا ماینینگ باید با صنایع دیگر فرق داشته باشد؟!
رسانه کلیک - یکی از موضوعات دنیای امروز، ماینینگ رمز ارز است. امیر ناظمی، مدیر سازمان فناوری در این رابطه در کارگاه آموزشی بلاک چین که برای خبرنگاران تدارک دیده شده بود، ارایه جالب و چالش برانگیزی داشت. او با بررسی نگاه های متفاوت، به این مبحث و علت طولانی شدن این موضوع پرداخت.
ناظمی صحبت هایش را با اشاره به این نکته که وزارت ارتباطات به عنوان اولین دستگاه به مقوله ماینینگ پرداخته، شروع کرد و گفت: «در ابتدای امر سعی کردیم خودمان روی صندلی بازیگران مختلف بنشینیم و از دید آن‌ها به مشکلات نگاه کنیم. در نتیجه به دو راه‌حل رسیدیم؛ یکی محافظه کارانه است که وزارت ارتباطات کاری نکند و منتظر تصمیم گیری دولت بمانیم.
دیگری رویکرد فعالانه بود که آن را در پیش گرفتیم و اولین دستگاهی بودیم که پیشنهادمان را ارائه دادیم، اولین تفاهم نامه را در این حوزه امضا کردیم و به واسطه آن یک سری از شرکت ها فعالیت خود را شروع کردند. ما بر اساس آن تفاهم نامه به کسی مجوز فعالیت ندادیم اما تاکید کردیم تا زمانی که دولت تصمیم نگرفته بر اساس تفاهم نامه عمل کنید. فکر می کنم در مواجهه با تکنولوژی، این رویکرد صحیح تری است و هر زمان که دستورالعمل جدیدتری بیاید، به آن شکل عمل خواهند کرد.»
معاون وزیر ارتباطات با طرح سوالی با عنوان آیا رمزارزها را به مثابه کالا بگیریم یا پول؟ ادامه داد: «قطعا پول و چیز با ارزشی مانند طلا؛ چرا که اگر آن را کالا در نظر بگیریم ما در کشور حق مبادله کالا با کالا را نداریم. اتفاق دیگر این که خرید و فروش برعکس پول، مالیات دارد. همه تلاش این بود که با ارز دیجیتال نیز مانند یک واحد پولی رفتار شود، بنابراین پول است اما خارج از پول رسمی کشور.
در نوآوری ها با چالش عدم قطعیت بزرگی روبه‌رو هستیم، این که در آینده، پروژه رمزارزها شکست می‌خورد یا به پول متداول دنیا تبدیل می‌شود؟ نگاه اول این است که حاکمیت ها نمی‌گذارند یک نهاد خارج از دولت، تعیین‌کننده وضعیت مالی و پولی کشور باشد و نگاه دوم مختص افرادی است که برعکس فکر می‌کنند و می‌گویند طی سال‌های آینده این ارزها جایگزین پول‌های رایج خواهد شد و مردم دنیا با این ارز تجارت می‌کنند.»
ناظمی ادامه داد: «اگر سیاستگذار با نگاه خوشبینانه دوم پیش برود ولی این صنعت شکست بخورد، تمام جامعه به یک میزان ضرر می‌دهند و وظیفه حاکمیت این است که نگذارد چنین اتفاقی بیفتد. باید با رویکردی پیش رفت که این دوگانگی را حفظ کند. به این شکل که اجازه ورود فناوری جدید را بدهد اما نگذارد این فناوری در کشور فراگیر شود و وضعیت کل کشور را تحت تاثیر قرار بدهد. باید برای رشد تکنولوژی آزادی عمل داد اما نه آنقدر که جایگزین پول ملی شود.»
رییس سازمان فناوری درباره ماینینگ و مسائل مرتبط با حوزه انرژی، ادامه داد: «ما دو میزان برق در کشور داریم؛ میزان تولید اسمی و میزان تولید واقعی. حدود مورد نیاز برق کشور در ساعات پیک حدود بین ۵۵ تا ۶۰ هزار مگاوات است که البته امسال این رقم کمی بیشتر شده است.
برای تولید برق باید نیروگاه احداث شود، استدلال وزارت نیرو این است که اگر در ساعات پیک مصرف، اجازه ماین بدهم نمی توان برق را مدیریت کرد. راه حل جایگزینش هم این بود که برای استخراج رمزارز، قیمت متوسط صادراتی در نظر بگیریم. فرض کنید نیروگاه برق ۱۰۰ واحد برای تولید برق در ساعات پیک و غیر پیک سرمایه‌گذاری می‌کند. در ساعات آف پیک این سرمایه گذاری انجام شده است و هر اندازه نتوانید بفروشید، ضرر می‌شود. علاوه بر آن نیروگاه هزینه نگهداری هم دارد.
پیشنهاد ما این بود که در ساعات پیک مصرف، برق ماینتر قطع شود و برای ساعات غیر پیک، یک بازار ثانویه به وجود بیاید که عرضه‌کننده و مصرف کننده با یکدیگر ملاقات کنند و بر اساس مناقصه از برق استفاده کنند.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر صادرات تمام ظرفیت اضافی برق امکان‌پذیر بود، چرا تاکنون انجام نشده است؟ پاسخ داد: «وزارت نیرو ممکن است در جواب این رویکرد بگوید در طول سال احتیاج است برخی نیروگاه‌ها برای نگهداری از مدار خارج و بازسازی شوند. حرف ما باز هم این است که بقیه نیروگاه‌هایی که از مدار خارج نشده‌اند همین کار را در بازار ثانویه انجام بدهند. چرا باید برای این افراد قیمت متوسط صادراتی برق مبنا قرار بگیرد؟ اگر نیروگاه‌ها می‌توانستند تمام بار اضافی ظرفیت برقشان را به فروش برسانند، چرا تا الان این کار را انجام نداده‌اند؟
اگر ماینینگ را به عنوان صنعت پذیرفته ایم، چرا باید این صنعت با صنایع دیگر فرق کند؟ باید با صنعت‌ها برخورد یکسان داشت و بین آن‌ها تبعیض قائل نشد. اکنون ماجرا به این شکل است که تمام صنایع یک طرف و ماینینگ یک طرف. راه‌حل ما این است که کل برق تولیدی را از مصرف داخلی و صادرات کاهش داده و آن را در یک بازار عرضه و تقاضا به فروش برسانند.»
معاون وزیر ارتباطات در پاسخ به سوالی در رابطه با این موضوع که اگر قرار است با ارز دیجیتال مانند یک ارز خارجی برخورد شود، باید صرافی هایی وجود داشته باشند که آن را به پول تبدیل کنند و کارمزد بگیرند. پاسخ داد: «در این مرحله بانک مرکزی مسئول سیاستگذاری است. بانک مرکزی نیز مخالفت خود را با این که در کنار فروش ریالی در سایت ها، از این ارز هم استفاده شود، اعلام کرد.
به نظر می‌رسد این مخالفت درست باشد چون بعد از مدتی ممکن است این پول، جایگزین پول ملی شود و سیاست های پولی کشور را تحت الشعاع خودش قرار دهد. با این کار نوسانات داخلی به جهان و سرنوشت تکنولوژی گره می خورد.»
ناظمی با طرح سوالی با این عنوان که: فرض کنیم ماینرها فعالیتشان را شروع کنند و گمرک نیز اجازه ورود ماینر دهد. در این شرایط ممکن است فردی از برق عمومی برای این کار استفاده کند. راه‌حل چیست؟ ادامه داد: «برای کنترل وضعیت، راه‌حل این بود اجازه ورود ماینر برای مزارع بزرگ و شناسنامه دار صادر شود. مزرعه ای که مسئولیت حقوق دارد و کار غیرقانونی انجام نمی‌دهد.
داشتن ماینر غیر قانونی است؟ طبق قوانین باید بگویم. کارخانه‌ها را چرا متوقف کردند؟ استناد این بود که برقی که به کارخانه تعلق دارد نباید برای استخراج رمزارز مورد استفاده قرار بگیرد. زمانی که مجوزهای لازم صادر شود، اگر کسی به این شیوه کار کند، قطعا باید در خصوص آن جرم‌انگاری صورت بگیرد.»
او در ادامه با مطرح کردن سوالی در رابطه با اینکه آیا رمزارزها می‌توانند به دور زدن تحریم کمک کنند؟ افزود: «پاسخ دو وجه دارد هم بله و هم خیر. استخراج رمزارز می‌تواند به شرایط تحریم کمک کند ولی نه در ابعاد بزرگ بلکه در خرید های خیلی خرد که مجموع آن‌ها نمی‌تواند بیش از ۵ میلیارد دلار باشد.
بسیاری از کشورهای دنیا برای استفاده از رمزارزها قوانینی وضع کرده‌اند تا اگر میزان آن از یک حدی بالاتر رفت، افراد احراز هویت شوند. همین مسئله باعث شده مطمئن باشیم که این راه حلی برای تمام تحریم نیست. حاکمیت می‌تواند برای خرید خارج از کشور، اجازه استفاده از بیت کوین بدهد و برای داخل کشور سقف آن را محدود کند.»
معاون وزیر ارتباطات در رابطه با این موضوع که اگر صنعت ماینینگ شکست بخورد، چقدر ضرر می‌کنیم؟ تصریح کرد: «در این مدت که شکست نخورده، ما حداقل تجهیزات و زیرساختی را آماده کرده‌ایم که قابلیت ارائه سرویس به دیتا سنترها و مراکز پردازشی کشور را داراست و افرادی برای نگهداری از آن‌ها، آموزش دیده‌اند. فرض کنید اجازه دادیم نیروگاه برق به وجود بیاید و ماینرها بیایند و مزرعه بزنند. اگر شکست بخورند از همان زیرساخت و برقی که تولید شده برای دیتا سنترها استفاده می‌کنیم. سیتسم خنک‌کننده، استقرار و نگهداری مزارع و دیتا سنترها بسیار شبیه هم است.
اخبار مربوط به ساخت ارز دیجیتال چیزی است که شاید در عالم تخیل اتفاق بیفتد اما امکان آن در واقعیت فراهم نیست؛ ارز دیجیتال در تقابل با مرزها و بانک‌های مرکزی به وجود آمده و ملی شدن با این مفهوم کاملا در تعارض است.»